Katar'daki Kirli Oyun
Bizi Takip Edin Futbol ekonomisi facebookta futbol ekonomisi twitterde
x
Buradasınız >> Ana Sayfa Haberler & Makaleler Genel Müslüm GÜLHAN Katar'daki Kirli Oyun

Katar'daki Kirli Oyun

22FIFA

Müslüm Gülhan -25 Kasım 2022 Katar nasıl aldı 2022 organizasyonunu? Her şey 1998 FIFA başkanlık seçimiyle başladı. Oy talepleri, oyunu verenlerin talepleri, paranın gücü, konforun gücü ve koltuk sevdası her şeyi alınabilir ve satılabilir kıldı.

 

Neoliberal politikaların küresel alana dönüşüp, sermayenin çıkarları üzerinden şekillendirilmesi sonucunda, dağılan emek kavramının yerini alan yolsuzlukların kurumsallaşmasıyla beraber, etik ve ahlaki değerlerin bir öneminin kalmaması haliyle küresel bir öğreti halini aldı.

Özellikle, parasını yönetmek üzere seçimle gelen insanların federasyon ve kulüp üzerindeki etkileri bu anlamda daha anlaşılır pozisyonlardı! FIFA da bu ölçekte kirlenmeden yararlanan bir kurum olduğu için, aldığı kararların arkasındaki tüm detayların incelenmesi gerekliliğinin gerekçesi yönetenlerin kimliklerinde saklıydı. İşte bu kirliliğin en temel belirtileri, FIFA tarafından düzenlenen ve ülkelere verilen ‘Dünya Kupası’ organizasyonuydu. Rantı kurumsallaştırmak için değerleri heba eden FIFA, futbolu ‘meta’ olarak kabul edip, tüm organizasyon ve yapılanmayı bunun üzerinden pazarladı.

Katar organizasyonuna nasıl gelindiğine dair yazacaklarımın tamamına yakınını, bana göre futbol kirliliği üzerine yazılan en değerli eser olan Andrew Jennings’in ‘Foul’ kitabından yararlanarak aktaracağım.

Peki, Katar nasıl aldı 2022 organizasyonunu? Her şey 1998 FIFA başkanlık seçimiyle başladı. Oy talepleri, oyunu verenlerin talepleri, paranın gücü, konforun gücü ve koltuk sevdası her şeyi alınabilir ve satılabilir kıldı. Şeytan ayetlerden çıkarak ete kemiğe büründü. Süreci Jennings’n kitabından kronolojik olarak numaralandırıp sıralamaya çalışacağım ki rahat anlaşılsın diye…

1-1998 yılındaki seçim zamanı, Johanson UEFA’dan aldığını söylediği 534 bin dolara karşılık, Blatter işsiz olmasına rağmen, seçim için harcayacağı 300 bin dolarlık parayı nereden karşıladığı muamması her şeyin başlangıcıydı.

2-Bu paranın kaynağına karşılık ‘birkaç ufak sponsor’ olarak adlandırdığı bütçesinin arkasında Katar’ın çok önemli petrol ve gaz zenginlerinden Mohamed Bin Hammam olduğu ortaya çıkmıştı. Hatta o süreçte Blatter parasının bittiğini söylemiş ve Hammam yerine Platini’nin nezaket gösterip faturalarının bir kısmını ödediğini dahi söylemiş.

3-Bin Hammam sadece zengin değildi. Aynı zamanda mutlak kral Emir Hamad bin Khalifa’nın özenle seçtiği danışma Kurulundaki 35 kişiden biriydi. Ve 1996 yılından beri FIFA kabinesinin bir üyesiydi.

4-Rüşvet iddiaları havalarda uçuştuğunda Bin Hamman bir açıklama gereği duydu ve “Bay Blatter’a 1998 seçimlerindeki kampanyasında çok yardım ettim; hatta bazılarına göre onun kazandığı zaferde en büyük rolü ben oynamışım. Herkes masasında otururken biz savaş alanındaydık.”diyerek hem gücünü hem de masumiyetini pazarladı.

5-1998 yılı seçimleri esnasında, Afrika’nın saygın futbol ve siyasetçisi olan Farah Addo, o dönem Orta ve Doğu Afrika Konfederasyonun da başkanı olması nedeniyle 12 oyu yönetme gücüne sahipti. İşte o Addo’yu Körfez ülkelerinden biri arıyor ve Blatter’e oy vermesi karşılığında 100 bin dolar teklif edilmiş. Bazıları bu işin arkasında Mohamed Bin Hammam’ın olduğunu düşünüyordu.

6-Farah Addo seçim sonrası yaptığı açıklamada “En az 18 Afrikalı yetkilinin, her ne kadar Johansson’u destekleseler de ülkelerinin oylarını Blatter taraftarlarına satmışlar.”

7-1998 yılı sonunda Blatter Katar’ın onun pahalı kampanyasına gereken parayı sağladığı iddiasına karşılık, İsviçreli bir gazeteciyle yüzleştirilirken, bu iddiayı reddedip “Emir bana uçağını yalnızca bir kereliğine, Paris’ten Dakar’a giderken verdi.” demiş. Seçim masraflarını da kendisinin karşıladığını belirtmişti.

8-Jean-Marie Kyss Haiti de bir doktor. Yoksul kadınları muayene den tutarlı ve idealist biri. Doktor olmanın yanında FIFA kongresine katılmasıyla ilgili zorlukları anlatır. Tabii Haiti de futbolun önemini ve yolsuzlukları da… 1990’larda ulusal stadyum turnikelerine epeyce para bırakılmış. Önce hükümet bu parayı federasyondaki adamları ikna ederek çalmayı denemiş. Bunu başaramayınca stadyuma el koymaya çalışmış. Spor Bakanı polis ve güvenlik görevlileri yollamış.

1998 seçim öncesi, FIFA Haiti’deki Stade Sylvio Cator’a para akıtmaya başlamış. Ve hükümetin bu para karşılığında iştahı kabarmış. Seçim dönemini anlatırken, “1998’de kulüpler arkamdaydı.” demesinin ardından, hükümetin dolandırıcılığıyla ilgili olarak da “Nihayetinde onları hem parlamentoda hem de mahkemede mağlup ettik. O yüzden de Paris’teki kongreye gitmek için iyi bir zamandı” saptamasında bulunmuştu. Fakat Paris’e gitmek için havaalanına gittiğinde, polis ona ülkeden ayrılamayacağını ve bu emirin Spor Bakanlığı tarafından verildiğini söylerler.

Kyss Paris’i arar ve sonunda Jack Warner (!) ile görüşüp gelemeyeceğini söyleyerek Haiti’nin FIFA kongresinde temsil edilemeyeceğini söyler. Jack Warner istediği cevabı almıştı. (Jack Warner ve oğlu Daryan ile birlikte FBI operasyonun da ABD’de gözaltına alınan kişiydi. Kirli işlerin piri… Warner, Katar'ın 2022 Dünya Kupası'na ev sahipliğini kazandığı süreçte 10 milyon dolar rüşvet almakla ve yolsuzluk iddialarıyla suçlanmış ve FIFA'daki görevine son verilmişti.) Ama dört yıl sonra, Jenning, Kyss’e Warner’ın açıklamasıyla Haiti oyu için vekâlet verildiğini ve oy kullanıldığını anlatınca çok şaşırmıştı. Aldatıldığı için kendini kötü hissetmişti.

9-Blatter başarısının mimarlarından Bin Hammam’ı ödüllendirmek için Goal Bürosundaki en önemli görevi vermişti. Bin Hammam emrinde 100 milyon dalar vardı ve o sorumluydu. Goal Bürosu, yeni sahalar, yeni bürolar ofisleri isteyen ulusal derneklerden başvuruları değerlendirmeye alıyordu. Baltter buna “kişiye özel çözümler” diyordu ve gelecek üç yıl boyunca hayır sahibi biri olarak dünyayı dolaşacaktı.

Sanırım Katar süreci burada başlıyordu.

Orta Doğu’daki ülkelerin dine dayalı totaliter, cinsiyetçi ve ayrımcı yönetim anlayışını devam ettirmek isteyen üst katmandaki çok zengin devlet yöneticileri, kötü imajlarını temizlemek için sporu bir araç olarak kullanma stratejisini benimseyerek özellikle futbola yatırım yapmaya başladılar. PSG, M City ve Newcastle kulüplerini Orta Doğulu zengin şeyhlerin satın alınması bir yerde kendilerini-ülkelerini aklama alanı olarak sporu bir meta olarak kullanmaları anlamına gelmektedir. Futbolcuların sağlık ve iş güvenliğinin hiçe sayıldığı bu şampiyonanın kışın oynanmasına bile organizasyonu aldıktan 5 yıl sonra karar verilmesi büyük bir skandaldır. Futbolcular liglere nasıl dönecekler belli değil. Bunun bedelini farkında değiller ama kulüpler ödeyecekler.

Ama Dünya Kupası organizasyonunu almak bambaşka bir temizlikti... Ve bunun ciddi bedeli vardı! FIFA’nın kirliliği zaten ayyuka çıkmışken, Blatter artık azıyı eline aldığı için ve özellikle 2006 Dünya Kupasını Mandela’ya söz vermesine rağmen, Almanların Avrupa’daki delege gücünden korktuğu için Adete Mandela’yı satarak, kupanın Almanya’ya verilmesini sağlamıştı ki; burada Suudilerin oyunu almak için Almanya’nın 1200 tanksavar füzenin satışına onay vermemesine rağmen, o dönemki Şansölye ve dört bakan bu konu da aksi yönde oy vermişlerdi.

Süreci bu hale kadar getiren Blatter ve Jack Warner 2010 yılındaki organizasyonu Güney Afrika’ya vermek için Jack Warner’ın aldığı milyonlarca doların sadece bir kısmını kullanarak işi halletmesi ve geri kalanını şahsi kullanması bataklığın boyutunu çok net ortaya koyuyordu. İmaj yenileme zorunluluğu hisseden ülkeler artık bu kirli oyunda yer kapmak istemekteydiler. Temizliği spordan başka hiçbir şey bu kadar kolay ve net sağlayamazdı. 2018 ve 2022 organizasyonların 12 yıl önceden aynı anda oylanması bu kirliliğin pazarlığını ne hale geldiğinin de kanıtıydı.

2022 organizasyonuna talip olan ülkelerden Katar, Japonya, ABD, Avusturalya ve Güney Kore finale kalmışlardı. Organizasyonun Katar’a verilmesi neticesinde ortaya çıkan iddiaların en belirgini 8 Afrikalı delegenin 1,5 milyon avro karşılığında oylarının Katar lehine kullanmalarıydı. 2022 yılındaki oylama sonucu ortaya çıkan iddialara karşılık, 1998 yılında Blatter’in başkan seçilmesi için Farah Addo’nun seçim sonrası yaptığı açıklama akıllara geliyor. “En az 18 Afrikalı yetkilinin, her ne kadar Johansson’u destekleseler de ülkelerinin oylarını Blatter taraftarlarına satmışlar.”

Modern köleliğin geçerli olduğu Katar’da, stat inşaat yapımları esnasında 6 bin 500 işçinin ölmesi ülkede nasıl bir rejimin ve baskının olduğunu net ortay koymaktadır. İşin kötü tarafı; her kesin bunu bilmesine rağmen İLO ve Uluslararası Af Örgütü dışında kimsenin bu konu hakkında kaygı taşıyacağı da yoktu-olmadı da zaten. 2015 yılında FBI tarafından başlatılan soruşturma neticesinde, İsviçre Adalet bakanlığının yürüttüğü soruşturmada suçlamaların ana nedeniyse FIFA’nın çok büyük tartışmalara karşın onay verdiği 2018 Rusya ve 2022 Katar organizasyonlarının kararını kabul eden yöneticilerin kara para aklamasıydı. Bu iddiaların yanı sıra FIFA’nın 20 yıldır Dünya Kupası yayın hakları ve pazarlanmasında yaklaşık 100 milyon dolarlık yolsuzluk yapıldığı öne sürülüyor ve ABD bankları üzerinden para transferi yaptıkları iddia ediliyordu.

İsviçre Federal Adalet Bürosu’nun açıklamasına göre sorguya alınan 9 kişi, 2010 yılında 2018 ve 2022 Dünya Kupası’nın düzenleneceği yerlere karar veren Yürütme Kurulu’nun üyelerindeki 10 kişilik listede Jeffrey Webb, Eduardo Li, Eugenio Figuredo, Jack Warner (!), Julio Rocha, Costas Takas, Rafael Esquivel, Jose Maria Marin ve Nicolas Leoz suçlamaların yöneltildiği kişiler arasında yer alıyor.Aynı zamanda Spor pazarlama şirketi yetkilileri Alejandro Burzaco, Aaron Davidson, Jose Margulies, Hugo Jinkis ve Mariano Jinkis’de zanlılar arasında.

Bu kirli oyunu Diego Maradona ile bitirelim: “FIFA sözcüsü soruşturmayı kendilerinin istediklerini söylüyor. Bu büyük bir yalan. Skandala tamamen hazırlıksız yakalandılar. FIFA’nın futboldan nefret ettiğine inanıyorum. Şeffaflıktan nefret ettiklerini biliyorum. Artık bu yalanlara bir son verin. Blatter’i yeniden başkan seçmek için süslü yemekler organize etmekten vazgeçin. Elinizdeki parayı rüşvet için kullanacağınıza Afrika’da futbol oynamak isteyen yoksul çocuklar için harcayın”{jcomments on}

                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  842  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Müslüm Gülhan Cuma, 20 Nisan 2012.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

Neden Futbol Ekonomisi?

 

www. Futbolekonomi.com’un  vizyon ve misyonu temel olarak  Futbol Ekonomisi Stratejik Araştırma Merkezi’nin (FESAM) vizyon ve misyonuna paralel ve aynı düzlemdedir.

 

Bu bağlamda temel misyonumuz: Futbolun yerel ve küresel makro özelliklerini incelemek ve yeni yapısal modeller önermek; bu kapsamda entelektüel gelişimi hızlandırmak ve buna ilişkin referans olabilecek bir database oluşturmak ve bunu tüm futbol araştırmacılarının emrine sunmak... Bu amaçla yapılan çalışmaları yayımlamak; gerekli her türlü bilimsel futbol araştırma ve geliştirme projelerine entelektüel anlamda destek vermek.

 

Temel Vizyonumuz: Önerilen yeni modellerin gerçekleştiğini görmektir.

 devamı >>>

finansal-futbol-anim-1

tugrulaksar_ge_roportaj

Tuğrul Akşar Güngör Urasın sorularını yanıtlıyor

  Yazar Tuğrul Akşar,
Milliyet Gazetesi Yazarı Güngör Uras'ın
sorularını yanıtlıyor.
detay için tıklayınız..

 

Spor Endexi

 

05/11/2024

Kapanış Günlük
Değişim %
  BİST 100

8.698,48

-0,17

 bjk BJKAS

4,48

-2,18

 fb FENER

100,30

0.00

 gs GSRAY

6,83

+0,15

 trabzon TSPOR

0,93

0,00

   SPOR ENDEKSİ

3.075,321

-0,41

Videolar

Tuğrul, Tuğrul Akşar, Pusula, Ekonomi, Futbol, Futbol Ekonomi, Mali,VİDEONUN DEVAMI VE DİĞER VİDEOLAR İÇİN TIKLAYIN.

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 43857509

TRENDYOL SÜPER LİG 2024-2025 SEZONU

  

 

 Sıra TAKIMLAR 0 G B M A Y AV

1

Galatasaray 13 11 2  0 35 13 22 35
2 Fenerbahçe 13  10   2 1 36  12   24

32

3 Samsunspor 14 9 2  3

29

14 15

29

4 Eyüpspor 14  6   5  3 21 15 6 23
5 Beşiktaş 13 6 4  3  22  15 7 22
6 Göztepe 13 6 3 4 24  19 

  5

 21 
7

Başakşehir

13 5  4  4 21 18 3 19
8 Ç.Rizspor 13 6 1

6

15 20 -5 19
9 Sivasspor 14 5 3 6 18    22  -4 18
10 Konyaspor 14 5 3 6 16 21 -5 18
11 Antalyaspor 13 5 2 6

17

25   -8 17
12 Trabzonspor 13 3 6 4 18  16 2 15
13 G.Antep FK 13 4 3

6

19  21  -2  15
14 Kasımpaşa 13 3 6 4 16 19 -3 15
15 Alanyaspor 13 3 5 5 12 16 -4 14
16

Kayserispor

13

2

6 5 13 25 -12 12
17 Bodrum FK 14 3 2 9 10 21 -11 11
18 Hatayspor 13 5 7 12 20  -22 8

19

A.Demirspor 13 0 2 11 9 31 -22

 

                 

Okur Yazar


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı  info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

 

Annual Review of Football Finance 2023

Annual Review of Football Finance 2023

Deloitte Sports Grup'un Avrupa Futbol Finansmanına ilişkin 32. kez düzenlediği yıllık futbol finans raporuna göre, Avrupa futbol pazarı 2021 - 22 sezonunda bir önceki yıla göre %7 büyüyerek 29.5 Milyar Euro büyüklüğüne ulaştı. Rapora ulaşmak için tıklayınız

Deloitte Money League - 2024

Deloitte Money league 2024

Deloitte Money League Raporunu 27. kez yayınladı. Rapora göre Avrupa'nın en zengin 20 kulübünün 2022-23 sezonunda gelirleri toplam 10.5 Milyar Euro'ya ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

UEFA Kulüp Finans&Yatırım Raporu 2024

 

UEFA Raporu-2023

UEFA Kulüp futbolunun finansal durumları ve yatırımlarına ilişkin yıllık görünüm ve benchmark raporunu yayınladı. Okumak için tıklayınız

 


 

2021-Money-league-Raporu

 

Yirmidördüncü Deloitte Money League raporuna göre Barcelona'nın 715.1 Milyon Euro'luk geliriyle ilk sırada yer aldığı, tamamı merkez lig kulüplerinden oluşan ve bir önceki yıla göre gelirleri %12 azalan Para Ligi raporunu okumak için tıklayınız

 


 

 

annual report 202021 photo

 

Avrupa Futbolunun patronu UEFA’nın gelirleri 5.7 Milyar Euro’ya Ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

 


 

 UEFA-Kulup-Futbolu-Lisanslama-2023


UEFA’nın 2023’te yayınladığı en son  Kulüp Lisanslamaya İlişkin Karşılaştırma raporuna göre kulüpler Pandemi döneminde 7.3 Milyar Euro zarar ettiler. UEFA raporu, Avrupa kulüp futbolunun endişe verici bir resmini çiziyor. Raporu okumak için tıklayınız.

 


    

191112 Aktifbank Ekolig

 

Türk futbolunun gelirlerinin ve ekonomik görünümünün mercek altına alındığı Futbol Ekonomi Raporu – EkoLig'in dördüncü sayısı yayınlandı. Süper Lig’in 2017-2018 sezonu sonunda 3,2 milyar TL olan geliri, 2018-19 sezonunda 4,2 milyar TL’na ulaştı. Bkz.

 

 

master bm report lowres

 

The European Club Footballing Landscape 2022


UEFA'nın Avrupa Lulüp futboluna ilişkin 13, kez yayınladığı, Covid-19'un etkilerinin de analiz edildiği raporu okumak için Bkz.


 

 EkoSpor-y

“Ekospor’un aylık bültenlerinden haberdar olmak için tıklayınız”

 

Süper lig Marka değeri araştırma

''Taraftar Algısına Göre Türkiye Süper Ligi Marka Değerini Etkileyen Faktörlerin ve Marka Değeri Boyutlarının Değerlendirilmesi'' Prof. Dr. Musa PINAR öncülüğünde yapılan bu araştırmayı okumak için tıklayınız.

 

 

the-european-elite-2019

KPMG Avrupa’nın 32 Elit Kulübünün değerlemesini yaptı. Süper Lig’den Galatasaray ve Beşiktaş’ın da bulunduğu bu raporda en değerli kulüp 3.2 Milyar Euroluk değeriyle Real Madrid oldu. Raporu okumak için tıklayınız.
 

Endustriyel_futbol

 

Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı Üzerine

Futbolun Endüstriyel gelişimi, kulüplerin sportif ve iktisadi/mali yapılanışını derinden etkiliyor. Dorukhan Acar’ın Kurumsal Yönetim temelli yaklaşımı ile "Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı"yı okumak için tıklayınız

 

 

Türkiye'de Kadın Futbolunun Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu

 

imagesCAVM4O4L

 

Dr. Lale ORTA’nın Kadın Futboluna Entelektüel Bir Yaklaşım Sergilediği makalesi için tıklayınız.” 

 

 

İngiliz Futbolunda Kurumsal Yönetişim Üzerine

 

governance_in_football

 

Tüm kulüplerimize ve Türk Futbol yapılanmasına farklı bir bakış açısı kazandırabileceğini düşündüğümüz, İngiliz Parlementosu’nun Kültür, medya ve spor Komitesi’nin hazırladığı raporu okumak için tıklayınız. 

 

money-and-soccer

“Money scorring goals”, Gerçekten de “Para Gol Kaydedebiliyor mu? “

Euro 2012’nin olası ekonomik etkilerini
okumak için tıklayınız. 



FFP

Futbolda Finansal Sürdürülebilirlik Kapsamında ''Finansal Fair Play Başa Baş Kuralı ve Beşiktaş Futbol Kulübü Üzerinde Bir Uygulama 
Hüseyin AKTAŞ/Salih MUTLU,

okumak için tıklayınız.