Prof. Dr. Turgay Biçer - 14 Kasım 2025 Bir önceki yazı Orkun Kökçü’nün yaşadığı şuursuzca kırmızı kart görüp takımını 10 kişi bırakması üzerine kaleme alınmıştı; bu olay çok kısa sürede unutuldu. Şimdi yeni ve önemli bir gündem her mecrada uzun uzun tartışılıyor. Bu gündemin adı bahis.  Önce bahis oynayan hakemlerle başlayan ifşalar daha sonra futbolculara, oradan diğer futbol ve kulüp paydaşlarına uzanandı. 

Bahis oynadığı iddia edilen ünlü futbolcular ve tanınmış hakem olayların kendileri dışında gerçekleştiği; adlarını kullanarak hesap açıldığını nedeniyle suç durusu yaptılar savcılığa. Daha sonra birçok futbolcu gençken yıllar önce oynadığını ve olayları unuttuklarını anlattılar doğal olarak öz savunmalarında.

Yasaya göre yasal bahis oynamakta bir kural yok. Herkes oynayabilir. Futbol talimatlarında yazan kurala göre futbolun paydaşları bahis oynayamazlar. Yasak kuralı Futbol Disiplin Talimatı'nın 57. Maddesinde açıkça belirtiliyor. Bu kurala göre “bu fiili işleyenler 3 aydan 1 yıla kadar müsabakalardan men veya hak mahrumiyeti cezası alabiliyor.” Bu bağlamda hızlıca hakem ve futbolculara belirli yasaklar ve menler geldi ve çok futbolcu ve hakem yaptırım aldılar TFF den.

Kamuoyu konuyu ayrıntıları ile medyadan takip ediyor. Benim burada anlatmaya çalışacağım konu ise farklı bir bakış açısıyla ele almak zira bazen olayın kendisine odaklanmak çözümü daha da zorlaştırabiliyor. “Problemler, kendilerini yaratan düşünce sistemiyle çözülemez” der Einstein. O yüzden olaylara özgün, esnek, bütünsel ve sistemik bakabilmek son derece değerlidir. 

2 Ligin adını bir bahis firmasının adı verir, hakem ve birçok sporcunun formasına yazdırır ve sonra sporcular, hakemler bahis oynuyor derseniz inandırıcı olmazsınız. Talimatlarla bunu denetim altına almaya çalışırsanız o da işe yaramaz pek. Zira para ve futbol o kadar iç içe girmiştir ki bunları diğerinden ayırmak oldukça zordur. Eskiden spor toto oynardı halk. 13 tutturmaya çalışır büyük ikramiyeyi almaya çalışırdı. Sonra işin içine habis firmaları girince ve kendimize göre bu işi organize etmeye çalışınca işler tam “Bize göre” olmaya başladı. Kimse “Ya bu futbol, futbolda bahis falan oynanamaz, bahis ve buna benzer şeyler sporun ve dolayısıyla futbolun ruhuna aykırıdır. Futbolu temiz ve her türlü yasa dışı ve yasal bile olsa bu tür uygulamalardan uzak tutmalıyız; para ile sporcuları ve izleyenleri ruhsal ve manevi olarak kirletmemeliyiz; onlarda bu tür bir açlık yaratmamalıyız” demedi. Kapitalist sistemin parlak sözcükleri olan “başarı, para, kazanmak” uğruna değerlerin içleri boşaltıldı. Oyundan zevk almak, ortak duygularda bulaşmak, takımdaşlık, bir işi doğru ve anlamlı yapmanın onuru, sporcu ve spor izleyeni olmanın hazzı, doğruluk, dürüstlük, hakkaniyet, erdem sahibi olma, bir gruba ait olmanın hazzı gibi duygular es geçilerek sadece kazanma fetişizminin öne çıkarıldığı ve kazanmanın tek ve önemli bir değer olduğu kök inancı bu zihniyetin yansıması olan bahis ve sair unsurlar doğal olarak kök bulmaya başladı spor dünyasında. 

Okulda karneler bilirsiniz bir bölümü günlük işlenen dersler vardır ve burada yüksek not almak önemlidir. Diğer tarafta ise çocuğun hal ve gidişlerini anlatan ve daha doğrusu kişilik, karakter ve ahlaki değerlerin olduğu taraf genellikle “pekiyi” yazılır ama sınıf geçmeye katkısı yoktur. Bir Türkçe, matematik, fen bilgisi, edebiyat gibi dersler kadar önemi olmaz. Zira bu derslerden yüksek not alabilmek önemlidir. Kimse sizin nasıl bir karakter ve ahlaki özelliklerinize bakmaz. Oysa insan çok şeysiz yaşayabilir ama ahlaki ve kişilik özelliklerinden yoksun ve eksilikle yaşayamaz. İnan içine çıkamaz. Toplum tarafından damgalanmak ağır bir yüktür; paradan, şöhretten ve makamdan daha ağırdır yükü ve taşıması da o derece zordur. 

Benim “Kök yapı” dediğim kulüplerin alt yapı veya yeni adıyla futbol akademilerinde özellikle sporcunun beceri ve kondisyonunu geliştirmek kadar daha önemli olan zihinsel ve duygusal gelişim; karakter ve ahlaki gelişimlerine daha önem verilmelidir. Yetenek dehası olarak var olan sporcuları korumak ve kollamak değerlidir. Futbolcu olmayı kafasına koymuş bu yetenekleri bir entelektüel olarak ta geliştirmek gerekir. Zira futbolculuk yaşamı sınırlıdır ama futbolculuk sonrası yaşam kalitesi ve sonrasında gelişmiş bir birey olarak futbol ailesinde bir şekilde var olacak olan bu yeteneklerden bir şekilde yönetici, antrenör veya bir profesyonel olarak faydalanmak geleceğe yapılan önemli bir yatırımdır.

“Her şey de bir hayır vardır” düsturundan yola çıkarsak bu hatadan çok şey öğrenebilir ve başka bir seçenekler yaratarak yola devam edilebilir. Önemli olan hata yapmamak değil o hatalardan ne öğrenildiğidir. “Üzümü yemekle bağcıyı döğmek” arasına sıkışmamak gerekir. O nedenle ortak akılla futbol dünyamızı yeniden şekillendirmek her boyutta eşgüdüm içinde çalışarak yeni çözümlere gidilmelidir. 

Karanlığa sövmek yerine bir ışık yakmanın tam zamanı.  Bunu yapabiliriz. Liyakati ön plan çıkarır bilenden öğrenir, ekip çalışmasını gider ve doğru yolu şeçersek aydınlığa çıkabiliriz...

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş