Kulüpler Finansal Krizde
Bizi Takip Edin Futbol ekonomisi facebookta futbol ekonomisi twitterde
x
Buradasınız >> Ana Sayfa Haberler & Makaleler Kriz Tuğrul AKŞAR Kulüpler Finansal Krizde

Kulüpler Finansal Krizde

89862 

Tuğrul Akşar- 5 Ekim 2021 Futbol kulüplerinin 31/5/2021 itibariyle finansal tabloları kısa bir süre önce açıklandı. Kamuoyuyla paylaşılan finansal tablolar, futbol kulüplerimiz cephesinde değişen bir şey olmadığını bize gösteriyor.

 

Maalesef finansal sorunlar kulüplerimiz için kronikleşmiş bir sorun haline geldi. Maalesef bugünkü eko-finansal sistem kulüplerin bu bataklıktan çıkmasına da izin vermiyor. Bir yandan geçmişten gelen kötü yönetim kaynaklı sorunlar, diğer taraftan ülke ekonomisinin içinde yaşadığı makro ekonomik olumsuzluklar ve pandemik sıkıntılar, kulüplerimizi iyice köşeye sıkıştırmış durumda.

   

Ne yazık ki, kulüplerin finansal dengelerini tekrar sağlayabilecek, sağlıklı ve sürdürülebilir bir mali yapıya ulaşmalarına olanak tanıyacak bir ümit ışığı da bulunmuyor.

   

Finansal yükümlülüklerini yerine getirmekte zorlanan, sportif olarak başarıya ulaşamayan, ekonomik olumsuzluklar ve yönetsel yetersizliklerin pençesinde kıvranan Türk futboluna, dört büyük kulüp özelinde bir bakalım.

   

Borçlar Gelirlerin Altı Katına Çıkmış Durumda!

   

Dört kulübün 31/05/2020/-31/05/2021 dönemine ilişkin özet verilerine ilişkin analizimize geçersek, aşağıdaki olumsuzluk ve yetersizliklerle karşılaşıyoruz.

   

Aşağıdaki tablodan da görülebileceği üzere, dört kulübün toplam gelirleri 2 milyar 190 milyon TL’na ulaşırken; toplam borçları 5,5 katı bir büyüklüğe, yani 12 Milyar 64 Milyon TL’na ulaşmış durumda. Kulüp başına ortalama tutarlara bakıldığında ise; kulüp başına ortalama gelir 548 Milyon TL olarak gerçekleşirken, kulüp başına ortalama borç ise 3 Milyar 16 Milyon TL.

   

1 Milyar 265 Milyon TL net dönem zararı yapan kulüplerin, birikimli zararları ise 5 Milyar 111 Milyon TL’na yükseldi. Bir diğer ifadeyle, kulüplerin birikmiş zararları, gelirlerinin neredeyse 2.5 katına ulaşıyor. Kulüp başına ortalama birikimli zarar ise 1.278 Milyon TL seviyesinde gerçekleşti.

   

Gelir yaratmakta zorlanan kulüpler giderlerini karşılayabilmek ve finansal yükümlülükleri yerine getirebilmek için yoğun kredi kullanımına yöneldiler. Gelir ve giderler arasındaki aleyhteki fark, kulüpleri yeni kaynak arayışına itiyor. Bu da genellikle bankacılık kesiminden sağlanan kredilerle gerçekleştiriliyor. Ne var ki, burada da deniz bitti. Zira, kulüp borçları ikinci kez yapılandırılmış durumda.  

Tablo:1 Dört Kulübün Genel Finansal Verileri

123Kulup  Finansallari 2021 

Kulüplerin artan zararları, onların özkaynaklarının da erimesine neden oluyor. Nitekim, dört kulübün toplam özkaynak açıkları 4 Milyar 61 Milyon TL’na ulaşmış görünüyor. Kulüp başına 1 Milyar 15 Milyon TL özkaynak açığı veren kulüplerin, bu açıklarını nasıl kapatabilecekleri ise bir muamma!

   

Ençok Borca ve Zarara Sahip Kulüp Beşiktaş!

   

Tablo 1’e göre kulüp bazında kısa bir değerlendirme yaparsak;

   

  • 689 Milyon TL’lık yıllık geliriyle en yüksek gelire sahip kulüp olarak Fenerbahçe’yi görürken, Galatasaray 619 Milyon TL’lık gelirle ikinci, beşiktaş 534 Milyon TL ile üçüncü ve Trabzonspor da 348 Milyon TL’lık gelirle dördüncü sırada yer alıyor. Kulüp başına ortalama gelir ise 548 Milyon Tl olarak gerçekleşti.

  • En yüksek borca sahip olarak Beşiktaş’ı görüyoruz. Beşiktaş’ın toplam borcu 3.9 Milar TL civarında. İkinci en borçlu kulüp 3.4 Milyar TL’lik borçla Fenerbahçe olurken, Galatasaray’ın toplam borcu 3 Milyar TL dolayında. Trabzonspor ise 1.7 Milyar TL’lik borçla dördüncü sırada.

  • Galatasaray 435 milyon TL ile en fazla dönem zararı yaparken, Beşiktaş’ın net dönem zararı 399 Milyon TL olarak gerçekleşti. Birikimli zararlarda ise Kartal 1 milyar 537 Milyon TL ile birinci sırada. İkinci sırada 1.4 Milyar TL’lik birikimli zararla Fenerbahçe yer alırken, Galatasaray 1.3 Milyar TL’lik birikimli zararla üçüncü sırada yer alıyor.

  • 3 milyar 868 milyon TL ile en yüksek borca sahip kulüp Beşiktaş olurken, onu 3 milyar 439 milyon TL ile Fenerbahçe izliyor. Galatasaray’ın borcu 3 milyar 28 milyon TL’na ulaşıyor.

  • En yüksek banka kredisine sahip kulüp ise 2 milyar 938 milyon TL’lik borçla Beşiktaş ilk sırada…İkinci sırada 2.5 milyar TL’na yaklaşan kredi borcu ile Fenerbahçe’yi, üçüncü sırada 3 milyar TL civarında kredi borcuyla Galatasaray’ı ve son sırada da 1 milyar TL’lık kredi borcuyla Trabzonspor’u görüyoruz. 

 

Özetle;

 

  • Dört kulübün Konsolide gelirleri toplamı 2.1 Milyar TL olarak gerçekleşirken, Yıllık zararları toplamı 1 milyar 265 milyon TL’na ulaştı. . Yani gelirlerinin % 61’ini kaybetmiş durumdalar.

  • Yıllar itibariyle biriken kümule zarar toplamı ise 5.1 Milyar TL’na yükselirken, birikimli zarar toplamı gelirlerinin 2.5 katına ulaştı.

  • Toplam borçları 12 milyar TL seviyesinde olup toplam yıllık gelirlerinin 5,8 katına yükseldi.

  • Toplam borçlar içinde banka kredilerinin payı 8,6 milyar TL ile % 72’ye ulaştı. Bu kredilerin yıllık finansman gideri ise 650 milyon TL oldu. Yani gelirin neredeyse üçte birine yaklaştı.

  • Artan zararlar sonucu özkaynak açıklarıysa, 4.1 milyar TL’na yükselirken, özkaynaklar negatife döndü.

  • Ödenmiş sermayeleri toplamı 1 milyar 380 milyon TL olan dört kulübün birikimli zararları 5.1 milyar TL büyüklüğe ulaştı. Bu veri ortada herhangi bir sermaye ve özkaynak kalmadığını bize ifade ediyor.

 

Bu Mali Yapı Sürdürülemez!

 

Bu verilere göre dört kulübün finansal dengeleri kaybolmuş durumda. Mali dengesini yitiren bu yapıların sürdürülebilirliği kalmamıştır. 

  

Sağlığını ve dengesini yitirmiş bu finansal yapılar, zaman içinde kulüplerin sportif anlamda rekabetçi yeteneklerini de daraltıcı bir etkiye sahiptir.

  

Dört kulübün sahip oldukları finansal veriler, bu kulüplerin mevcut koşullar içinde, benzer politikalarla içinde bulundukları mali olumsuzluklardan kurtulamayacaklarını bize gösteriyor.

  

Kulüplerin genel finansal rasyolarını gösteren Tablo 2’yi özetleyecek olursak; 

Tablo:2 Kulüplerin Genel Finansal Rasyoları

7Kulup Finansallari

Konsolide borçları, konsolide gelirleri toplamını aşmıştır. Buna göre, dört kulübün toplam borçları, toplam gelirlerinin 5,5 katına ulaşmıştır. Ya da bir başka ifadeyle, kulüpler hiç harcama yapmasalar bile, mevcut gelir yapısıyla borçlarını ancak 5.5 senede ödeyebileceklerdir.

  • Kulüplerin yıllar itibariyle artan zararları toplamı, gelirlerinin 2,3 katına ulaşmıştır.

  • Artan zararlar, kulüplerin özkaynaklarını eritmiş ve onları negatife döndürmüştür. Bu bağlamda kulüplerin özkaynak açıkları toplamı, mevcut gelirlerinin 1,8 katına ulaşmıştır.

  • Kulüpler artan finansman ihtiyaçlarını mali kesimden sağladıkları kredilerle karşılama yoluna gittiklerinden, kazandıkları her 100 TL’nın 35 TL’nı bankalara faiz gideri olarak ödemişlerdir.Bu oran yapılandırma öncesi % 58 idi.

 

Genel Sonuç: Kulüpler Teknik İflasta!

 

Bildiğiniz üzere, Türk Ticaret Kanunu 376. maddesi uyarınca “şirket esas sermayesinin üçte ikisi karşılıksız kaldığı takdirde, genel kurul kararı ile; sermayenin tamamlanmasına veya kalan sermaye ile yetinilmesine karar verilmediği takdirde, şirket feshedilmiş sayılır.” Ayrıca yine aynı madde uyarınca, “öz sermayesi negatife dönen şirketler için, alacaklıların mahkemelerden şirketin iflasını talep etme hakkı” bulunmaktadır.

 

Bu kapsamda aynı zamanda kulüplerin bu olumsuz mali yapılarının devamının, ekonomik, finansal, sportif ve yönetsel alanlarda ne gibi olası sıkıntılara açıp açmayacağını iyi analiz etmemiz gerekiyor. Buna ilişkin değerlendirme yaparken, aşağıdaki konulara dikkatlerinizi çekmek istiyorum.

  • Kulüpler zararlarını telafi edebilecek finansal güce ve yeterliğe sahip değiller.

  • Kulüplerin zararlarını telafi etmeye yönelik bir aksiyon planları bulunmuyor.

  • Mevcut borçların, var olan mali yapı ile ödenebilme yeteneği kaybolduğundan, borçların döndürülmesi her geçen gün daha da zorlaşıyor.

  • Cari finansal durumları bu kulüpleri finansal, ekonomik ve sportif refaha eriştirmeye yetmiyor.

  • Finansal yetersizlikler nedeniyle bu kulüpler özellikle UEFA organizasyonlarında rekabet güçlerini yitirmiş durumdalar, rekabette daha da geride kalacak gibi görünüyorlar.

  • Lokal rekabet üstünlüklerini devam ettirebilmek için daha çok kamu fonlarını kullanmak ve siyasetin desteğini daha da arkalarına almak istiyorlar.

  • Dört kulübün de özkaynak açıkları, kulüp sermayesini eritmiş ve ödenmiş sermayelerinin üçte ikisini kaybettikleri için teknik iflas konumundalar.

  • Önümüzdeki yıllarda yapılandırılan kredilerin geri ödemeleri de söz konusu olduğunda, mevcut finansal yük daha da ağırlaşacak ve kulüpleri temerrüte düşürebilecektir.

  • Finansal yeterliğe, sağlıklı ve sürdürülebilir bir mali yapıya sahip olmayan futbol yapılanmasında, futbolun uluslararası rekabet gücü düşer. Bu düşüş kendisini kulüp futbolunda UEFA sıralamasında, milli takımlar futbolunda da FIFA sıralamasında gerileme olarak gösterir.

  • Bugünkü kulüp ve milli takım futbolundaki sportif performansımıza göre Türk futbolu UEFA’da 17. ve FIFA sıralamasında da 39 sıraya gerilemiş durumda. Yani, Türk futbolu bugün sportif performans olarak 2000 yılının gerisine düşmüş görünüyor. Sportif performansımızın 2000-2021arasındaki gelişimini Tablo 3’ten de görülebilirsiniz.

  • Türk futbolunun bir yandan gelirleri artarken, sportif performansının geriliyor olması, Türk futbol kaynaklarının iyi yönetilemediğini ve bu bağlamda bir üst yapı problemimizin bulunduğunu bize gösteriyor.

  • Modern futbolu bir sanat olarak gören ve ölünceye kadar bu sanatın gelişimine katkılar sağlayan efsane futbol insanı Johan Cruyff’a göre “Futbol vizyonunda performans: teknik + taktik + eğitim + finansın toplamından oluşur.”[1] Bu kapsamda günümüz futbolunda finansal refah seviyesini yükseltemeyen bir ligin sportif başarıya ulaşma şansı bulunmuyor. 

Tablo:3 Türk Futbolunun 2000-2021 Arası UEFA ve FIFA Sıralaması Gelişim Tablosu

 32Turkish Football ranking 2021

 

Süper Lig’in gelirleri artarken, UEFA organizasyonlarındaki başarısızlığı, Türk futbolunun temel sorunsallarından birisi...Bu problem Türk futbolunda yapısal bir soruna dönüşmüş durumda. Bu sorun çözümlenmesi ise yapısal değişim ve dönüşümlere bağlı. Bu temel problem çözümlenmediği sürece Türk futbolunun içinde bulunduğu sorunlardan kurtulma şansı bulunmuyor.[2]

 

Son yirmi yılda Süper Lig’in gelirleri yaklaşık beş kat artarak, 700 Milyon Euro’ya ulaşmıştı. Ne var ki, ekonomik, finansal ve sportif yetersizliklerle boğuşmak durumunda olan Süper Lig’e son darbe pandemiden geldi. Pandeminin sorunu artırıcı etkisiyle, gelirleri yüzde kırk azalan Süper Lig’de var olan kriz daha da derinleşip ağırlaştı.

 

Bugün Türk futbol yapılanması için tüm paydaşlarını da içine alacak şekilde ekonomik, finansal, yönetsel ve örgütsel olarak kökten yenilenmek ve yapılanmak kaçınılmaz bir zorunluluk.{jcomments on}

Kaynaklar


  [1]“Türk Futbolu Düşüşte”, Tuğrul Akşar, http://futbolekonomi.com/index.php/haberler-makaleler/genel/122-tugrul-aksar/5340-2021-09-02-08-02-30.html 

 [2] Tuğrul Akşar, Finansal Futbol, Literatür yay., İstanbul 2020, sh.7
 

 

 

 

                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  3930  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Tuğrul Akşar Cuma, 02 Nisan 2010.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

Neden Futbol Ekonomisi?

 

www. Futbolekonomi.com’un  vizyon ve misyonu temel olarak  Futbol Ekonomisi Stratejik Araştırma Merkezi’nin (FESAM) vizyon ve misyonuna paralel ve aynı düzlemdedir.

 

Bu bağlamda temel misyonumuz: Futbolun yerel ve küresel makro özelliklerini incelemek ve yeni yapısal modeller önermek; bu kapsamda entelektüel gelişimi hızlandırmak ve buna ilişkin referans olabilecek bir database oluşturmak ve bunu tüm futbol araştırmacılarının emrine sunmak... Bu amaçla yapılan çalışmaları yayımlamak; gerekli her türlü bilimsel futbol araştırma ve geliştirme projelerine entelektüel anlamda destek vermek.

 

Temel Vizyonumuz: Önerilen yeni modellerin gerçekleştiğini görmektir.

 devamı >>>

finansal-futbol-anim-1

tugrulaksar_ge_roportaj

Tuğrul Akşar Güngör Urasın sorularını yanıtlıyor

  Yazar Tuğrul Akşar,
Milliyet Gazetesi Yazarı Güngör Uras'ın
sorularını yanıtlıyor.
detay için tıklayınız..

 

Spor Endexi

 

05/11/2024

Kapanış Günlük
Değişim %
  BİST 100

8.698,48

-0,17

 bjk BJKAS

4,48

-2,18

 fb FENER

100,30

0.00

 gs GSRAY

6,83

+0,15

 trabzon TSPOR

0,93

0,00

   SPOR ENDEKSİ

3.075,321

-0,41

Videolar

Tuğrul, Tuğrul Akşar, Pusula, Ekonomi, Futbol, Futbol Ekonomi, Mali,VİDEONUN DEVAMI VE DİĞER VİDEOLAR İÇİN TIKLAYIN.

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 43945842

TRENDYOL SÜPER LİG 2024-2025 SEZONU

  

 

 Sıra TAKIMLAR 0 G B M A Y AV

1

Galatasaray 13 11 2  0 35 13 22 35
2 Fenerbahçe 13  10   2 1 36  12   24

32

3 Samsunspor 14 9 2  3

29

14 15

29

4 Eyüpspor 14  6   5  3 21 15 6 23
5 Beşiktaş 13 6 4  3  22  15 7 22
6 Göztepe 13 6 3 4 24  19 

  5

 21 
7

Başakşehir

13 5  4  4 21 18 3 19
8 Ç.Rizspor 13 6 1

6

15 20 -5 19
9 Sivasspor 14 5 3 6 18    22  -4 18
10 Konyaspor 14 5 3 6 16 21 -5 18
11 Antalyaspor 13 5 2 6

17

25   -8 17
12 Trabzonspor 13 3 6 4 18  16 2 15
13 G.Antep FK 13 4 3

6

19  21  -2  15
14 Kasımpaşa 13 3 6 4 16 19 -3 15
15 Alanyaspor 13 3 5 5 12 16 -4 14
16

Kayserispor

13

2

6 5 13 25 -12 12
17 Bodrum FK 14 3 2 9 10 21 -11 11
18 Hatayspor 13 5 7 12 20  -22 8

19

A.Demirspor 13 0 2 11 9 31 -22

 

                 

Okur Yazar


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı  info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

 

Annual Review of Football Finance 2023

Annual Review of Football Finance 2023

Deloitte Sports Grup'un Avrupa Futbol Finansmanına ilişkin 32. kez düzenlediği yıllık futbol finans raporuna göre, Avrupa futbol pazarı 2021 - 22 sezonunda bir önceki yıla göre %7 büyüyerek 29.5 Milyar Euro büyüklüğüne ulaştı. Rapora ulaşmak için tıklayınız

Deloitte Money League - 2024

Deloitte Money league 2024

Deloitte Money League Raporunu 27. kez yayınladı. Rapora göre Avrupa'nın en zengin 20 kulübünün 2022-23 sezonunda gelirleri toplam 10.5 Milyar Euro'ya ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

UEFA Kulüp Finans&Yatırım Raporu 2024

 

UEFA Raporu-2023

UEFA Kulüp futbolunun finansal durumları ve yatırımlarına ilişkin yıllık görünüm ve benchmark raporunu yayınladı. Okumak için tıklayınız

 


 

2021-Money-league-Raporu

 

Yirmidördüncü Deloitte Money League raporuna göre Barcelona'nın 715.1 Milyon Euro'luk geliriyle ilk sırada yer aldığı, tamamı merkez lig kulüplerinden oluşan ve bir önceki yıla göre gelirleri %12 azalan Para Ligi raporunu okumak için tıklayınız

 


 

 

annual report 202021 photo

 

Avrupa Futbolunun patronu UEFA’nın gelirleri 5.7 Milyar Euro’ya Ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

 


 

 UEFA-Kulup-Futbolu-Lisanslama-2023


UEFA’nın 2023’te yayınladığı en son  Kulüp Lisanslamaya İlişkin Karşılaştırma raporuna göre kulüpler Pandemi döneminde 7.3 Milyar Euro zarar ettiler. UEFA raporu, Avrupa kulüp futbolunun endişe verici bir resmini çiziyor. Raporu okumak için tıklayınız.

 


    

191112 Aktifbank Ekolig

 

Türk futbolunun gelirlerinin ve ekonomik görünümünün mercek altına alındığı Futbol Ekonomi Raporu – EkoLig'in dördüncü sayısı yayınlandı. Süper Lig’in 2017-2018 sezonu sonunda 3,2 milyar TL olan geliri, 2018-19 sezonunda 4,2 milyar TL’na ulaştı. Bkz.

 

 

master bm report lowres

 

The European Club Footballing Landscape 2022


UEFA'nın Avrupa Lulüp futboluna ilişkin 13, kez yayınladığı, Covid-19'un etkilerinin de analiz edildiği raporu okumak için Bkz.


 

 EkoSpor-y

“Ekospor’un aylık bültenlerinden haberdar olmak için tıklayınız”

 

Süper lig Marka değeri araştırma

''Taraftar Algısına Göre Türkiye Süper Ligi Marka Değerini Etkileyen Faktörlerin ve Marka Değeri Boyutlarının Değerlendirilmesi'' Prof. Dr. Musa PINAR öncülüğünde yapılan bu araştırmayı okumak için tıklayınız.

 

 

the-european-elite-2019

KPMG Avrupa’nın 32 Elit Kulübünün değerlemesini yaptı. Süper Lig’den Galatasaray ve Beşiktaş’ın da bulunduğu bu raporda en değerli kulüp 3.2 Milyar Euroluk değeriyle Real Madrid oldu. Raporu okumak için tıklayınız.
 

Endustriyel_futbol

 

Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı Üzerine

Futbolun Endüstriyel gelişimi, kulüplerin sportif ve iktisadi/mali yapılanışını derinden etkiliyor. Dorukhan Acar’ın Kurumsal Yönetim temelli yaklaşımı ile "Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı"yı okumak için tıklayınız

 

 

Türkiye'de Kadın Futbolunun Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu

 

imagesCAVM4O4L

 

Dr. Lale ORTA’nın Kadın Futboluna Entelektüel Bir Yaklaşım Sergilediği makalesi için tıklayınız.” 

 

 

İngiliz Futbolunda Kurumsal Yönetişim Üzerine

 

governance_in_football

 

Tüm kulüplerimize ve Türk Futbol yapılanmasına farklı bir bakış açısı kazandırabileceğini düşündüğümüz, İngiliz Parlementosu’nun Kültür, medya ve spor Komitesi’nin hazırladığı raporu okumak için tıklayınız. 

 

money-and-soccer

“Money scorring goals”, Gerçekten de “Para Gol Kaydedebiliyor mu? “

Euro 2012’nin olası ekonomik etkilerini
okumak için tıklayınız. 



FFP

Futbolda Finansal Sürdürülebilirlik Kapsamında ''Finansal Fair Play Başa Baş Kuralı ve Beşiktaş Futbol Kulübü Üzerinde Bir Uygulama 
Hüseyin AKTAŞ/Salih MUTLU,

okumak için tıklayınız.