Süper Lig’den Bir Premier Lig Çıkar mı? (II)
x
Buradasınız >> Ana Sayfa

 

futbolekonomi baslık manset


Resim
Premier Lig 2025-26 Sezonu İçin Oyunculara 2.1 Milyar Sterlin Ücret Ödedi
Pazar, 28 Aralık 2025
Futbolekonomi- 28 Aralık 2025 Yaklaşık 7.3 Milyar Euro’luk geliriyle Avrupa’nın ve dünyanın en fazla kazanan ligi Premier Lig’de oyunculara 2025-26 sezonu için ödenen ücretler 2.121.677.800 Sterlin’e (yaklaşık 2.4 Milyar Euro) ulaştı. Devamını oku...
Resim
Yılın En Fazla Kazanan Futbolcusu 280 Milyon Dolarlık Geliriyle Cristiano Ronaldo Oldu
Pazar, 28 Aralık 2025
Futbolekonomi-28 Aralık 2025  2025 yılında dünyanın en çok para kazanan futbolcusu belli oldu. Forbes’un listesine göre İspanya’dan 4, Suudi Arabistan’dan 3, İngiltere’den 2 ve ABD’den bir isim, 2025’in en çok kazanan 10 futbolcusu arasına girdi. Devamını oku...
Resim
Menajerler Kasada da, Sahada da Futbolu Ele Geçirdi!
Perşembe, 25 Aralık 2025
  Tuğrul AKŞAR- 25 Aralık 2025 Aralık ayında FIFA Futbol menajerlerine ilişkin çok çarpıcı bir rapor yayınladı. Rapor bize çok farklı bir resim çiziyor… Devamını oku...
Resim
Pegasus Hava Yolları, Chelsea Futbol Kulübü'nün Resmi Havayolu Sponsoru Oldu
Çarşamba, 24 Aralık 2025
Futbolekonomi- 24 Aralık 2025 Pegasus Hava Yolları, dünya futbolunun önde gelen kulüplerinden Chelsea ile gerçekleştirdiği global ortaklıkla uluslararası marka yolculuğunda yeni bir sayfa açtı. Devamını oku...
Resim
Afrika Uluslar Kupası’nın Ekonomik Anatomisi
Salı, 23 Aralık 2025
  Dr.Tolga Genç- 23 Aralık 2025 Afrika Uluslar Kupası, sadece kıtasal bir spor organizasyonu değil, aynı zamanda küresel futbol ekonomisinin en dinamik vitrinlerinden biridir. Yazıda paylaşılan veriler, turnuvaya katılan ülkelerin ekonomik ağırlık merkezlerini, oyuncuların... Devamını oku...
Resim
2024-25 Sezonu Kasada ve Sahada Manchester City İçin Kötü Geçti
Cuma, 19 Aralık 2025
Futbolekonomi 19 Aralık 2025 Manchester City'nin 2024/25 sezonu hesapları, Premier Lig'de üçüncü oldukları ve FA Cup finaline ulaştıkları, ancak sürpriz bir şekilde Crystal Palace'a yenildikleri bir sezonu kapsıyor. Devamını oku...
Resim
FIFA Dünya Kupası 2026 Ödülleri
Çarşamba, 17 Aralık 2025
Prof. Dr. Sebahattin Devecioğlu - 17 Aralık 2025 Önceki yıla göre %50 artışla 655 milyon ABD doları tutarındaki en büyük pay, katılan 48 takım arasında aşağıdaki şekilde ödül parası olarak dağıtılacaktır: Şampiyonlar: 50 milyon ABD doları İkinci olanlar: 33 milyon ABD... Devamını oku...
Resim
Futbolda Özel Kredi Borçlanması Artıyor
Pazartesi, 15 Aralık 2025
Futbolekonomi- 15 Aralık 2025 Stadyum yenileme maliyetleri ve oyuncu maaşlarının sürekli arttığı bir dönemde, Avrupa kulüpleri ayakta kalabilmek için farklı bir sermaye türüne, yani özel krediye ve yapılandırılmış borca ​​yöneliyor. Devamını oku...
Resim
Milan 2023-24'te Sahada da Kasada da Başarısız Bir Sezon Geçirdi
Perşembe, 04 Aralık 2025
Futbolekonomi- 4 Aralık 2025 Milan'ın 2024/25 mali sonuçları sahada hayal kırıklığı olarak değerlendirilmesi gereken bir sezonu kapsıyor; ligde son on yılın en düşük sırası olan sekizincilik elde ederken, Coppa Italia finalinde Bologna'ya yenildiler. Devamını oku...
Resim
Real Madrid İçin 2024 Kasada Kazanılan; Sahada İse Kaybedilen Bir Sezon Oldu
Perşembe, 04 Aralık 2025
Futbolekonomi -4 Aralık 2025 Real Madrid'in 2023/24 sezonu, kulüp açısından  hedeften uzak  bir sezon olarak değerlendirilebilir. Kulüp, La Liga'da ikinci olurken, Copa del Rey ve Supercopa de Espana finallerinde elendi ve üç kez de ezeli rakipleri Barcelona'ya yenildiler. Devamını oku...
Resim
Finansal Fair Play’den Finansal Sürdürülebilirliğe: Andrea Traverso ile Avrupa Futbolunda On Yıllık Reform, Artan Yatırımlar ve Geleceğin Röportajı
Pazar, 30 Kasım 2025
Futbolekonomi-30 Kasım 2025  Son on yılda Avrupa futbolu köklü bir finansal dönüşüm geçirdi. Finansal Fair Play’in (FFP) yürürlüğe girmesinden yeni Finansal Sürdürülebilirlik Kuralları’na kadar UEFA, daha istikrarlı ve sorumlu bir futbol ekonomisi yaratmayı... Devamını oku...
Resim
Fenerbahçe'den % 400 Bedelli Sermaye Artırımı
Cuma, 28 Kasım 2025
Futbolekonomi- 28 Kasım 2025 Fenerbahçe Futbol A.Ş. % 400 Bedelli sermaye artırımına gideceğini KAP'a bildirdi.  Devamını oku...
Resim
Premier Lig'de Finansal Dönüşüm: PSR'den SCR'ye Geçiş
Pazartesi, 24 Kasım 2025
  Futbolekonomi- 24 Kasım 2025 Premier Lig'de kulüpler geçen hafta toplanarak,  Kârlılık ve Sürdürülebilirlik Kurallarından (PSR), kulüp gelirlerine dayalı harcama limitleri getiren yeni Kadro Maliyeti Kurallarına (SCR/SSR) geçişi oyladılar ve sistem buna... Devamını oku...
Resim
Taraftar Deneyimine Göre Spor Stadyumlarının Sıralamasında Dünyanın En İyisi Manchester City'nin Stadı Etihad
Çarşamba, 12 Kasım 2025
  Futbolekonomi- 12 Kasım 2025 Bu sezon kaç stadyuma gideceksiniz? Taraftarların en çok keyif aldığı stadyumları sizler için derledik. Devamını oku...
Resim
Apollo Global Management, Atletico Madrid'in Çoğunluk Hissedarı Oldu
Pazartesi, 10 Kasım 2025
  Futbolekonomi-10 Kasım 2025Apollo Global Management, La Liga kulübü Atletico Madrid'in çoğunluk hissedarı oldu. Devamını oku...
Resim
Sonunda Barcelona 894 Gün Sonra Kısmen de Olsa Camp Nou'ya Geri Döndü
Pazartesi, 10 Kasım 2025
Futbolekonomi- 10 kasım 2025 10 Kasım 2025 Barcelona, geçen ​​Cuma günü taraftarların önünde Camp Nou'da antrenman yaptı. Devamını oku...
Resim
Inter Yeşil Sahalarda Aradığını Bulamasa da, Ekonomik ve Finansal Olarak Başarılı Bir Sezon Geçirdi
Pazartesi, 10 Kasım 2025
Futbolekonomi- 10 Kasım 2025 Inter 2024/25’te her ne kadar şampiyonlar Ligi finalini PSG’ne kaybetse de, genel olarak ekonomik ve  finansal anlamda oldukça başarılı bir sezon geçirdi. Devamını oku...


 baslık genel

News image

Kulüpler Ele Geçirilebilir mi?

Müslüm Gülhan- 29 Aralık 2025 Günümüzde otoriter rejimler demokratik hayatın kurumlarını ve kültürünü geleneksel yöntemlerle bastırmayı değil, yumuşak güç stratejileri il...

Devamı >>
News image

Bir İğne de Spor Medyasına Batırma Zamanı

Ömer Gürsoy-29 Aralık 2025 Hande Fırat’ın art arda kaleme aldığı “Şimdi İğneyi Batırma Zamanı” başlıklı iki yazı, yalnızca siyasi gazetecilik açısından de...

Devamı >>
News image

La Liga Medya Gelirlerini 102 Milyon Euro Nasıl Artırdı?

Futbolekonomi- 27 Aralık 2025 La Liga başkanı, Kicker'a verdiği röportajda, bir yandan maçlar öncesinde ve sonrasında giderek daha ilgi çekici içerikler ür...

Devamı >>
News image

Üç Ayda Üç Başkan, Bir Kulüp: Gençlerbirliği’nin Kayıp Zamanı

Ömer Gürsoy- 27 Aralık 2025 Gençlerbirliği’nde yaşananları anlamak için yorumdan önce kronolojiye bakmak gerekir. Çünkü bugün gelinen nokta, bir gecede oluşmadı. Aksine; her bi...

Devamı >>
News image

Sapkınlıktan Dokunulmazlığa Uzanan Çizgi

Prof.Dr.Ahmet Talimciler- 26 Aralık 2025 Ülke gündeminin gerçekleştirilen operasyonlarla birlikte toz duman içinde kaldığı bir dönemin içerisinden geçm...

Devamı >>
News image

Menajerler Kasada da, Sahada da Futbolu Ele Geçirdi!

  Tuğrul AKŞAR- 25 Aralık 2025 Aralık ayında FIFA Futbol menajerlerine ilişkin çok çarpıcı bir rapor yayınladı. Rapor bize çok farklı ...

Devamı >>
News image

FIFA 2026 Dünya Kupası Biletlerini Satarken, Kârını Maksimize Etme Amacı mı Güttü?

Futbolekonomi- 24 Aralık 2025  FIFA'nın organize edeceği  2026 FIFA Dünya Kupası 11 Haziran 2026 tarihinde Meksika'nın Mexico City şehrindeki Azteca Stadyumu'nda başlayıp 19...

Devamı >>
News image

Sporda Yapay Zekânın Ekonomik Etkisi

Prof.Dr.Sebahattin Devecioğlu- 24 Aralık 2025 Yapay Zeka ve Spor Sektörü: 2025'te Yatırım Fı...

Devamı >>


 baslık ekonomi

News image

Manchester City'den 1 Milyar Sterlinlik 10 Yıllık Rekor Forma Sponsorluk Anlaşması

Futbolekonomi- 19 Temmuz 2025 Manchester City, Puma ile forma anlaşmasını 10 yıl daha uzattı. Sözleşmenin en az 1 milyar sterlin değerinde ol...

Devamı >>
News image

Real Madrid 2024/25 Sezonunda 1,2 Milyar Euro Gelire Ulaştı

FutbolEkonomi - 18 Temmuz 2025 Real Madrid Kulübü Yönetim Kurulu’nun 17 Temmuz tarihindeki toplantısının ardından kulübün 2024/25 mali yılına ilişkin fi...

Devamı >>
News image

Süper Lig'de Gelirin Yarısı İlk Altı Kulübe Gidiyor

  Tuğrul AKŞAR-10 Haziran 2025- Galatasaray’ın şampiyonluğuyla tamamlanan Süper Lig’in 2024-25 sezonunda 19 kulübe toplam 3 Milyar 670 Milyon 975 Bin  ...

Devamı >>
News image

Süper Lig'de Gelirin Yarısı İlk Altı Kulübe Gidiyor

  Tuğrul AKŞAR-10 Haziran 2025- Galatasaray’ın şampiyonluğuyla tamamlanan Süper Lig’in 2024-25 sezonunda 19 kulübe toplam 3 Milyar 670 Milyon 975 Bin  ...

Devamı >>
News image

2025 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali Taraftarın Harcama Artışından Faydalanıyor…

Futbolekonomi-3 Haziran 2025 Mastercard Ekonomi Enstitüsü'nün hazırladığı rapora göre, futbol turnuvalarında özellikle finaller ev sahibi ülkelere önemli ekonomik avantajlar sağlıyor. Futbolseverlerin 2025 UE...

Devamı >>
News image

Sporda Lüks Ekonomisi

Sebahattin Devecioğlu- 13 mayıs 2025 Modern spor endüstrisi rekabetin ötesine geçerek prestij, ayrıcalık ve lüksün önemli roller oynadığı bir manzaraya dö...

Devamı >>
News image

Milli Takım Katkısının Karşılığı: UEFA’dan Kulüplere 233 Milyon Euro

     Futbolekonomi- 19 Nisan 2025 UEFA, 2020/21 ve 2022/23 UEFA Uluslar Ligi, 2022-2024 Avrupa Şampiyonası Elemeleri ve EURO 2024 Finalleri için oyuncularını ...

Devamı >>
News image

Futbolun Para Liginde Lider Kim?

Bora Yargıç-25 Mart 2025  "Futbol para ligi" ifadesi, Türkçede "futbol para ligi" anlamına gelir ve genellikle futbol kulüplerinin finansal durumlarını de...

Devamı >>


 baslık mali

News image

Premier Lig 2025-26 Sezonu İçin Oyunculara 2.1 Milyar Sterlin Ücret Ödedi

Futbolekonomi- 28 Aralık 2025 Yaklaşık 7.3 Milyar Euro’luk geliriyle Avrupa’nın ve dünyanın en fazla kazanan ligi Premier Lig’de oyunculara 2025-26 se...

Devamı >>
News image

Yılın En Fazla Kazanan Futbolcusu 280 Milyon Dolarlık Geliriyle Cristiano Ronaldo Oldu

Futbolekonomi-28 Aralık 2025  2025 yılında dünyanın en çok para kazanan futbolcusu belli oldu. Forbes’un listesine göre İspanya’dan 4, Suudi Arabistan’dan 3, İn...

Devamı >>
News image

2024-25 Sezonu Kasada ve Sahada Manchester City İçin Kötü Geçti

Futbolekonomi 19 Aralık 2025 Manchester City'nin 2024/25 sezonu hesapları, Premier Lig'de üçüncü oldukları ve FA Cup finaline ulaştıkları, ancak sürpriz bi...

Devamı >>
News image

Futbolda Özel Kredi Borçlanması Artıyor

Futbolekonomi- 15 Aralık 2025 Stadyum yenileme maliyetleri ve oyuncu maaşlarının sürekli arttığı bir dönemde, Avrupa kulüpleri ayakta kalabilmek için farklı bi...

Devamı >>
News image

AC Milan, Inter ve Juventus Finansal Tabloları Karşılaştırması

FutbolEkonomi – 12 Aralık 2025 Bu yazı, Football Benchmark’te yayımlanan ve La Gazzetta dello Sport yazarı Marco Iaria tarafından kaleme alınan analizden yararlanılarak Türkçeye çevrilmiştir. Ça...

Devamı >>
News image

Milan 2023-24'te Sahada da Kasada da Başarısız Bir Sezon Geçirdi

Futbolekonomi- 4 Aralık 2025 Milan'ın 2024/25 mali sonuçları sahada hayal kırıklığı olarak değerlendirilmesi gereken bir sezonu kapsıyor; ligde son on yı...

Devamı >>
News image

Real Madrid İçin 2024 Kasada Kazanılan; Sahada İse Kaybedilen Bir Sezon Oldu

Futbolekonomi -4 Aralık 2025 Real Madrid'in 2023/24 sezonu, kulüp açısından  hedeften uzak  bir sezon olarak değerlendirilebilir. Kulüp, La Liga'da ikinci ol...

Devamı >>
News image

UEFA’nın Finansal Sürdürülebilirlik Kuralları Kulüp Kârlılığını Artırmaya Yardımcı Oluyor mu?

Futbolekonomi- 30 Kasım 2025 UEFA, Avrupa futbolunda finansal disiplini güçlendirmek için Finansal Fair Play’i (FFP) 2010 yılında ilk kez tanıttı. Pe...

Devamı >>


 baslık kriz

News image

Olympique Lyonnais Finansal Nedenlerle İkinci Lige Düşürüldü

Futbolekonomi - 25 Haziran 2025 Fransız futbolunda tarihi bir kırılma yaşanıyor: Fransa’nın köklü kulüplerinden Olympique Lyonnais, finansal nedenlerle ikinci lige düşürüldü....

Devamı >>
News image

Kurlar Artıyor, Kulüpler Batıyor!

Tuğrul Akşar- 17 Aralık 2021 Ekonomik konjonktürdeki olumsuzluklar döviz karşısında TL’yi iyice eritirken, kurlardaki artışlar da kulüpleri vurmaya devam ed...

Devamı >>
News image

Kulüpler Finansal Krizde

  Tuğrul Akşar- 5 Ekim 2021 Futbol kulüplerinin 31/5/2021 itibariyle finansal tabloları kısa bir süre önce açıklandı. Kamuoyuyla paylaşılan finansal tablolar, ...

Devamı >>
News image

Asırlık Derby County Batmak Üzere

Futbolekonomi- 20 Eylül 2021 İngiliz futbolunun en eski kulüplerinden, 1888'de İngiliz Futbol federasyonu' nun kurulmasında yer alan on iki kulüpten birisi ol...

Devamı >>
News image

Barcelona Borcu 1.35 Milyar Euro'ya Ulaştı

   Madrid (AP) – Barselona Başkanı Joan Laporta, Messi’nin PSG’ye transferi sonrası düzenlediği basın toplantısında kulübün içinde bulunduğu finansal durumu tüm ...

Devamı >>
News image

Kulüpler Birliği'nden TFF'ye 4 maddelik ihtar: "Maçlara çıkmayız"

9 Temmuz 2021-  Kulüpler Birliği Vakfı, yapılan toplantı sonrasında Türkiye Futbol Federasyonu'na (TFF) 4 maddelik bir talep listesi gönderdi. Bunların yapılmaması halinde maçlara çı...

Devamı >>


 baslık hukuk

News image

Bahisçi Hakemler Dosyasındaki Hukuka Aykırılıklar

Av.Mert Yaşar- 9 Kasım 2025 Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu “371 hakemin bahis hesabı bulunduğu ve 152’sinin aktif olarak ba...

Devamı >>
News image

Adaletin Bahsi Olmaz: Hakem Skandalı Futbolun Temelini Sarsıyor

Av. Mustafa Batmaz - 27 Ekim 2025 Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu’nun bu hafta başı yaptığı açıklamalar, Türk futbolunu de...

Devamı >>
News image

Meşhur “Platini Davası”: Astarı Yüzünden Pahalı!

Av. Dr. Aytekin Gürbüz [1] - 25 Ekim 2025 Dünyaca ünlü eski futbolcu Platini’nin belirli bir dönem futbol ile ilişkili faaliyetlerden ya...

Devamı >>
News image

Finansal Fair Play’in Gri Alanı: İmaj Haklarıyla Gizlenen Maaşlar

Av.Mustafa Batmaz- 13 Ekim 2025  Son günlerde Türk futbol kamuoyunu gündeminde fazlasıyla yer alan Kerem Aktürkoğlu’nun sözleşme detayları, bu sözleşmenin na...

Devamı >>
News image

Futbolda Gizli Sözleşme Dönemi Bitiyor mu?

Avukat Alpay Köse- 12 Ekim 2025 Futbol sahası artık yalnızca 105x68 metreden ibaret değil. Oyun artık kâğıt üzerinde, sözleşme satır ar...

Devamı >>
News image

Sporcu ve Teknik Adam Sözleşmesinin Feshedilmesi Karşılığında Yapılan Ödemelerin Ücret Niteliği ve V

Murat Başaran- 17 Eylül 2025 Spor faaliyetleriyle uğraşan dernek/iktisadi işletme ve anonim şirketler, özellikle ve yüksek hacimli olduğu için profesyonel futbol fa...

Devamı >>


 baslık yonetim

News image

Premier Lig'de Finansal Dönüşüm: PSR'den SCR'ye Geçiş

  Futbolekonomi- 24 Kasım 2025 Premier Lig'de kulüpler geçen hafta toplanarak,  Kârlılık ve Sürdürülebilirlik Kurallarından (PSR), kulüp gelirlerine dayalı harcama limitleri getiren ...

Devamı >>
News image

Kadın Futbolunda Yükselen Yönetici Profili: WSL’in Dönüşen Liderlik Yapıları

  FutbolEkonomi - 16 Kasım 2025 Bu çalışma, Football Benchmark’ın “The Rise of Women’s Football Executives: Inside the WSL’s Evolving Leadership Structures” ba...

Devamı >>
News image

Avrupa Futbolunun Gizli Patronları CEO'lar

Futbolekonomi-15 Eylül 2025 Modern futbol, ​​sahada olduğu kadar yönetim kurulunda da şe...

Devamı >>
News image

Futbolun Beyni Sportif Direktörlük (2)

Tuğrul AKŞAR- 10 Ağustos 2025 Yazımızın ikinci ve son bölümüne devam ed...

Devamı >>
News image

Futbolun Beyni Sportif Direktörlük (1)

  Tuğrul Akşar- 3 Ağustos 2025 Son zamanlarda sportif direktör sözcüğünü futbolda sıkça duymaya başladık, özellikle de elit kulüplerde. Bu kapsamda hem ...

Devamı >>
News image

Şirketleşme Yolunda Futbol Kulüpleri: Umut mu, Tehlike mi?

Bora Yargıç - 12 Temmuz 2025 Son yıllarda Türk futbol kulüpleri, artan borç yükleri ve finansal zorluklar karşısında çözüm arayışına gi...

Devamı >>

 

raporlaranas kitaplar aksar

 



Tuğrul Akşar- 6 Ocak 2013 Geçen hafta Süper Lig’in içinde bulunduğu sorunlar ve bu sorunlardan nasıl kurtulabileceğine ilişkin bazı görüşlerimizi paylaşmış ve hangi ligin Süper Lig için doğru model olabileceği üzerinde durmaya çalışmıştık. (Bu konuda bkz.)

(http://www.futbolekonomi.com/index.php?option=com_content&view=article&id=2503)

Bu hafta da Süper Lig’e model olabilecek liglere ilişkin bir değerlendirme yaptıktan sonra, bu liglerin ne ölçüde Türk futboluna adapte edilebileceğini tartışacağız.

Bu bağlamda bakıldığında, Süper Lig için öncelikle önerilen Premier Lig’e kısa bir göz atmakta yarar var. Premier Lig’in dünya genelinde ulaştığı popülarite ve finansal boyut Premier Ligi, Avrupa ligleri içinde gerçekten de çok farklı bir konuma yükseltiyor. Avrupa’nın en yüksek gelir yaratan liglerinden birisi olan Premier Lig sahip olduğu farklı özellikleriyle, özellikle de pazarlama ve satışta gösterdiği üstün başarı ve buna bağlı yarattığı devasa gelirle ön plana çıkıyor.

 

Biz şimdi İngiliz Premier Lig ile diğer ligler arasında bazı kıyaslamalar yaparak, kendimize model olarak almayı düşündüğümüz liglere bir göz atalım isterseniz. Hangi ligler hangi alanlarda daha güçlüler ve zayıf yönleri neler? İleriye yönelik ne tür fırsatlara sahipler ve ne gibi tehditler altındalar?

 

Premier Lig Gelirlerini Üçe Katladı

Her hafta sonu Premeir Lig maçları 212 farklı ülkede yaklaşık 600 milyon insan tarafından izleniyor. Ve bu durum Premier Lige rekabet üstünlüğü oluşturacak şekilde olağanüstü gelir katkısı sağlıyor. Nitekim 1996-2012 arasında Premier Lig’in gelirleri tam %274 artarak 685 Milyon Euro’dan 2 milyar 560 Milyon Euro’ya yükseldi. Bu süreçte diğer büyük liglerden Bundesliga’da gelir artışı %298 ile 444 Milyon Euro’dan 1 Milyar 746 Milyon Euro’ya ulaşırken, la Liga ‘da gelirler %283’lük artışla 1 Milyar 719 Milyon Euro’ya, Serie-A’da %182’lik artışla 1 Milyar 553 Milyon Euro’ya ve Lig1’de de %253’lük artışla 1 Milyar 40 Milyona ulaştı.

 

Aşağıdaki tablodan da görülebileceği üzere Premier lig futbol kulüplerinin ortalama gelirleri diğer liglerin gelirlerinin çok üstünde yer alıyor.

2011/12 Avrupa Futbol Gelirleri (Milyon Euro)

 

Lig

Takım

Takım Başına

Ligler

Topl. Geliri

Sayısı

Ortalama gelir

Premier Lig

2.500

20

125

Bundesliga

1.746

18

97

La Liga

1.718

20

86

Serie-A

1.553

20

78

Lig 1

1.040

20

52

Süper Lig

585

18

33

Diğer 47 Lig

7.758

481

16

Toplam Gelir

16.900

597

 

 

Gelir artışı bakımından beş büyük Lig’in ortalama artışı %255’e geliyor. Bu kapsamda bu süreçte gelirini en istikrarlı ve başarılı şekilde artıran lig olarak karşımıza  Alman Bundesliga çıkıyor.

 

1996-2012 Arası Beş Büyük Lig’de Gelirlerin Gelişimi (Milyon Euro)

Yıllar

Premier Lig

Bundesliga

La Liga

Serie-A

League 1

Toplam

 

 

 

 

 

 

 

1996/97

685

444

451

551

293

2.424

1999/00

1.219

722

681

954

607

4.183

2000/01

1.557

1.043

722

4.027

644

7.993

2001/02

1.747

1.108

676

1.017

643

5.191

2002/03

1.791

1.058

776

1.042

689

5.356

2003/04

1.977

1.236

840

1.052

655

5.760

2004/05

1.975

1.195

958

1.219

696

6.043

2005/06

1.995

1.326

1.029

1.277

910

6.537

2006/07

2.273

1.379

1.158

1.064

972

6.846

2007/08

2.441

1.438

1.326

1.421

989

7.615

2008/09

2.326

1.575

1.438

1.494

1.072

7.905

2009/10

2.429

1.620

1.501

1.530

1.050

8.130

2010/11

2.515

1.664

1.622

1.532

1.072

8.405

2011/12

2.560

1.746

1.718

1.553

1.040

8.617

             

Artış %

2,74

2,93

2,81

1,82

2,55

2,55

 

Almanlar Daha Fazla Seyirciye Oynuyor

2009/10 verilerine göre Premier Lig’de ortalama seyirci sayısı 34.200 kişiye ulaşırken, Alman Bundesliga’da bu sayı 42500 kişi olarak gerçekleşti. Diğer Lig’lerde ise ortalama seyirci sayısı 20 bin ile 25.400 arasında değişiyor.

 

Bundesliga en fazla seyirciyi stada çekmesine karşın, seyirci başına en fazla geliri elde eden lig ise İngiliz Premier Lig oluyor. Premier Lig’de seyirci başına ortalama 74.202 Euro’luk gelir yaratılabilirken, bu tutar Bundesliga’da 40.941 Euro civarında…

 

Beş Büyük lig’de Ortalama Seyirci Sayıları (2009/10)

Ligler

Ortalama Seyirci sayıları (Bin)

Premier Lig

34200

Bundesliga

42500

La Liga

25400

Serie-A

25300

Lig1

20100

 

Naklen Yayın Gelirlerinde İngilizler İlk Sırada

Beş büyük lig içinde 2012-16 itibariyle liglerin naklen yayın gelirlerine bakıldığında, İngilizlerin yıllık 2,1 Milyar Euroluk gelirleriyle  diğer liglere göre açık ara önde olduğunu görüyoruz. Gelirlerinin bileşimine bakıldığında ise İngilizlerin naklen yayın gelirlerinin toplam gelirler içindeki payı %49’a ulaşırken, bu oran Bundesliga’da %31 civarında. Alman Bundesliga’da yıllık naklen yayın gelirleri ise 628 Milyon Euro düzeyinde.

Beş Büyük lig’de Gelirlerin Bileşimi (2009/10)

Ligler

Maç Günü Gelirleri

Naklen Yayın Gelirleri

Sponsorluk

Diğer Ticari Gelirler

Premier Lig

%28

%49

%23

 

Bundesliga

%23

%31

%31

%15

La Liga

%28

%41

%31

 

Serie-A

%13

%60

%14

%13

Lig1

%14

%55

%18

%13

 

İngiliz Premier Lig’de Ücret Maliyetleri Bundesliga’dan Daha Yüksek

Beş büyük lig içerisinde %71’lik ücret maliyetleriyle en fazla operasyonel gider yapan lig olarak İtalyan Secrie-A’yı görüyoruz. Fransız Lig 1’de bu oran %69’a ulaşırken, Premier Lig’de oyunculara ödenen  ücret ve maaşlar toplamı, toplam gelirin %66’sına karşılık geliyor. Bu oran Bundesliga’da ise %49 civarında.

 

Beş Büyük Lig’de Ücret Maliyetleri (2009/10)

Ligler

Ortalama Ücretler (Milyon Euro)

Ücret Gid./Gelirler(%)

Premier Lig

1.559

66

Bundesliga

939

49

La Liga

803

61

Serie-A

1,093

71

Lig1

722

69

 

Para Ligi’nde İngilizlerin Egemenliği

Deloitte’un 2010/2011 Para Ligi sıralamasına göre bu ligde yer alan 20 kulüpten altısı Premier Lig ekiplerinden oluşuyor.  İspanya’dan 3 kulüp,  Almanya’dan 4 Kulüp,  İtalya’dan 5 kulüp, Fransa’dan da 2 kulüp Para Ligi’nde yer alıyor.

 

2011/12 Deloitte Money League (Para Ligi)

                 (Milyon Euro)

 image001

Avrupa’nın En Borçlu Kulüpleri Premier Lig’de

2009/10 itibariyle bakıldığında, Avrupa’nın en borçlu ligi 4,8 Milyar Euro ile  İspanyol La Liga olurken, Premier Lig’in 4 Milyar Euro ve İtalyan Serie-A’nın  3,3 Milyar Euro, Alman Bundesliga’nın 576 Milyon Euro, Fransız Lig1’in de 345 Milyon Euro borcu bulunuyor.  Avrupa futbolunun toplam borcu ise 10,9 Milyar Euro’ya ulaşmış durumda.

 

2009/2010 İtibariyle Beş Büyük Lig’in Borçları

La Liga (İspanya)

4,8 Milyar Euro

Serie-A (İtalya)

3,3 Milyar Euro

Premier Lig

4 Milyar Euro

Alman Bundesliga

576 Milyon Euro

Fransız Lig 1

330 Milyon Euro

Avrupalı Futbol Kulüplerinin Toplam Borçları

10,9 Milyar Euro

 

Aşağıdaki tablodan da görülebileceği üzere Avrupa’nın en borçlu kulüpleri sıralamasında ilk onda 5 İngiliz kulübü bulunurken,  diğer liglerden  3 İspanyol, 1 İtalyan ve 1 Alman kulübü bulunuyor.

 

2009/10 İtibariyle Avrupa’nın En Borçlu Kulüpleri

Sıra

Kulüp

Borç Tutarı (Milyon Sterlin)

1.

Manchester United

716

2.

Chelsea (Limited)

701

3.

Valencia C.F

501

4.

Liverpool

351

5.

Real Madrid

296

6.

FC Barcelona

273

7.

AS Roma

271

8.

Schalke 04

234

9.

Arsenal

203

10.

Fulham

198

 

En Karlı Lig Bundesliga

Beş büyük lig içerisinde 2009/10 finansallarına göre en karlı lig olarak karşımıza 172 Milyon Euroluk karıyla Bundesliga çıkıyor.  İngilizler ise 2009/10 sezonunda sadece 93 milyon kar elde debilmişler. Buna karşın İspanyollar, Fransızlar ve İtalyanlar o sezonu zararda kapatmışlar.

 

Beş Büyük Lig’de Karlılık (2009/10)-

Ligler

Faaliyet Karları (Milyon Euro)

Faaliyet Karı/Toplam Gelir (%)

Premier Lig

93

3,8

Bundesliga

172

10,6

La Liga

-102

Zararda

Serie-A

-116

Zararda

Lig1

-64

Zararda

 

En Rekabetçi Lig Fransız Lig1

Bir ligde parasal gelirin kulüpler arasında ne ölçüde dengeli dağıtıldığı, rekabetçi dengenin ölçülmesinde en önemli kriterlerden birisini oluşturur. Buna göre Lig1’de küme düşen sonuncu kulübün elde ettiği parasal gelir ile Şampiyonun parasal geliri arasında 6 kat fark varken, bu oran Premier lig’de 7 kat, Serie-a’da 8 kat, Bundesliga’da 9 ve La Liga’da da 25 kat civarında. 

 

Beş Büyük Lig’de En fazla kazanan Kulüp ile En Az Kazanan Arasındaki Fark (2009/10)

Ligler

En Az Kazananın Geliri (Milyon €)

En Çok Kazananın Geliri (Milyon €)

Çarpan Oranı

Premier Lig

55

327

6X

Bundesliga

33

290

9X

La Liga

16

401

25X

Serie-A26

26

203

8X

Lig1

24

140

6X

 

Parasal gelirin dengeli/dengesiz dağıtımının yanı sıra o ligde şampiyon olan takım sayısı da o ligin rekabetçi dengesi hakkında bize önemli ip uçları verir. Nitekim bu anlamda son on beş yılda Premier Lig’de sadece 4 takım şampiyonluğa ulaşırken, Bundesliga’da 6 kulüp, La Liga’da 3 kulüp, Serie-A’da 4 kulüp ve Fransız Lig1’de de sekiz farklı kulübün şampiyonluğa ulaştığını görüyoruz.

 

Ligler

Son 15 Yılda Şampiyon Olan takım Sayısı

Şampiyonlar-Şampiyonluk Sayıları

Premeir Lig

4

Manchester United (8), Chelsea (3), Manchester City (1), Arsenal (3);

Bundesliga

6

B.Munih (8), B.Dortmund (3), Kaiserslautern (1), W.Bremen (1), VfB Stutgart (1), VfL Wolfsburg (1)

La Liga

3

Barcelona (7), Real Madrid (6), Valencia (2)

Serie-A

4

Juventus (5), Inter (5), Milan (3), Roma (1), Lazio (1)

Lig 1

8

O.Lyon (7), Bordeaux (2), Lens(1), Monacao(1), Montpellier (1), Lille (1), Marsilya (1), Nantes (1).

 

 UEFA Sıralamasında İngilizler, FIFA Sıralamasında Almanlar

Sportif performans olarak liglerin genel başarısını değerlendirdiğimizde, İspanyol La Liga, UEFA sıralamasında birinci sıradayken, İngiliz Premeir Lig kulüplerinin UEFA genel başarı sıralamasında yerleri ikinci, Almanların yeri ise üçüncü sıra olarak görünüyor. Buna karşın milli takımlar bazında FIFA sıralamasında İspanyolları yine birinci sırada görürken, bu kez Almanları ikinci sıraya yerleşmiş, İngilizleri ise sıra kaybetmiş olarak altıncı sırada gözlemliyoruz.

UEFA Ülke Sıralamaları  2012/13

 

Ülke Ligi  

08/09 

09/10 

10/11 

11/12 

12/13 

Puan 

Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligine Gidecek Kulüp Sayısı 

1

ispanya 

13.312

17.928

18.214

20.857

13.857

84.168

6/7

2

İngiltere 

15.000

17.928

18.357

15.250

11.142

77.677

6/7

3

Almanya 

12.687

18.083

15.666

15.250

13.357

75.043

7/7

4

Italya 

11.375

15.428

11.571

11.357

10.750

60.481

5/6

5

Fransa 

11.000

15.000

10.750

10.500

10.083

57.333

3/6

6

Portekiz 

6.785

10.000

18.800

11.833

8.750

56.168

2/6

7

Ukrayna 

16.625

5.800

10.083

7.750

8.833

49.091

4/6

8

Hollanda 

6.333

9.416

11.166

13.600

3.928

44.443

1/7

9

Rusya 

9.750

6.166

10.916

9.750

7.083

43.665

3/6

10

Belçika 

4.500

8.700

4.600

10.100

6.300

34.200

1/5

11

Yunanistan 

6.500

7.900

7.600

7.600

4.400

34.000

1/5

12

Türkiye 

7.000

7.600

4.600

5.100

6.400

30.700

2/5

 

 

2012 Yılsonu İtibariyle FIFA Ülke Sıralaması

 

Sıra

Ülke

puan

 

1

İspanya

1606

 

2

Almanya

1437

 

3

Arjantin

1290

 

4

Italya

1165

 

5

Kolombiya

1164

 

6

İngiltere

1151

 

Hangi Lig Bize Model Olabilir?

Avrupa’nın beş büyük ligine ilişkin makro verileri sizlerle paylaştık. Buradan çıkan sonuç şu ki: Parasal gelir yaratmada İngiliz Premier Lig diğer liglere göre açık ara önde. Lig’in pazarlama ve satış modeli de diğer liglerden farklılıklara ve üstünlüklere sahip. Ancak bu zenginliğe rağmen Avrupa’nın en borçlu kulüpleri İngiltere’de. Kulüplerin toplam borçları, Ligin gelirlerini aşmış durumda. Rekabetçi denge Premeir Lig’de iyice bozulmuş vaziyette. Premier Lig’de son onbeş yılda ancak dört takım şampiyonluğa ulaşmış durumda. Premier lig kulüpleri önemli finansal açıklar veriyorlar ve çoğu kulübün finansal yapısı sağlıklı ve sürdürülebilir görülmüyor.

 

Yaklaşan Finansal Fair Play uygulamalarının ilk vuracağı kulüplerin başında İngiliz kulüpleri geliyor.  Ancak Lig’de kurumsal yönetimin tüm kulüplerde egemen örgüt modeli olması,  şirket şeklindeki organizasyonel yapı, teşvik, şike ve rüşvet gibi anti-futbol unsurlarının neredeyse yok denecek kadar az olması ligin marka değerini artırmasına ve oynanan futbolun kalitesinin yükselmesine olanak sağlıyor.  İngiliz kulüpleri sportif performansta çok başarılı olurlarken, milli takımlar bazında aynı başarıyı İngilizlerde göremiyoruz. Bu konuda Almanlar ve İspanyollar daha istikrarlı ve sportif olarak başarılı görünüyorlar.

İngiliz kulüplerinin Şirket şeklinde organize olmaları, doğal olarak onların ticaret kanunları kapsamında değerlendirmelerine neden olurken, bu yapılanma sayesinde İngiliz ligi yabancı sermaye de çekebiliyor. Çünkü, kulüplerin şirket yapılanması nedeniyle hisseleri alınıp satılabiliyor ya da borsaya kote edilebiliyor. Nitekim son on yılda bu şekilde İngiliz futboluna giren yabancı sermaye tutarı 8,5 milyar Euro’ya ulaşmış durumda. Bu özellik bir yandan kulüplerin kendilerine finansman yaratma ve ilave kaynaklara ulaşma şansı yaratırken, diğer taraftan Manchester United örneğinden de görülebileceği gibi kulüplerin borçlulukları olağanüstü boyutlara ulaşabiliyor ve kulübün geleceğini tehdit eder noktaya gelebiliyor. Nitekim Manchester United 2011 yılında yaklaşık 600 milyon Sterlinlik yedi yılık tahvil ihraç ederek, banka borçlarını sıfırlamaya çalışmıştı. Ancak, bu da yetmemiş olacak ki, kulüp şimdi de hisselerinin bir kısmını daha satmak suretiyle borç baskısından kurtulmak istiyor.

 

İngiliz liginde borçlanmanın giderek artması, orta ve uzun vadede kulüplerin geleceğini tehdit edebilir ve buna bağlı olarak onların sportif performansları da bu durumdan olumsuz etkilenebilir. 

Buna karşın İspanyol La Liga’da tam anlamıyla rekabet ölmüş durumda. İki kulübün toplam gelirleri diğer kulüplerin 25 katı ve ligde şampiyonluk sadece iki kulübün tekeline girmiş durumda.  Ligin borçluluk seviyesi çok yüksek ve en son Malaga borçları nedeniyle gelecek sene Şampiyonlar Ligi’ne katılamayacak. Kulüpler dernek statüsünde ve kurumsal yönetim çalışmıyor. Bizde olduğu gibi başkanlık sistemi esas.

Fransız Lig’de ise sportif ve mali başarı bulunmuyor. Bunun yanı sıra son zamanlarda PSG başta olmak üzere Fransız Kulüpleri de yabancılara kapılarını açtılar ve  kulüplerin borçlulukları hızla artmaya başladı.

İtalyanlar ise yaşadıkları ve yaşattıkları skandallar nedeniyle bellerini bir türlü doğrultamadılar ve bir zamanların sportif ve mali başarısı yüksek olan bu lig şimdi mazisini arar durumda.

 

Bundesliga Bize Örnek Olabilir!

Geriye kalan lig Bundesliga ise, yukarıda verdiğimiz örneklerden de görülebileceği üzere gerek sportif, gerekse mali başarı yönünden Avrupa’nın en istikrarlı ve başarılı liglerinin başında geliyor. Kulüpler dernek statüsünde kurulmuş olmalarına karşın, mali disiplinleri yüksek. Sportif performansta ise  rekabet ve futbol kalitesi giderek yükseliyor. Statların doluluk oranları ise Avrupa’nın en yüksek oranına sahip. 2000-2001 yılında yayıncı kuruluşun batması üzerine Alman Futbol Federasyonu’nun kulüplere destek çıkması ise Ligin mevcut yapılanmasından gelen bir özeliğe sahip. Ayrıca, Avrupa’nın en çok ticari gelir ve en fazla kar elde eden kulüpleri de Alman Bundesliga’da yer alıyor. Yine Alman futbolunun üst yapılanması İngiltere örneğinde olduğu gibi Şirket şeklinde organize olmuş durumda. Kulüpler mali anlamda çok sıkı denetleniyor ve borçlanmaları Federasyonun kontrolünde. Bu nedenle kulüpler arasında haksız bir rekabete de izin verilmemiş oluyor. Bundesliga aynı zamanda rekabetçi denge açısından da Avrupa’nın en rekabetçi liglerinin başında yer alıyor. Alman kulüpleri önümüzdeki yıllarda Avrupa’da İngiliz kulüplerinin egemenliklerine son verebilecek ve potansiyellerine uygun bir şekilde başarılı olarak yönetiliyorlar. Bu nedenle gelecek on yılar Almanların futbolu domine ettikleri yıllar olabilir.

 

Süper Lig Özelleştirilebilir mi?

Son zamanlarda Süper Lig’in özelleştirilmesine ilişkin bazı tartışmalar gündeme geldi. Öncelikle şunu belirtmeliyiz ki, yeryüzünde özelleştirilmiş bir futbol ligi bulunmuyor. Böylesi bir tek sportif organizasyon var o da Amerikan Basketbol Ligi NBA. Bunun dışında kulüplerin özelleştirildiğini gözlemliyoruz, ancak liglerin özelleştirilmesine henüz tanık olmadık.

Özelleştirme kamusal mülkiyetin özel mülkiyete geçmesi anlamına geliyor. Yani, mülkiyetin yapısı değişiyor. Bu özelleştirilecek şirketin hisselerinin ya blok olarak ya da halka arz ile satılmasını ifade ediyor.

Bu bağlamda satabileceğiniz ürüne/mala bir talep yaratmanız gerekiyor. Geçen sene Digitürk tüm Süper Lig kulüplerine yaklaşık 574 Milyon TL (yaklaşık 430 Milyon Dolar) parasal ödül dağıtmış. Özelleştirme teorik olarak mümkün olmakla birlikte, kurulacak Süper Lig A.Ş.’nin hissesini devlet satın almayacaksa, hangi özel şirket ya da katılım fonu neden alsın ki?

 

2011-12 Sezonu parasal Ödül Dağıtım Tablosu (TL)

Sıra

Kulüp

Havuzdan Aldığı Tutar

Havuz Payı (%)

1

Galatasaray

71.471.714

12,4

2

Fenerbahçe

67.684.169

11,8

3

Beşiktaş

50.066.414

8,7

4

Trabzonspor

45.760.650

8,0

5

Bursaspor

31.834.993

5,5

6

Eskişehirspor

30.686.265

5,3

7

İstanbul BB

27.817.814

4,8

8

Sivasspor

26.861.664

4,7

9

Gençlerbirliği

25.260.407

4,4

10

G.Antepspor

24.860.093

4,3

11

Orduspor

23.659.150

4,1

12

Karabükspor

23.258.836

4,0

13

kayserispor

23.285.836

4,1

14

M.İdmanYurdu

22.852.522

4,0

15

Antalyaspor

22.458.208

3,9

16

Samsunspor

21.657.579

3,8

17

manisaspor

20.456.636

3,6

18

Ankaragücü

14.451.923

2,5

 

Toplam

574.384.873

100

 

Satılacak ürünün/malın/değerin Pazar değeri bir şekilde oluşur ancak, oluşacak bu değer, Süper Lig’in bugün yarattığı parasal değere ulaşır mı, burası tartışmalı görünüyor. Çünkü, Süper Lig’i satın alacak kurumun ödediği parayı çıkartabilmesi için Lig maçlarını bir şekilde dışarıda ve içeride satıyor olması gerekiyor. Reytingi olmayan, kalitesi düşük, rekabetçi dengesi büyükleri korumaya yönelik, kendi iç dinamikleriyle gelir yaratamayan, devlet subvansiyonuyla ayakta duran, dışarıda pazarı olmayan, içeride pazarı devlet destekli oluşturulan bir Lig’i kim neden satın alsın ki? 

 

Fazla Para Futbolumuzu Bozdu

Önemli olan Süper Lig’in kendi potansiyellerini harekete geçirebilecek, rekabetçi dengesini yükseltebilecek, kalitesini arttıracak, Avrupa’da ve Dünya’da hak ettiği parasal gelire ve sportif başarıya ulaşmasına olanak sağlayacak, reytingi ve marka değerini yükseltecek bir Primier Lig olabilmeyi önümüze koymalıyız. Yoksa, günün kısır sorunlarına çare arayan, palyatif çözümler peşinde koşan ve tüm çözümü yüksek gelir yaratmada arayan bir anlayışla Türk futbolunu bir yere taşıma şansımız bulunmuyor. Parasal geliri artırmak soruna çözüm olsaydı, 2010 yılında yapılan ihale sonrasında %149 artan parasal gelirlerimizle Türk futbolunun tüm sorunlarının çözülmesi gerekiyordu. Ancak, fazla para “Türk Futbolunu ve kulüplerimizi bozdu”.

 

Özelleştirilme Olumsuzluğa Neden Olabilir mi?

Kulüplerimizin, sonuçta da futbolumuzun gelirlerini artırabilmek amacıyla kulüp üst yapılanması olan Süper Lig A.Ş.’ni özelleştirme kapsamında, devlet satışa çıkarttığında bazı olumsuz olasılıklarla da karşılaşma ihtimalimiz bulunuyor.

  1. Özelleştirme ile elde olunan tutarların milyar dolarlar mertebesine ulaşabileceğine pek olasılık veremiyorum. Olası bir özelleştirme de Süper Lig kulüplerine bugünden daha az bir gelir yaratılırsa, bu durum kulüplerimizi olumsuz etkileyebilecektir.
  2. 1.Süper Lig A.Ş.’nin sahibi olacak kişi/kurum kulüplere istikrarlı bir şekilde yıllara sari gelir dağıtabilecek mi?
  3. 2.Böylesi bir yapılanma içinde Süper Lig A.Ş. sahibine ekstra bir avantaj devlet tarafından yaratılacak mı?

 

Şirketleşme Çözüm mü?

Bu oluşum sürecinde kulüplerin şirketleştirilmesi bir çözüm olabilir, ancak iktisadi, mali ve sportif başarının garantisi olamaz. Çünkü, bugün şirket şeklinde organize olup ta iflas edip küme düşen, tarih sahnesinden çekilmiş bir çok örneğe tanık oluyoruz. Bunlardan birisi de daha birkaç ay önce yaşadığımız İskoç Glasgow Rangers kulübü örneği. 49 Milyon Sterlinlik borç yüzünden önce kayyuma , daha sonra da iflas ettirilerek 4. Lige düşürülen bu kulüp bir şirketti. Leeds United, Fieorentina yine ilk akla gelen şirket şeklindeki kulüplerden ikisi..

 

Şirketleşmek kulüpleri daha fazla borca itiyor. Şirketleşen kulüpler otomatikman şirketler hukuku ve ticaret kanuna tabi oluyorlar ve vergisel konularda sorumlulukları alabildiğine artıyor. Dernek statüsündeki akçeli ve yasal bütün avantajlarını yitiriyorlar. Şirketleşen kulüpler doğal olarak üçüncü kişi ya da kurumlara finansal yükümlülüklerini yerine getiremediklerinde iflas ettirilebiliyorlar. Oysa, dernek statüsünde ibra müessesi genel kurul üyelerinin ve yönetimin inisiyatifinde. Şirketlerde ise böylesi bir avantaj bulunmuyor. Bu nedenle şirketleşmek isteyen kulüplerin, bu isteklerini bir kez daha gözden geçirmelerinde yarar var. Ancak, bugünkü dernek yapılanmasıyla da yola devam edemeyiz. Çalıştırılmayan ibra müessesesi, başkanlık sultasıyla idare edilen iktisadi, finansal ve yönetsel yapı, devlet subvansiyonuna bağlı mali yapılarla dernek olarak başarıya ulaşma şansımız bulunmuyor.

 

Oysa, Bundesliga örneğinden hareketle, kulüplerimiz tüzel kişilik değişikliğine gitmeden de, kurumsal yönetimin tavizsiz uygulanması ve futbol otoritesinin sıkı yönetimiyle, kulüplerimiz gelecek yıllara ve başarıya yönlendirilebilir.

 

Sonuç

Ülkemizde Süper lig’in yeniden yapılandırılması tarihsel bir zorunluluk olarak önümüzde duruyor. Süper Lig kesinlikle fonksiyonel ve yönetsel olarak güçler ayrılığı ilkesine göre yeniden organize olmalı. Bu kapsamda kulüplerimizin mutlaka şirketleşmeleri gerekmemekle birlikte, kurumsal yönetimin tüm kulüplerimiz için bir zorunluluk haline getirilmesi ve kulüplerimizin başkanlık sultasından kurtarılması gerekiyor. 

Ülkemizde kulüplerin dernek statüsünde örgütlenmiş olmaları Alman Bundesliga’yı bizim açımızdan daha çekici kılıyor. Olumlu özellikleriyle Alman Bundesliga örnek model olarak ön plana çıkarken, Premier Lig’in pazarlama ve satışta sahip olduğu başarılı özelikler, yüksek gelir yaratabilme potansiyeli, tüm dünyada yaygın taraftar  tabanına sahip olması, marka değerinin yükseltilmesi bizim mutlaka bu özellikleri incelememizi gerektiriyor.

 

Premier Lig’in yabancı sermaye kaynaklı artan servet düzeyi, alt yapıdan daha çok hazır ve değerli oyuncuya odaklanırken, Bundesliga kendi dinamiklerini harekete geçirmeyi amaçlayan ve bu şekilde yapılanmış bir lig. Bu bağlamda, Bundesliga’nın özelikle alt yapıya önem veren bir lig olması da bizim gibi büyük bir yetenek havuzu bulunan ülkeler için çok önemli bir özellik olarak görülebilir.

Kısacası, bir ligi olduğu gibi alıp ülkemize adapte etmeye çalışmak yerine, pragmatist yaklaşıp ülkemizin somut koşullarına  daha uyumlu olabilecek, Bundesliga temelli karma bir Lig yapılanmasına yönelmeliyiz.

Sadece Premier Lig’in parasal gelir yaratabilme özelliklerine odaklanıp diğer olumsuzluklarını görmezlikten gelirsek, futbolumuzu yanlış modele yönlendirmekle çok büyük bir hatanın da içine sokmuş oluruz. Bu nedenle olayın parasal, iktisadi, yönetsel ve sportif performans kriterleri açısından analizini iyi yapıp buna göre ligimizi şekillendirmeliyiz.

Süper Lig’in bugünkü koşullarda özelleştirilebilmesi için önümüzdeki birkaç yıl içinde Süper Lig’i, dolayısıyla kulüplerimizi bu yapıya hazır hale getirmemiz gerekiyor. Bu bağlamda öncelikle tüm kulüplerimizde kurumsal yönetim ve yönetişimin egemen örgüt modeli haline getirilerek; şeffaf, hesap verebilir, denetlenebilir, paydaşlarına karşı sorumluluklarını yerine getirebilen bir yapıya kavuşturulması gerekiyor. Bu nedenle öncelikle kulüplerimizde yönetsel yetersizliklerin giderilmesi, sağlıklı mali ve iktisadi bir yapıya süreç içinde ulaşılmasıyla mümkün olabilir. Aksi halde, bugünkü koşullarda Süper Lig A.Ş. oluşturulsa bile, adı olan, ama kendisi olmayan bir lig olacaktır.

 

Ne Yapmalı? Ya da Nasıl yapmalı?

Süper Lig’in yeni yapılanmasında Ligin parasal yönünün yanı sıra, yönetsel, sosyal ve hukuksal yönünün de gözden geçirilmesi gerekiyor. Bu konuda 2008 Yılında Doç.Dr. Kutlu Merih ile birlikte kaleme aldığımız Futbol yönetimi isimli kitabımızın 243. Sayfasındaki  “Ne Yapmalı? Ya Da Yeni Bir Yapılanma Önerisi” başlıklı bölümümüzdeki “Türk Futbol Yapılanmasının Yeniden Yapılanmasına Alternatif Model” başlıklı kısımda yer alan Süper Lig Yeni Modeli ve bu modele ilişkin önerilerimizi iletmiştik. [1] Bu konuda bu bölüme bakılabilir.{jcomments on}

 

 



[1]  Futbol Yönetimi, Tuğrul Akşar-Kutlu Merih, Literatür yay., İstanbul, Ocak 2008, 697 sayfa.

                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  27352  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Tuğrul Akşar Cuma, 02 Nisan 2010.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

futbolekonomihakkimizdabanner2

esitsizliktanitim

aksartbmmraporbanner

Yazarlarımızın Son Yazıları

Doç. Dr. Kutlu Merih
Doç. Dr. Kutlu Merih
Doç. Dr. Deniz Gökçe
Doç. Dr. Deniz Gökçe
Prof. Dr. Sebahattin Devecioğlu
Prof. Dr. Sebahattin Devecioğlu
Murat  Başaran
Murat Başaran
Mete İkiz
Mete İkiz
Hüseyin Özkök
Hüseyin Özkök
Ömer Gürsoy
Ömer Gürsoy
Neville Wells
Neville Wells
Kenan Başaran
Kenan Başaran
Prof. Dr. Ahmet Talimciler
Prof. Dr. Ahmet Talimciler
Prof. Dr. Lale Orta
Prof. Dr. Lale Orta
Müslüm Gülhan
Müslüm Gülhan
Tuğrul Akşar
Tuğrul Akşar
Av. Hüseyin Alpay Köse
Av. Hüseyin Alpay Köse
Doç. Dr. Recep Cengiz
Doç. Dr. Recep Cengiz
Dr. Ahmet Güvener
Dr. Ahmet Güvener
Av. Arman Özdemir
Av. Arman Özdemir
Dr. Tolga Genç
Dr. Tolga Genç
Tayfun Öneş
Tayfun Öneş
Dr. Bora Yargıç
Dr. Bora Yargıç
Alp Ulagay
Alp Ulagay
Dr. Sema Tuğçe Dikici
Dr. Sema Tuğçe Dikici
Prof. Dr. Fuat Tanhan
Prof. Dr. Fuat Tanhan
Prof. Dr. Turgay Biçer
Prof. Dr. Turgay Biçer

Kimler Sitede

Şu anda 1126 konuk çevrimiçi

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 55351660

raporlaranas

kitaplar aksar

1

futbol ekonomi bulten

fesamlogobanner

ekosporlogo


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

futbolekonomisosyal2

 

sosyal1