Kurlar Artıyor, Kulüpler Batıyor!
Bizi Takip Edin Futbol ekonomisi facebookta futbol ekonomisi twitterde
x
Buradasınız >> Ana Sayfa Haberler & Makaleler Kriz Manşet Kurlar Artıyor, Kulüpler Batıyor!

Kurlar Artıyor, Kulüpler Batıyor!

905369

Tuğrul Akşar- 17 Aralık 2021 Ekonomik konjonktürdeki olumsuzluklar döviz karşısında TL’yi iyice eritirken, kurlardaki artışlar da kulüpleri vurmaya devam ediyor.

 

Son bir aylık sürede TL’nin, yabancı ülke paraları karşısında yüzde seksene ulaşan devaülasyonu, kulüpleri adeta yakıyor.

 

Giderleri ağırlıkla yabancı para, buna karşın gelirleri TL olan kulüpler ateş hattındalar…Şimdi tüm kulüp yönetimleri, bu krize karşı ne yapabileceklerinin arayışındalar.

 

 

Son bir ay içinde döviz kurlarındaki yukarı yönlü hareket ya da yaşanılan yüksek devaülasyonu tam olarak görebilmek için aşağıdaki bilgilere bir göz atalım isterseniz.

 

Kurların Önlenemez Yükselişi

 

Dövizdeki hareketliliği 201-2020 ve 2021 itibariyle sizinle paylaşmak isterim.

 

Aşağıdaki tablodan da görülebileceği üzere 2019-20 arası TL, Dolar’a karşı % 40,72 oranında değer kaybederken, Euro karşısında da % 44,16’lık bir değer kaybına uğramıştır.

 

17Ar-DK Artis1

 

 

2021 içinde TL’nın, Euro’ya karşı değer kaybı % 99,34 olarak gerçekleşirken, Dolar karşısında ise % 116,42’ye ulaşmıştır.

 

17Ar-DK Artis2

 

 

2019 yıl sonu $/₺ kuru 5,28 iken, 2020’de 7,43’e ve 17 Aralık 2021’de ise 16,08 TL’na yükselmiştir. Bu olağandışı yükseliş Euro’da da gerçekleşmiş ve aynı dönemler itibariyle Euro/TL kuru sırasıyla 6.34, 9.14 ve 18.22 TL olmuştur.

 

 

Sonuç itibariyle, Türk Lirası, son üç yıl içinde Dolar karşısında % 204,5’lik bir değer kaybına uğrarken, Euro karşısında da % 187,4 oranında değer yitirmiştir. Son bir yıl içinde, yani 2021’deki değer kayıpları ise Dolar karşısında % 116,42 Euro karşısında da % 99,34 olmuştur. (17 Aralık 2021/ saat 10.45 itibariyle)

 

 

TL’de yaşanılan bu yüksek oranlı devaülasyon, giderleri ağırlıkla Euro olan kulüpleri önemli finansal sıkıntıya sokmuştur. Gelirlerinin neredeyse tamamı TL olan kulüpler, artan döviz kurları karşısında çaresiz kalmışlar ve önemli zararlara katlanmak durumunda kalmışlardır.

 

 

Bu döviz şoku karşısında, kulüplerin yeni kaynak ihtiyacı şiddetle artmıştır. 

 

Naklen Yayın Gelirlerinden 2.5 Milyar TL Kayıp! 

 

Yeni gelir yaratabilme olanakları kısıtlı olan Türk futbolunun en son barutu olan naklen yayın gelirlerinin de, Kasım 2020’de tamamıyla TL’ne dönülmesi kulüplerin zararını çok önemli tutarda artırmıştır.

 

 

Anımsanacağı üzere Türkiye Futbol Federasyonu (TFF)17/11/2020'de, yayıncı kuruluş ile 2020-21 sezonuna ilişkin yayın bedeli olan 335 Milyon Dolar’ı, $/₺ 7.90 kurundan 2 Milyar 650 Milyon TL olarak, dövizden TL'na dönmüştü. Bugünkü (17 Aralık, saat 15.00 itibariyle) $/₺ kurunu 16,08 olarak dikkate aldığımızda, kulüplerin kaybı 2 Milyar 736 Milyon TL’na ulaşmıştır.

 

 

Gerçek şu ki: Yukarıda hesapladığımız 2.7 Milyar TL'lık döviz bazındaki kayıp, kulüplerin 2 Milyar 650 Milyon TL olan bir sezonluk naklen yayın gelirlerinin % 105’ine karşılık geliyor. Yani, yaşanılan yüksek devaülasyon nedeniyle, kulüplerin satın alma güçlerinde kayıp % 105'e ulaşmış durumda. Bir diğer ifadeyle de, yaklaşık 4.5 Milyar TL toplam geliri olan Türk futbolu, döviz bazında gelirlerinin % 60'ını, bu ekonomik olumsuzluk nedeniyle kaybetmiştir.

 

 

Yukarıdaki analizimizi destekleyen bir açıklamayla, kulüpler özelinde gerçekleşenleri de Fenerbahçe kulüp başkanı Ali Koç’un açıklamalarıyla pekiştirelim. Bakın Ali Koç neler söylemiş… 

 

"Devlet Artık Karar Vermeli, Belimiz Kırıldı" 

 

Fenerbahçe Başkanı Ali Koç, kadınlar voleybolunun en önemli yıldızlarından Paola Egonu'nun transferine ilişkin bir soruyu yanıtlarken, “Döviz kurunun değişkenlik gösterdiği bir dönemde bu transferin mümkün olamayacağını” belirterek, kulüplerin içinde bulunduğu duruma dikkat çekti ve “içinde bulunduğumuz ekonomik şartlar, özellikle futboldan kaynaklanan sıkıntılar. Amatör branşlarda manevra alanımızı ciddi anlamda daralttı. TL’nin yüzde 70, 80 değer kaybı, belimizi kırmıştır. Şu an önümüzü göremiyoruz, çünkü gelirlerimizin yüzde 100’ü TL, giderlerimizin aşağı yukarı yüzde 80’i döviz kuru cinsinden oluyor” dedi. 

"Bundan Sonrasını Göremiyoruz!" 

 

Konjonktürel olumsuzlukların giderek kalıcılaşması, kulüpler için bir başka önemli soruna, öngörülemezlik problemine neden oluyor. Nitekim Ali Koç, “Biz Fenerbahçe Spor Kulübü olarak takım sporları dışında yani olimpiyat branşları diyelim, 3 yıllık ihtiyaçlarımızı karşılayacak sponsorluğu bulduk, imzaladık. Ama bundan sonrasını göremiyoruz. Ya büyük kulüpler kendi aralarında karar verip bu alanlara girmeyecek, frene basacağız. Çünkü bu sporların geliri sıfır” şeklinde ifadesiyle, bu konuya dikkat çekiyor. 

“Devletimiz bize destek Olacak mı?” 

Bir başka önemli sorun da: Gelirlerin TL, giderlerin Euro olması nedeniyle oluşan zararlar ve giderek artan yeni kaynak ihtiyacının nasıl karşılanacağı sorunu. Bu konuda da Ali Koç açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Bütün anlaşmaları kanun dolayısıyla TL üzerinden yapıyoruz. Orada da büyük bir darbe aldık. Devletimizin bir karar vermesi gerekecek. 

Fenerbahçe, Galatasaray ve Beşiktaş gibi takımlara destek olacak mı? Yoksa siz kendi yağınızda kavrulun mu diyecek. İkinci seçenekse zaten bizim de yapabildiklerimiz sınırlı olduğu için bu üç büyük kulüp de bu alanda tarih boyunca devam ettiği şekilde devam edemeyecektir.” 

“Kulüpler Amatör Branşlarını Daraltabilir” 

Gelir sağlayan profesyonel branşların katkısıyla, faaliyetlerine devam eden amatör branşların da gelecekleri belirsizleşti. Ali Koç bu konuda da, “Belki bazı kulüpler bazı branşlardan çekilecek, bazı kulüpler sadece altyapı yatırımı olarak görecek. Bunu zaman gösterecek. Futbol var, takım sporları var, olimpiyat branşları var. Hele son gelişmelerden sonra oturup etraflıca her türlü senaryoyu irdeleyerek karar vermek zorundayız. Burada can suyu sponsorlar, kendi içlerinde sıkıntı yaşarken sponsorluğu ön plana çıkmayacaktır. Tahminimiz bu. İnşallah tahminimizde yanılırız” diyerek, amatör branşların geleceklerine ilişkin kaygılarını paylaşıyor. 

Ali Koç’un Açıklamalarını Nasıl Okumalıyız? 

 

Ekonomik konjonktürün neden oluğu olumsuzluklar ve bunların kulüplere olası etkilerini “TL’nin Değer Kaybı Kulüpleri Yakıyor!”, başlıklı yazımda her yönüyle ele almıştım. TL’nin Değer Kaybı Kulüpleri Yakıyor! (futbolekonomi.com) Kurlardaki yukarı yönlü artışın kulüplere etkilerini, Ali Koç’un da açıklamalarıyla birleştirerek, aşağıdaki başlıklarla değerlendirebiliriz. 

 

Kulüpler Devletten Destek Bekliyor! 

 

Ekonomik konjonktürde kulüplerin inisiyatifleri dışında gerçekleşen yüksek tutarlı devaülasyon;

 

 - Kulüplerin hareket yeteneklerini iyice daraltmış, neredeyse sıfırlamıştır. Bu kapsamda, kulüplerin artık yabancı oyuncu transferi yapabilmeleri çok mümkün görülmemektedir.

 - Kulüplerin giderlerinin önemli bir kısmının yabancı para olması nedeniyle zararları artmıştır.

 - Kulüpler ekonomide yaşanılan olumsuzluklar nedeniyle önlerini görememektedir ve bu nedenle geleceğe ilişkin herhangi bir plan yapamamaktadırlar.

 - Kur kaynaklı zararların artması, futbol gelirleriyle finanse edilen amatör branşların geleceğini de tehlikeye atmıştır. 

 

Bu olumsuzluklar nedeniyle Ali Koç, devletten destek ve yardım talebinde bulunuyor. 

 

Sonuç 

 

- Ekonomik olumsuzluklar, kötü yönetimlerle de birleşince, kulüplerin finansal yetersizlikleri daha da artmış ve kulüplerin faaliyetlerini tehdit eder boyuta gelmiştir.

 

- Kulüpler yüksek devaülasyon nedeniyle gelirlerinin önemli bir kısmını kaybetmişlerdir.

 

- Kulüplerin mali yapılarında oluşan büyük zararlar, kulüplerin özkaynaklarını iyice eritmiş ve onları teknik iflasa sürüklemiştir.

 

- Kulüplerin mevcut TL gelirleri, onların yabancı para giderlerini karşılamakta yetersiz kalmış ve had safhada sıcak para ihtiyacı artmıştır.

 

- Kulüpler devlet yardımı bekler hale gelmiştir.

 

 

Döviz bazlı yüksek oyuncu ücret ve maaş giderlerini karşılamakta zorlanan kulüpler, mevcut kadrolarını küçültmek durumunda kalacaklardır. Bu ise, kulüplerin sportif rekabet yeteneklerini geriletecektir. Düşen sportif performans, kulüp gelirlerinde de düşüşe neden olacak ve Türk futbolu düşük gelir ve yetersiz gelir sarmalına girecektir. Bu olumsuzlukların etkisiyle kulüpler finansal yükümlülüklerini yerine getiremeyecekleri için, devletten kendilerine fon aktarımı yapılmasını bekler duruma geleceklerdir. Bir süre sonra finansal yükümlülüklerini yerine getiremeyen kulüplere, siyasetin yönlendirmesiyle kamu bankaları ve/veya özel bankalar aracılığıyla fon aktarımı söz konusu olabilecektir. Vadesi gelecek kredilerin vadelerinin ötelenmesi ya da yeniden kredilerin yapılandırılması gibi kamusal finansman kolaylıkları sağlanma yoluna gidilebilecektir. Bu ise, futbolumuz üzerindeki siyasi vesayetin daha da artması anlamına gelecektir. Tüm bu olumsuzluklar sonrası, Türkiye hem UEFA, hem de FIFA sıralamasında gerileyecek ve izlenilirliği yurt içinde de düşecek; futbolumuz izleyicisine keyif yerine, keder verecektir. 

 

Ne yapmalı? 

 

Hep vurguladığımız gibi, genel ekonomik konjonktürdeki olumsuzluklar, kulüplerin zayıf mali yapılarındaki  yetersizlikleri artırıcı bir etkiye sahiptir. Ülke ekonomisi ve genel küresel konjonktürdeki ekonomik, finansal olumsuzluklar  finansal dengesini yitirmiş kulüplerin mali yapılarını daha da kırılganlaştırmakta, içinde bulundukları finansal krizi derinleştirmektedir.

 

Kulüplerin mali ve ekonomik yetersizlikleri, sportif başarısızlıklarının da temel nedeni olacaktır. Tüm bu olumsuzluklardan kurtulabilmenin yolu ise, Türk futbolunun mali, ekonomik, yönetsel ve örgütsel olarak yeniden yapılanmasından ve kapsayıcı kurumların inşasından geçiyor. Mevcut yönetsel yapı içinde Türk futbolunun rekabetini artırma olanağı olmadığını gözlemledik. Zaten UEFA aracılığıyla merkez futbol ülkeleri ile çevre ligler arasında haksız rekabet kalıcılaştırılıp kurumsallaştırılmıştı. Buna bir de Türk futbolunun kendi sorunları eklenince, sorunlar yumağı daha da artacak ve futbolda her yönüyle bir gerilemeye gitmiş olacağız. Bugünkü mevcut futbol yapılanmamızın Türk futbolunu Avrupa ve Dünya’da ekonomik, mali ve sportif olarak daha yukarılara taşıma yeteneği bulunmuyor. Bugünkü düşük yoğunluklu rekabeti bile devam ettiremeyen futbol yapılanması yerine; sportif performansı artırıcı, ekonomik, finansal ve yönetsel sorunları azaltıcı, daha kapsayıcı bir futbol yapılanmasına yönelinmelidir. Türk futbolunda temel ve radikal bir değişim ve dönüşüme gidilmeden palyatif çözümlerle bir yere gelemeyeceğimizi artık iyice anlamış bulunuyoruz. 

 

Konuya ilişkin aşağıdaki makalemiz de, bir bakış açısı verebilir.{jcomments on} 

 

(Tuğrul Akşar- 25 Kasım 2021,TL’nin Değer Kaybı Kulüpleri Yakıyor! https://futbolekonomi.com/index.php)

 

 

 

                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  16709  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Tuğrul Akşar Cuma, 02 Nisan 2010.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

Neden Futbol Ekonomisi?

 

www. Futbolekonomi.com’un  vizyon ve misyonu temel olarak  Futbol Ekonomisi Stratejik Araştırma Merkezi’nin (FESAM) vizyon ve misyonuna paralel ve aynı düzlemdedir.

 

Bu bağlamda temel misyonumuz: Futbolun yerel ve küresel makro özelliklerini incelemek ve yeni yapısal modeller önermek; bu kapsamda entelektüel gelişimi hızlandırmak ve buna ilişkin referans olabilecek bir database oluşturmak ve bunu tüm futbol araştırmacılarının emrine sunmak... Bu amaçla yapılan çalışmaları yayımlamak; gerekli her türlü bilimsel futbol araştırma ve geliştirme projelerine entelektüel anlamda destek vermek.

 

Temel Vizyonumuz: Önerilen yeni modellerin gerçekleştiğini görmektir.

 devamı >>>

finansal-futbol-anim-1

tugrulaksar_ge_roportaj

Tuğrul Akşar Güngör Urasın sorularını yanıtlıyor

  Yazar Tuğrul Akşar,
Milliyet Gazetesi Yazarı Güngör Uras'ın
sorularını yanıtlıyor.
detay için tıklayınız..

 

Spor Endexi

 

09/10/2024

Kapanış Günlük
Değişim %
  BİST 100

9.132,30

+0,97

 bjk BJKAS

5,13

-1,54

 fb FENER

103,70

+1,37

 gs GSRAY

6,42

-1,13

 trabzon TSPOR

0,94

+1,38

   SPOR ENDEKSİ

3.159,12

+0,06

Videolar

Tuğrul, Tuğrul Akşar, Pusula, Ekonomi, Futbol, Futbol Ekonomi, Mali,VİDEONUN DEVAMI VE DİĞER VİDEOLAR İÇİN TIKLAYIN.

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 42419560

TRENDYOL SÜPER LİG 2024-2025 SEZONU

  

 

 Sıra TAKIMLAR 0 G B M A Y AV

1

Galatasaray 8 7  0 24 8 16 22
2 Samsunspor 8  6   0 2 14  7   7

18

3 Beşiktaş 7 5 2  0 15 5 7

17

4 Fenerbahçe 7  5   1  1 16  5  11 16
5 Başakşehir 7 4 2  1   14  9 5 14
6 Göztepe 7 3 3 1 14  9 

  5 

 12 
7

Eyüpspor

8 3  3  2   13 10  3 12
8 Konyaspor 8 3 2

10  11 -1 11
9 Bodrumspor 8 3 1 10  -2 10
10 Trabzonspor 7 1 6 0  1 9
11 Alanyaspor 8 2 3

7

10   -3  9
12 Kasımpaşa 8 2 11 -2  8 
13 Sivasspor 2 2

4

8  11  -3  8
14 Antalyaspor 8 2 4 10  16  -6 8
15 Rizespor 8 2 5 5 16 -11 7
16

Gaziantep

7

1

2 4 7 11 -4 5
17 Kayserispor 7  4 3 6 13  -7 4
18 Hatayspor 7 3 4 5 11  -6 3

19

A.Demirspor 8 0 1 7 7 20 -13

 

                 

Okur Yazar


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı  info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

 

Annual Review of Football Finance 2023

Annual Review of Football Finance 2023

Deloitte Sports Grup'un Avrupa Futbol Finansmanına ilişkin 32. kez düzenlediği yıllık futbol finans raporuna göre, Avrupa futbol pazarı 2021 - 22 sezonunda bir önceki yıla göre %7 büyüyerek 29.5 Milyar Euro büyüklüğüne ulaştı. Rapora ulaşmak için tıklayınız

Deloitte Money League - 2024

Deloitte Money league 2024

Deloitte Money League Raporunu 27. kez yayınladı. Rapora göre Avrupa'nın en zengin 20 kulübünün 2022-23 sezonunda gelirleri toplam 10.5 Milyar Euro'ya ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

UEFA Kulüp Finans&Yatırım Raporu 2024

 

UEFA Raporu-2023

UEFA Kulüp futbolunun finansal durumları ve yatırımlarına ilişkin yıllık görünüm ve benchmark raporunu yayınladı. Okumak için tıklayınız

 


 

2021-Money-league-Raporu

 

Yirmidördüncü Deloitte Money League raporuna göre Barcelona'nın 715.1 Milyon Euro'luk geliriyle ilk sırada yer aldığı, tamamı merkez lig kulüplerinden oluşan ve bir önceki yıla göre gelirleri %12 azalan Para Ligi raporunu okumak için tıklayınız

 


 

 

annual report 202021 photo

 

Avrupa Futbolunun patronu UEFA’nın gelirleri 5.7 Milyar Euro’ya Ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

 


 

 UEFA-Kulup-Futbolu-Lisanslama-2023


UEFA’nın 2023’te yayınladığı en son  Kulüp Lisanslamaya İlişkin Karşılaştırma raporuna göre kulüpler Pandemi döneminde 7.3 Milyar Euro zarar ettiler. UEFA raporu, Avrupa kulüp futbolunun endişe verici bir resmini çiziyor. Raporu okumak için tıklayınız.

 


    

191112 Aktifbank Ekolig

 

Türk futbolunun gelirlerinin ve ekonomik görünümünün mercek altına alındığı Futbol Ekonomi Raporu – EkoLig'in dördüncü sayısı yayınlandı. Süper Lig’in 2017-2018 sezonu sonunda 3,2 milyar TL olan geliri, 2018-19 sezonunda 4,2 milyar TL’na ulaştı. Bkz.

 

 

master bm report lowres

 

The European Club Footballing Landscape 2022


UEFA'nın Avrupa Lulüp futboluna ilişkin 13, kez yayınladığı, Covid-19'un etkilerinin de analiz edildiği raporu okumak için Bkz.


 

 EkoSpor-y

“Ekospor’un aylık bültenlerinden haberdar olmak için tıklayınız”

 

Süper lig Marka değeri araştırma

''Taraftar Algısına Göre Türkiye Süper Ligi Marka Değerini Etkileyen Faktörlerin ve Marka Değeri Boyutlarının Değerlendirilmesi'' Prof. Dr. Musa PINAR öncülüğünde yapılan bu araştırmayı okumak için tıklayınız.

 

 

the-european-elite-2019

KPMG Avrupa’nın 32 Elit Kulübünün değerlemesini yaptı. Süper Lig’den Galatasaray ve Beşiktaş’ın da bulunduğu bu raporda en değerli kulüp 3.2 Milyar Euroluk değeriyle Real Madrid oldu. Raporu okumak için tıklayınız.
 

Endustriyel_futbol

 

Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı Üzerine

Futbolun Endüstriyel gelişimi, kulüplerin sportif ve iktisadi/mali yapılanışını derinden etkiliyor. Dorukhan Acar’ın Kurumsal Yönetim temelli yaklaşımı ile "Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı"yı okumak için tıklayınız

 

 

Türkiye'de Kadın Futbolunun Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu

 

imagesCAVM4O4L

 

Dr. Lale ORTA’nın Kadın Futboluna Entelektüel Bir Yaklaşım Sergilediği makalesi için tıklayınız.” 

 

 

İngiliz Futbolunda Kurumsal Yönetişim Üzerine

 

governance_in_football

 

Tüm kulüplerimize ve Türk Futbol yapılanmasına farklı bir bakış açısı kazandırabileceğini düşündüğümüz, İngiliz Parlementosu’nun Kültür, medya ve spor Komitesi’nin hazırladığı raporu okumak için tıklayınız. 

 

money-and-soccer

“Money scorring goals”, Gerçekten de “Para Gol Kaydedebiliyor mu? “

Euro 2012’nin olası ekonomik etkilerini
okumak için tıklayınız. 



FFP

Futbolda Finansal Sürdürülebilirlik Kapsamında ''Finansal Fair Play Başa Baş Kuralı ve Beşiktaş Futbol Kulübü Üzerinde Bir Uygulama 
Hüseyin AKTAŞ/Salih MUTLU,

okumak için tıklayınız.