Futbol Türkiye'de Politik Bir Oyundur
Bizi Takip Edin Futbol ekonomisi facebookta futbol ekonomisi twitterde
x
Buradasınız >> Ana Sayfa Haberler & Makaleler Genel Müslüm GÜLHAN Futbol Türkiye'de Politik Bir Oyundur

Futbol Türkiye'de Politik Bir Oyundur

1212310

Müslüm Gülhan - 14 Temmuz 2023 Futbolun görev tanımını yaparken; toplum içindeki etkisini, yarışma ve rekabet dışında politik kurgu olarak araç haline getirilmesinden de bahsetmek gerekir. 

 

Futbol kendisine ait bir iktisadi kurguya sahip olsa da kapitalizmin ekonomik, siyasal, ideolojik ve özellikle de kültürel amaçlarını üretmeye yönelik örgütlü etkinliklerine de hizmet eder. Toplumsal bir topraklama aracı olan futbol, aynı zamanda kitleleri bölme etkisiyle de siyasetin kitleleri daha kolay etkisi altına almasını sağlar.  

Her şeye rağmen, geldiği nokta bakımından futbol dünya üzerinde en çok izleyici bulan spor dallarının başındadır. Sanayi devriminden sonra, İngiltere’de başlayıp günümüzdeki formatına kadar kurallı bir oyun haline geldi. Bu safhadaki boyutu ise, kapitalist üretim biçimini desteklemek amacıyla burjuvanın işçi sınıfı için bir uğraş bulması olarak ortaya çıkmıştı. 

Tabii gelinen noktada endüstri olarak tanımlansa da futbol toplumsal etkileme gücü nedeniyle kendisini korunmadığı takdirde kullanışlı bir araç haline gelmektedir. Bu sayede futbol, popülerliği ve çok sayıda insana hitap etmesi bakımından siyasetin etki alanındadır.  Bunu, futbolun iktidarın-siyasetin ve kapitalist üretim ilişkilerinin yeniden tasarımını sağlamak için kullanması olarak yorumlayabiliriz. 

Futbol, hayatın günlük pratiklerine fena benzediği için seyirci tarafından kolaylıkla kabul edilebilmekte ve taraftar olarak da yaşamın bir parçası haline getirebilmektedir. Dolayısıyla, futbol, somutlaşmış kimlikleri ile taraftarları gündelik ve sıradan ilişkiler içindeki dünyalarına anlam kazandıran bir unsur haline gelmiştir. Futbol bu şekilde din, cinsellik, müzik, siyaset ve ideolojinin yanına yerleştirilirken, zamanla bu kavramların hepsi ile ilişkiye geçmiş ve onların ifade edildiği enstrümanlardan birine dönüşmüştür. 

Bu perspektifte futbol dile getirildiği şekliyle de ekonomik, sosyal ve politiktir. Başka deyişle futbol, sadece futbol olması-olmaması ile de ekonomik, sosyal ve politik olanı bünyesinde barındırarak bir kitle kültürü, bir endüstri ve çatışma ile bütünleşme alanı olarak okunabilir. 

Popüler kültür, sosyal grupların yaşam içindeki etkileşimleri kitlesel hale getiren tavır alma şeklidir. Politik ifadeyle, iktidarlar tarafından toplumları etki altına olan kültür olarak tanımlamak mümkündür. Popüler kültür geleneksel sadakatle oluşan toplumsal inançları ve uygulamalarıyla, güncel oluşan uygulamalarıyla birlikte politik ve ticari alanları da etkileyen uygulamaları içerdiği söylenebilir. 

Futbol, spor branşı olarak küresel bir tanıma sahip olsa da ülkeden ülkeye farklılıkları içinde barındırır. Çünkü, içinde yaşadığı topluma ve o toplumun içinde uygulandığı yapıya bağlı olarak ondan etkilenen bir sürece sahiptir. Futbolun kendi dinamikleri üzerine kurulmuş olması, toplumsal bir alan olma özelliği ve o toplumdan etkilenmesi göz önünde bulundurulduğunda, toplumsal yaşam ile kurduğu ilişki sayesinde onu etkileyerek toplumsal bağ güçlenmekte ve sahip olduğu etkinin gücü nedeniyle değerler geçişi mümkün olmaktadır. 

Türkiye’de futbolun yönetim şekli artık siyasi bir yapı almıştır. Verilen kararların hepsi mevcut politikaların bir yansıması olarak futbol içinde kural hale gelmektedir. 

Siyasetin kullandığı geçerli olan ekonomi-politik kriterlerdeki kurgu ve kural ne ise futbol içinde aynısı geçerlidir. Karar verici siyaset olduğu için sonuçları da ülke dinamikleriyle aynı olmaktadır. 

Bu noktada para ile olan ilişkisinden bahsedersem konu daha iyi anlaşılacak. Burada uzman olan sevgili dostum Tuğrul Akşar’dan yardım alacağım. 

2022-23 sezonuna ait Süper Lig kulüplerine dağıtılan 1,7 milyar TL’nin 193,8 milyon TL’sini şampiyon Galatasaray gelir olarak almış. Aynı şekilde Fenerbahçe 172,8 milyon ve Beşiktaş ise 157,6 milyon TL gelir elde etmişler. 

1,7 milyar TL’nin dağıtım şekli ise % 37 katılım payı, % 46 performans payı, % 11 şampiyonluklar payı ve %6 ilk 6 sıra payı şeklinde dağıtılmaktadır. Galatasaray % 12 oranla en yüksek payı almış durumda. 

Buradaki TL olarak dağıtılan tüm miktarları Euro ’ya çevirdiğiniz zaman karşılaşılan durum hiç iç açıcı değil tabii ki… Harcamalar Euro, gelirler TL… 

Bir de sevgili Akşar’ın ‘Harcama Limitleri’ ile ilgili verilerine bakalım. 

Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor’un toplam gelirleri 4,8 milyar TL. Bu kulüplere TFF tarafından tanımlanan THL toplamı 6,2 milyar TL. Yani, ortada 1,4 milyar TL bir fazlalık var. Tabiri caizse; bu fazlalık karşılığı olmayan ve açığa oynanacak miktar. 4 büyük kulübün THL miktarı 16,2 milyar TL. 

4 kulübün birikimi zararları 7,8 milyar TL. Öz kaynak açıkları 4,9 milyar TL’ye ulaşmış. 

THL ile gelir karşılaşması yapıldığında GS gelirinin % 156’sını, TS % 139’nu, FB % 131’ni be BJK % 93’nü harcama durumunda kalacak. Bu da şunu gerektiriyor; olmayan paralarını harcamalarını… 

Buradaki haksız rekabet durumu ise THL tutarının % 47,4’lük kısmının 4 büyük kulübe gitmiş olmasıdır. 

Sevgili Akşar’ın aktardığı üzerinden sonuç olarak: TFF’nin ‘Kulüp Lisanslama’ ile ilgili 91/1 maddesindeki ‘Pozitif Net Özsermaye’ uygulaması ortadan kalkmış gözüküyor. 

Ve THL uygulaması ekonomik, finansal ve sportif başarı açısından başarısızlığın nedeni olmakla birlikte, rekabet üzerinden bir adaletsizliği de tetiklemektedir. 

TFF’nin asıl görevi kulüplerin harcama limitlerini kontrol ederek bir mali disiplin sağlaması gerekirken, finansal dengeyi kurmak yerine aksine harcamayı, borçlanmayı tetikleyerek futbolu ve kulüpleri istikrarsızlığa sokacak kararlar almaktadır. Bu aynı tüm yap-işlet modeldeki uygulamaların farklı bir zarar versiyonu. Yine kazanan siyaset ve kulüplerdeki yandaşları oluyor, kaybeden halk-taraftar oluyor. 

Siyasetin futbolu kullanmadaki kurumsal alanı federasyondur. Haliyle, siyasetin etkisinden dolayı gelişim ve değişimlerin gerisinde kalarak, sürdürebilir başarı ve istikrar için kurumsallaşmayı yakalamak yerine, siyasi kurumun bağımlısı haline gelmiştir. Son döneme baktığımızda, seçilen tüm federasyon başkanlarının profilleri spor içerisindeki donanımları yerine, siyasi ilişki içindeki etkisi ön plana çıkarak belirleyici olmuştur. Federasyon Genel Kurulu’nun % 90’nı profesyonel kulüp temsilcilerinden oluşmasına rağmen, kulüplerin kendi iradelerini bir kenara koyarak dikte edilen profilleri seçmeleri süreci net olarak ifade etmektedir. 

Örneğin; BJK Başkanı Ahmet Nur Çebi TFF başkanı ile yaşadığı polemiğe istinaden, Genel Kurulda konuşup, seçimde beyaz oy kullanacağına, ya kendi aday olsaydı ya da derin bürokraside deneyimli eski DGM Savcısı As Başkan’ını aday yapsaydı. Tepki böyle anlamlı olurdu. Halbuki % 90 sizin delegelerinizdi. Başkan olarak, başarısızlığını örtbas etmek için bir strateji olarak TFF başkanı ile tartışma ortamını seçip kendi taraftarlarını sözde konsilde etmenin karşılığı burada yoktur. Daha Kulüpler Birliği AŞ kurup yayın ihalesini bile yönetemiyorsunuz. Yapamazsınız! 

Siyasilerin ve başkanların futbol ile yakından ilgilenmelerinin tek sebebi başarıya ulaşmak için gerekli olan şartları sağlayarak futbolun istikrara kazanmasını sağlamak değil. Siyasiler futbolun günlük hayattaki rolünün gücü sayesinde toplum üzerindeki etkisinden yararlanarak, futbolu kullanışlı bir propaganda aracı haline getirmektedirler. Kulüp başkanları ise, siyasilerle kurdukları karşılıklı ilişki sayesinde ekonomik, sosyal ve siyasi güçten faydalanma yolunu tercih etmişlerdir. Çünkü, kulüplerin para bulması, transferler yapması, kamu bankalarından kaynak sağlaması, stadyum ve tesis inşası, vergi affı gibi birçok noktada siyaset ile iş birliği yaparak ellerindeki imkânlardan sonuna kadar yararlanma yolunu seçmektedirler. Siyasetin de canına minnet… 

O yüzden Ziraat Bankası çiftçiyi bırakıp futbola girdi. 

Kulüpler ve futbol artık ekonomik olarak da, yönetim olarak da siyasetin elindedir. {jcomments on}

                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  558  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Müslüm Gülhan Cuma, 20 Nisan 2012.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

Neden Futbol Ekonomisi?

 

www. Futbolekonomi.com’un  vizyon ve misyonu temel olarak  Futbol Ekonomisi Stratejik Araştırma Merkezi’nin (FESAM) vizyon ve misyonuna paralel ve aynı düzlemdedir.

 

Bu bağlamda temel misyonumuz: Futbolun yerel ve küresel makro özelliklerini incelemek ve yeni yapısal modeller önermek; bu kapsamda entelektüel gelişimi hızlandırmak ve buna ilişkin referans olabilecek bir database oluşturmak ve bunu tüm futbol araştırmacılarının emrine sunmak... Bu amaçla yapılan çalışmaları yayımlamak; gerekli her türlü bilimsel futbol araştırma ve geliştirme projelerine entelektüel anlamda destek vermek.

 

Temel Vizyonumuz: Önerilen yeni modellerin gerçekleştiğini görmektir.

 devamı >>>

finansal-futbol-anim-1

tugrulaksar_ge_roportaj

Tuğrul Akşar Güngör Urasın sorularını yanıtlıyor

  Yazar Tuğrul Akşar,
Milliyet Gazetesi Yazarı Güngör Uras'ın
sorularını yanıtlıyor.
detay için tıklayınız..

 

Spor Endexi

 

05/11/2024

Kapanış Günlük
Değişim %
  BİST 100

8.698,48

-0,17

 bjk BJKAS

4,48

-2,18

 fb FENER

100,30

0.00

 gs GSRAY

6,83

+0,15

 trabzon TSPOR

0,93

0,00

   SPOR ENDEKSİ

3.075,321

-0,41

Videolar

Tuğrul, Tuğrul Akşar, Pusula, Ekonomi, Futbol, Futbol Ekonomi, Mali,VİDEONUN DEVAMI VE DİĞER VİDEOLAR İÇİN TIKLAYIN.

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 43917975

TRENDYOL SÜPER LİG 2024-2025 SEZONU

  

 

 Sıra TAKIMLAR 0 G B M A Y AV

1

Galatasaray 13 11 2  0 35 13 22 35
2 Fenerbahçe 13  10   2 1 36  12   24

32

3 Samsunspor 14 9 2  3

29

14 15

29

4 Eyüpspor 14  6   5  3 21 15 6 23
5 Beşiktaş 13 6 4  3  22  15 7 22
6 Göztepe 13 6 3 4 24  19 

  5

 21 
7

Başakşehir

13 5  4  4 21 18 3 19
8 Ç.Rizspor 13 6 1

6

15 20 -5 19
9 Sivasspor 14 5 3 6 18    22  -4 18
10 Konyaspor 14 5 3 6 16 21 -5 18
11 Antalyaspor 13 5 2 6

17

25   -8 17
12 Trabzonspor 13 3 6 4 18  16 2 15
13 G.Antep FK 13 4 3

6

19  21  -2  15
14 Kasımpaşa 13 3 6 4 16 19 -3 15
15 Alanyaspor 13 3 5 5 12 16 -4 14
16

Kayserispor

13

2

6 5 13 25 -12 12
17 Bodrum FK 14 3 2 9 10 21 -11 11
18 Hatayspor 13 5 7 12 20  -22 8

19

A.Demirspor 13 0 2 11 9 31 -22

 

                 

Okur Yazar


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı  info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

 

Annual Review of Football Finance 2023

Annual Review of Football Finance 2023

Deloitte Sports Grup'un Avrupa Futbol Finansmanına ilişkin 32. kez düzenlediği yıllık futbol finans raporuna göre, Avrupa futbol pazarı 2021 - 22 sezonunda bir önceki yıla göre %7 büyüyerek 29.5 Milyar Euro büyüklüğüne ulaştı. Rapora ulaşmak için tıklayınız

Deloitte Money League - 2024

Deloitte Money league 2024

Deloitte Money League Raporunu 27. kez yayınladı. Rapora göre Avrupa'nın en zengin 20 kulübünün 2022-23 sezonunda gelirleri toplam 10.5 Milyar Euro'ya ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

UEFA Kulüp Finans&Yatırım Raporu 2024

 

UEFA Raporu-2023

UEFA Kulüp futbolunun finansal durumları ve yatırımlarına ilişkin yıllık görünüm ve benchmark raporunu yayınladı. Okumak için tıklayınız

 


 

2021-Money-league-Raporu

 

Yirmidördüncü Deloitte Money League raporuna göre Barcelona'nın 715.1 Milyon Euro'luk geliriyle ilk sırada yer aldığı, tamamı merkez lig kulüplerinden oluşan ve bir önceki yıla göre gelirleri %12 azalan Para Ligi raporunu okumak için tıklayınız

 


 

 

annual report 202021 photo

 

Avrupa Futbolunun patronu UEFA’nın gelirleri 5.7 Milyar Euro’ya Ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

 


 

 UEFA-Kulup-Futbolu-Lisanslama-2023


UEFA’nın 2023’te yayınladığı en son  Kulüp Lisanslamaya İlişkin Karşılaştırma raporuna göre kulüpler Pandemi döneminde 7.3 Milyar Euro zarar ettiler. UEFA raporu, Avrupa kulüp futbolunun endişe verici bir resmini çiziyor. Raporu okumak için tıklayınız.

 


    

191112 Aktifbank Ekolig

 

Türk futbolunun gelirlerinin ve ekonomik görünümünün mercek altına alındığı Futbol Ekonomi Raporu – EkoLig'in dördüncü sayısı yayınlandı. Süper Lig’in 2017-2018 sezonu sonunda 3,2 milyar TL olan geliri, 2018-19 sezonunda 4,2 milyar TL’na ulaştı. Bkz.

 

 

master bm report lowres

 

The European Club Footballing Landscape 2022


UEFA'nın Avrupa Lulüp futboluna ilişkin 13, kez yayınladığı, Covid-19'un etkilerinin de analiz edildiği raporu okumak için Bkz.


 

 EkoSpor-y

“Ekospor’un aylık bültenlerinden haberdar olmak için tıklayınız”

 

Süper lig Marka değeri araştırma

''Taraftar Algısına Göre Türkiye Süper Ligi Marka Değerini Etkileyen Faktörlerin ve Marka Değeri Boyutlarının Değerlendirilmesi'' Prof. Dr. Musa PINAR öncülüğünde yapılan bu araştırmayı okumak için tıklayınız.

 

 

the-european-elite-2019

KPMG Avrupa’nın 32 Elit Kulübünün değerlemesini yaptı. Süper Lig’den Galatasaray ve Beşiktaş’ın da bulunduğu bu raporda en değerli kulüp 3.2 Milyar Euroluk değeriyle Real Madrid oldu. Raporu okumak için tıklayınız.
 

Endustriyel_futbol

 

Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı Üzerine

Futbolun Endüstriyel gelişimi, kulüplerin sportif ve iktisadi/mali yapılanışını derinden etkiliyor. Dorukhan Acar’ın Kurumsal Yönetim temelli yaklaşımı ile "Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı"yı okumak için tıklayınız

 

 

Türkiye'de Kadın Futbolunun Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu

 

imagesCAVM4O4L

 

Dr. Lale ORTA’nın Kadın Futboluna Entelektüel Bir Yaklaşım Sergilediği makalesi için tıklayınız.” 

 

 

İngiliz Futbolunda Kurumsal Yönetişim Üzerine

 

governance_in_football

 

Tüm kulüplerimize ve Türk Futbol yapılanmasına farklı bir bakış açısı kazandırabileceğini düşündüğümüz, İngiliz Parlementosu’nun Kültür, medya ve spor Komitesi’nin hazırladığı raporu okumak için tıklayınız. 

 

money-and-soccer

“Money scorring goals”, Gerçekten de “Para Gol Kaydedebiliyor mu? “

Euro 2012’nin olası ekonomik etkilerini
okumak için tıklayınız. 



FFP

Futbolda Finansal Sürdürülebilirlik Kapsamında ''Finansal Fair Play Başa Baş Kuralı ve Beşiktaş Futbol Kulübü Üzerinde Bir Uygulama 
Hüseyin AKTAŞ/Salih MUTLU,

okumak için tıklayınız.