Futbolda Diziliş ve Sistemlerin Fikri Mülkiyet Karşısında Durumu
Bizi Takip Edin Futbol ekonomisi facebookta futbol ekonomisi twitterde
x
Buradasınız >> Ana Sayfa Haberler & Makaleler Hukuk Diğer Yazarlar Futbolda Diziliş ve Sistemlerin Fikri Mülkiyet Karşısında Durumu

Futbolda Diziliş ve Sistemlerin Fikri Mülkiyet Karşısında Durumu

178293Aqjt

Arman Özdemir- 5 Mayıs 2022 Teknik adamların oyuncu mevkiini belirlemeleri, kolektif oyunu kurgulama arayışları futbolda diziliş ve sistem meselesini ortaya çıkarmıştır[1].

Dizilişler ve sistemler kısıtlı zaman diliminde istenilen sonucun elde edilmesi için oyuncuların belirli bölgelerde dizilişleri rakip takımdan topu geri alma süresinden, atak geliştirmeye veya savunmaya kadar birçok nedenden ötürü mecburiyettir. 

 

 Oyun sistemleri ilk başta 2-8 olarak ortaya çıkmış ve temel olarak bireysel yeteneğe bağlı çalım ve golden ibaret olarak algılanmıştır. Savunma anlayışının ortaya çıkması 2-3-5 sistemini, savunma anlayışının gelişmesi ise 3-2-5 sistemini doğurmuştur. Macarların kısa sürede olsa Puskaşlı kadrosu 3-3-4 sistemini oynamış bu sistem de yerini Brezilya’nın 4-2-4 sistemine bırakmıştır. Burada sistemlerin birbirini takip edip aynı anda uygulanmasından doğal olarak bahsetmiyoruz. Her karşılaşmanın “sui generis” karakterinin göz önüne alınması gereklidir.

 

Söz konusu dizilişler modern futbolda öyle bir noktaya gelmiştir ki, takımların dizilişlerine göre antrenman şekilleri farklılık göstermektedir. Gerçekten de 4-4-2 dizilişinde takımın yaptığı antrenman ile 4-3-3 farklı olduğu gibi[2], tamamen ofansif oyuna dayalı 3-4-3 sisteminde de takımlar farklı çalışmakta ve farklı nitelikte oyunculara ihtiyaç göstermektedir[3].

 

Bu noktada benim gibi hayatı Beşiktaş eksenli okuyan meslektaşım olan bir arkadaşım, daha önce Ajax’ın tercih ettiği ama Conte ile oturmuş bir sistem haline gelen ve Beşiktaş’ın yeni teknik direktörüyle alışmadığımız bir sistem olan 3-4-3 benzeri sistemlerin fikri mülkiyet hukukunun korumasından yararlanıp yararlanamayacağını sordu. Kısa dahi olsa konunun ilgi çekici olması ve bir o kadar da farklı disiplinleri ilgilendirmesi nedeniyle kısa da olsa cevap verilmesi gereklidir.

 

Eser Kavramı 

 

Eser kavram olarak sözleşme haliyle borçlar hukukunda fikri hukuktan daha farklı düzenlenmiştir. “Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir” şeklinde tanımlanmıştır. Fikri mülkiyet haklarının devri ile eser sözleşmelerinin konusu farklıdır. Eser sözleşmesinin konusu meydana getirilen sonucun iş sahibine teslim edilmesidir[4]. Talep üzerine bir kitap yazılıp yayınevine yollanması gayri maddi eser olarak nitelendirilerek eser sözleşmesinin konusu olsa da fikri hukukta korunan, eser üzerindeki fikirdir. Fikri hukuk açısından fikrin bir cisim üzerinde tecessümü mümkün olabilir. Bedel konusunda ise fikri eserin ekonomik değer taşıması gerekli değildir. Eserin ayırıcı unsuru sahibinin hususiyetini taşımasıdır. Bu unsura sübjektif unsur denmektedir. Ancak FSEK sübjektif unsura ek olarak objektif bir unsur olarak “numerus clausus” biçimde belirlemiş ve sadece ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsullerini koruma altına almıştır.

 

FSEK md.2 gereğince İlim ve edebiyat eserleri şunlardır:

 

1. Herhangi bir şekilde dil ve yazı ile ifade olunan eserler ve her biçim altında ifade edilen bilgisayar programları ve bir sonraki aşamada program sonucu doğurması koşuluyla bunların hazırlık tasarımları,

2. (Değişik: 1/11/1983 - 2936/1 md.) Her nevi rakslar, yazılı koreografi eserleri, Pandomimalar ve buna benzer sözsüz sahne eserleri

3. (Değişik: 7/6/1995 - 4110/1 md.) Bedii vasfı bulunmayan her nevi teknik ve ilmi mahiyette fotoğraf eserleriyle, her nevi haritalar, planlar, projeler, krokiler, resimler, coğrafya ve topoğrafyaya ait maket ve benzerleri, her çeşit mimarlık ve şehircilik tasarım ve projeleri, mimari maketler, endüstri, çevre ve sahne tasarım ve projeleri.

 

Bu noktadan anlaşılacağı üzere pandomiler ve sözsüz sahne eserleri fikri mülkiyetin koruma alanı içerisinde yer almasına rağmen icradan tasarlanmayan ve tekrarı mümkün olmayan eserlerin FSEK korumasından yararlanması mümkün değildir. Tekrarlanması mümkün olmadığından sözsüz sahne eserleri kapsamında sistem ve dizilişlerin FSEK md.2 korumasından yararlanması mümkün değildir.

Söz konusu dizilişlerin md.4 kapsamında da güzel sanat eserlerini de ifade etmesi sınırlı sayı ilkesi gereğince FSEK korumasından yararlanması mümkün değildir. FSEK’in yanı sıra Bern Sözleşmesi de “karakalem, sulu ve yağlı boya resimler, mimarlık, heykeltıraşlık, oymacılık ve taş basma eserleri, fotoğraf tekniğine uygun bir tarzla ifade edilen fotoğraf eserleri, tatbiki sanatlara ait eserler” olarak tanımlamıştır.

 

Bir anlık yazılı kareografi eserlerinin Kanun gereği koruma altında olduğu düşünülse de futbolda yer alan dizilişlerin, buz dansı, senkronize yüzme gibi tekrarı mümkün ve estetik vasfa sahip eserler gibi değerlendirilmesi mümkün değildir.

 

Diziliş ve sistemlerin üzerinde tecessüm ettiği ürün koruma altında olsa da ,futbol sistemlerinin ve dizilişlerinin FSEK korumasında olması mümkün değildir. Buna ek olarak belirli bir oyun dizilişinin değil de oyun formatlarının koruma altına alınması “ifade tarzı” sahibinin hususiyetini taşıdığı müddetçe koruma altına alınabilir. Örneğin 3-4-3 diziliminde orta saha oyuncularının mutlak olarak kadınlardan oluşması diğer oyuncuların erkek olması yahut belirli yaş gruplarına yönelik ayırıcı özellikli turnuvaların formatlarının daha önce yazılı hale getirilmesinin korumadan yararlanabileceği kanısındayım.{jcomments on}



[1] Tuğrul AKŞAR,  http://arsiv.ntv.com.tr/news/229961.asp, (erişim 29/04/2022)

[2] Oyun içerisinde dizilimlere göre yapılan antrenmanlarda 4-3-3 dizilişi için bkz; Mike PARSONS, Attacking Zonal Defenses: Players must move faster than the zone can shift, içinde: The Best of Soccer Journal: Techniques & Tactics, Ed.Jay MARTIN, s. 176; Craig BROWN, Team Techniques, içinde: The Best of Soccer Journal: Techniques & Tactics, Ed.Jay MARTIN, s.69.

[3] Steve FARUGIA,  https://fieldinsider.com/3-4-3-formation/ ,(erişim29/04/2022)

[4] Zekeriya KÜRŞAT, Eser Ve Vekâlet Sözleşmelerinin Nitelendirilmesi Sorunu Ve Nitelendirmenin Hükmü, İÜHFM, C. LXVII, S.1-2, 2009, s.143;

                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  2507  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Futbol Ekonomi Site Yetkilisi Perşembe, 22 Eylül 2011.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

Neden Futbol Ekonomisi?

 

www. Futbolekonomi.com’un  vizyon ve misyonu temel olarak  Futbol Ekonomisi Stratejik Araştırma Merkezi’nin (FESAM) vizyon ve misyonuna paralel ve aynı düzlemdedir.

 

Bu bağlamda temel misyonumuz: Futbolun yerel ve küresel makro özelliklerini incelemek ve yeni yapısal modeller önermek; bu kapsamda entelektüel gelişimi hızlandırmak ve buna ilişkin referans olabilecek bir database oluşturmak ve bunu tüm futbol araştırmacılarının emrine sunmak... Bu amaçla yapılan çalışmaları yayımlamak; gerekli her türlü bilimsel futbol araştırma ve geliştirme projelerine entelektüel anlamda destek vermek.

 

Temel Vizyonumuz: Önerilen yeni modellerin gerçekleştiğini görmektir.

 devamı >>>

finansal-futbol-anim-1

tugrulaksar_ge_roportaj

Tuğrul Akşar Güngör Urasın sorularını yanıtlıyor

  Yazar Tuğrul Akşar,
Milliyet Gazetesi Yazarı Güngör Uras'ın
sorularını yanıtlıyor.
detay için tıklayınız..

 

Spor Endexi

 

05/11/2024

Kapanış Günlük
Değişim %
  BİST 100

8.698,48

-0,17

 bjk BJKAS

4,48

-2,18

 fb FENER

100,30

0.00

 gs GSRAY

6,83

+0,15

 trabzon TSPOR

0,93

0,00

   SPOR ENDEKSİ

3.075,321

-0,41

Videolar

Tuğrul, Tuğrul Akşar, Pusula, Ekonomi, Futbol, Futbol Ekonomi, Mali,VİDEONUN DEVAMI VE DİĞER VİDEOLAR İÇİN TIKLAYIN.

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 43923104

TRENDYOL SÜPER LİG 2024-2025 SEZONU

  

 

 Sıra TAKIMLAR 0 G B M A Y AV

1

Galatasaray 13 11 2  0 35 13 22 35
2 Fenerbahçe 13  10   2 1 36  12   24

32

3 Samsunspor 14 9 2  3

29

14 15

29

4 Eyüpspor 14  6   5  3 21 15 6 23
5 Beşiktaş 13 6 4  3  22  15 7 22
6 Göztepe 13 6 3 4 24  19 

  5

 21 
7

Başakşehir

13 5  4  4 21 18 3 19
8 Ç.Rizspor 13 6 1

6

15 20 -5 19
9 Sivasspor 14 5 3 6 18    22  -4 18
10 Konyaspor 14 5 3 6 16 21 -5 18
11 Antalyaspor 13 5 2 6

17

25   -8 17
12 Trabzonspor 13 3 6 4 18  16 2 15
13 G.Antep FK 13 4 3

6

19  21  -2  15
14 Kasımpaşa 13 3 6 4 16 19 -3 15
15 Alanyaspor 13 3 5 5 12 16 -4 14
16

Kayserispor

13

2

6 5 13 25 -12 12
17 Bodrum FK 14 3 2 9 10 21 -11 11
18 Hatayspor 13 5 7 12 20  -22 8

19

A.Demirspor 13 0 2 11 9 31 -22

 

                 

Okur Yazar


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı  info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

 

Annual Review of Football Finance 2023

Annual Review of Football Finance 2023

Deloitte Sports Grup'un Avrupa Futbol Finansmanına ilişkin 32. kez düzenlediği yıllık futbol finans raporuna göre, Avrupa futbol pazarı 2021 - 22 sezonunda bir önceki yıla göre %7 büyüyerek 29.5 Milyar Euro büyüklüğüne ulaştı. Rapora ulaşmak için tıklayınız

Deloitte Money League - 2024

Deloitte Money league 2024

Deloitte Money League Raporunu 27. kez yayınladı. Rapora göre Avrupa'nın en zengin 20 kulübünün 2022-23 sezonunda gelirleri toplam 10.5 Milyar Euro'ya ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

UEFA Kulüp Finans&Yatırım Raporu 2024

 

UEFA Raporu-2023

UEFA Kulüp futbolunun finansal durumları ve yatırımlarına ilişkin yıllık görünüm ve benchmark raporunu yayınladı. Okumak için tıklayınız

 


 

2021-Money-league-Raporu

 

Yirmidördüncü Deloitte Money League raporuna göre Barcelona'nın 715.1 Milyon Euro'luk geliriyle ilk sırada yer aldığı, tamamı merkez lig kulüplerinden oluşan ve bir önceki yıla göre gelirleri %12 azalan Para Ligi raporunu okumak için tıklayınız

 


 

 

annual report 202021 photo

 

Avrupa Futbolunun patronu UEFA’nın gelirleri 5.7 Milyar Euro’ya Ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

 


 

 UEFA-Kulup-Futbolu-Lisanslama-2023


UEFA’nın 2023’te yayınladığı en son  Kulüp Lisanslamaya İlişkin Karşılaştırma raporuna göre kulüpler Pandemi döneminde 7.3 Milyar Euro zarar ettiler. UEFA raporu, Avrupa kulüp futbolunun endişe verici bir resmini çiziyor. Raporu okumak için tıklayınız.

 


    

191112 Aktifbank Ekolig

 

Türk futbolunun gelirlerinin ve ekonomik görünümünün mercek altına alındığı Futbol Ekonomi Raporu – EkoLig'in dördüncü sayısı yayınlandı. Süper Lig’in 2017-2018 sezonu sonunda 3,2 milyar TL olan geliri, 2018-19 sezonunda 4,2 milyar TL’na ulaştı. Bkz.

 

 

master bm report lowres

 

The European Club Footballing Landscape 2022


UEFA'nın Avrupa Lulüp futboluna ilişkin 13, kez yayınladığı, Covid-19'un etkilerinin de analiz edildiği raporu okumak için Bkz.


 

 EkoSpor-y

“Ekospor’un aylık bültenlerinden haberdar olmak için tıklayınız”

 

Süper lig Marka değeri araştırma

''Taraftar Algısına Göre Türkiye Süper Ligi Marka Değerini Etkileyen Faktörlerin ve Marka Değeri Boyutlarının Değerlendirilmesi'' Prof. Dr. Musa PINAR öncülüğünde yapılan bu araştırmayı okumak için tıklayınız.

 

 

the-european-elite-2019

KPMG Avrupa’nın 32 Elit Kulübünün değerlemesini yaptı. Süper Lig’den Galatasaray ve Beşiktaş’ın da bulunduğu bu raporda en değerli kulüp 3.2 Milyar Euroluk değeriyle Real Madrid oldu. Raporu okumak için tıklayınız.
 

Endustriyel_futbol

 

Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı Üzerine

Futbolun Endüstriyel gelişimi, kulüplerin sportif ve iktisadi/mali yapılanışını derinden etkiliyor. Dorukhan Acar’ın Kurumsal Yönetim temelli yaklaşımı ile "Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı"yı okumak için tıklayınız

 

 

Türkiye'de Kadın Futbolunun Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu

 

imagesCAVM4O4L

 

Dr. Lale ORTA’nın Kadın Futboluna Entelektüel Bir Yaklaşım Sergilediği makalesi için tıklayınız.” 

 

 

İngiliz Futbolunda Kurumsal Yönetişim Üzerine

 

governance_in_football

 

Tüm kulüplerimize ve Türk Futbol yapılanmasına farklı bir bakış açısı kazandırabileceğini düşündüğümüz, İngiliz Parlementosu’nun Kültür, medya ve spor Komitesi’nin hazırladığı raporu okumak için tıklayınız. 

 

money-and-soccer

“Money scorring goals”, Gerçekten de “Para Gol Kaydedebiliyor mu? “

Euro 2012’nin olası ekonomik etkilerini
okumak için tıklayınız. 



FFP

Futbolda Finansal Sürdürülebilirlik Kapsamında ''Finansal Fair Play Başa Baş Kuralı ve Beşiktaş Futbol Kulübü Üzerinde Bir Uygulama 
Hüseyin AKTAŞ/Salih MUTLU,

okumak için tıklayınız.