Futbol Kulüplerine Borç Tavanı Getirilmeli
Bizi Takip Edin Futbol ekonomisi facebookta futbol ekonomisi twitterde
x
Buradasınız >> Ana Sayfa Haberler & Makaleler Yönetim Tuğrul AKŞAR Futbol Kulüplerine Borç Tavanı Getirilmeli

Futbol Kulüplerine Borç Tavanı Getirilmeli

Tuğrul Akşar/ 19 Mart  2012  27 Şubat’ta bu sütunlarda kaleme aldığımız “Futbol Alarm Veriyor” başlıklı yazımızda başta Avrupa futbolu olmak üzere ülkemiz futbol kulüpleri de dahil olmak üzere futbolun SOS vermeye başladığını yazmıştık. Söz konusu yazımızda özetle; 

Avrupa futbolunun gırtlağına kadar borca batık durumda olduğunu, içinde ülkemiz Süper Ligi’nin de bulunduğu Avrupa’daki liglerden 19’unun finansal açık verdiğini, bu liglerde yer alan kulüplerden üçte ikisinin giderlerini karşılayacak gelir yaratamadıklarını, bu nedenle yoğun borçlanmaya yöneldiklerini, bu durumun ise kulüplerin mali yapısında ciddi finansal darboğazlara neden olduğunu dile getirmiş ve  acilen bazı önlemler alınmazsa, Avrupa futbolunun iflasa sürükleneceğini belirtmiştik.

 

Platini: “Avrupa Futbolu’nun İflasına İzin Vermeyeceğiz!”

 

Avrupa futbolunun içinde bulunduğu iktisadi ve mali açmaz karşısında endişelerini kamuoyuyla paylaşan UEFA Başkanı Michel Platini, Fransız Le Monde gazetesine verdiği mülakatta,  “Avrupa futbolunun hızla çökmeye doğru gittiğini” belirterek, “yaşanan durumun son derece endişe verici olduğunu, bu koşullar altında Avrupa futbolunun iflasa sürüklenmesine izin veremeyeceğini, bu nedenle finansal fair-play uygulamasını bir an önce hayata geçirmek zorunda olduklarını” belirtmişti. (Didem Eryar Ünlü, Dünya Gazetesi, 2 Şubat 2012;http://www.dunya.com/platini-uefa-kredi-derecelendirme-kurulu%C5%9Fu-rol%C3%BC-%C3%BCstlenmeli-didem-eryar-%C3%BCnl%C3%BC_99_144904_yazar.html)

 

Finansal Fair Play Nedir?

 

UEFA’nın finansal fair play uygulaması kurallarını daha önce bu sütunlarda sizlerle paylaşmıştık. UEFA, kulüplerin artan borçlulukları ve yerine getirilemeyen yasal ve yönetsel yükümlülükler karşısında acil eylem planı olarak Finansal Fair Play kararlarını uygulamak istiyor.

 

Aslında söz konusu uygulama operasyonel boyutta kulüplere ciddi finansal ve yönetsel yükümlülükler getiriyor ve uygulamanın denetimini lokal federasyonlara bırakıyor.

 

Kısaca hatırlamak istersek, nedir Finansal Fair Play?

 

Kulüplerin finansal olarak daha sağlıklı bir mali yapıya sahip olmaları ve rekabeti ekonomik olarak daha eşit koşullarda sürdürebilmelerine olanak sağlamaya yönelik olarak UEFA tarafından 2009 yılında kabul edilen Finansal Fair Play kuralları, ilk kez 2012 yılı itibariyle hayata geçirilmesi düşünülmüşse de kulüplerin hazır olmaması nedeniyle 2015’e ertelenmişti.

 Bu sezondan itibaren kademeli olarak başlayan Finansal Fair Play’in kuralları öz itibariyle;

  1. Denk bütçeyi zorunlu kılıyor.
  2. Kulüplerdeki ortak/yönetici ya da üçüncü kişilere ait fonların iadesinin sağlanmasını amaçlıyor.
  3. Kulüplerin transfer harcamalarında gelirlerinin yüzde yetmiş beşini aşmamaları tavsiye olunuyor.

Finansal Fair Play: Yetmez Ama Evet

Finansal fair play yukarıda da belirtildiği üzere temel olarak gelir gider denkliğinden hareketle, kulüplerin maliyet/gider yapılarının kontrol altına alınmak suretiyle finansal yapının disipline edilmesini amaçlıyor.

Bu temel amaç genel olarak doğru olmakla birlikte, giderlere üst sınır getiren FFP (Finansal Fair Play), kulüp borçlanmalarının kontrol altına alınmasına yönelik çok da somut aksiyonlar getirmiyor. Borçlanma konusunda kulüpleri uyarırken, hatta kulüp dışı kurum ya da kuruluşlara ilişkin borçların belirlki bir takvim içinde ödenmesini hedeflerken, bundan sonraki aşamalarda kulüp borçlanmalarına bir üst tavan getirmiyor.

Sadece sonuç olarak zarar eden kulüplerin zararlarının belirli bir takvim içinde tasfiyesini düzenliyor.

Kulüplerin gelir gider yapısını belirli bir dengeye oturtarak, mali yapıyı disiplin altına alabileceğini amaçlayan UEFA’nın genel olarak çıkış noktası doğru olmakla birlikte, kulüplerin mali yapıları FFP’in istediği rasyoları sağlasa bile, bir süre sonra bir futbol kulübü günümüz örneklerinden de görülebileceği üzere çeşitli para ve sermaye piyasası araçlarını kullanarak borçlanmaya yönelebilir. Bu ise, yakalanmaya çalışılan mali dengenin tekrar bozulmasına yol açabilir.

Futbola Mali Üst Kurul Gerekir!

Mali sektörde olduğu futbol sektöründe de, gibi bazı düzenlemelere gidilebilir. Futbol sektöründe bu düzenlemelere gidilebilmesi için, bizim 8 Nisan 2011 tarihinde TBMM Araştırma Komisyonu’na “Spor Kulüplerinin Mali ve Yönetişim Sorunları ve Bunlara İlişkin Çözüm Önerileri Hakkında”  verdiğimiz raporda da dile getirdiğimiz gibi mutlaka bir regülator kurum olarak bir Futbol Federasyonu’ndan bağımsız bir “Mali Üst Kurul “oluşturulmalıdır.  (Sözkonusu rapor  için bkz.  http://www.futbolekonomi.com/index.php?option=com_content&view=article&id=1327:tuerk-futbol-kulueplerinin-finansal-yeniden-yaplanmas-ve-onlarn-yoenetiimsel-sorunlarna-coezuem-oenerileri&catid=35&Itemid=57)

Bu kurul tıpkı mali sektörü denetleyen ve regüle eden Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) gibi bir işlev ile çalışmalı; kulüplerin finansal yapılarını, özellikle de borçlanmalarını kontrol altına alacak önlemleri düzenlemelidir. Futbolun BDDK’sı olarak da dile getirebileceğimiz bu kurul, kulüplerin belirli bir limitin üzerinde yapacağı her türlü finansal işlemi denetlemeli ve gerektiğinde aksiyon almalıdır.

Ancak, böyle bir kuruluşun hayata geçebilmesi, yeni oluşturulmaya çalışılan  “Spor Kulüpleri yasası” ile mümkün olabilir. Ne var ki, bu yasa taslağının içeriğinde böyle bir oluşuma yer verilmiş midir? Onu bilemiyorum.

Kulüplere Borçlanma Tavanı Getirilmeli

Profesyonel olarak ülke liglerinde oynayan kulüpler için onların finansal rasyolarıyla uyumlu, daha doğrusu onların özkaynak yapılarıyla ilgili, borç ödeme kapasitelerine göre kaldırabilecekleri bir BORÇ TAVANI uygulaması olmalıdır.

Yeterli özkaynak yapısına sahip olamayan kulüplerin borçlanmalarının bu şekilde önü kesilirken, diğer taraftan, mali olanakları fazla büyük kulüpler lehine haksız rekabetin de önüne geçilmiş olacaktır.

FFP uygulamasında Ücret/Ciro rasyosu oranı sözkonusudur. Bu rasyoya göre kulüpler gelirlerinin yüzde yetmişinden daha fazlasını gider olarak harcayamazlar. Aynı uygulama, borçlanmaya da getirilebilir ve kulüplere, toplam özkaynaklarının belirli bir oranının üzerinde borçlanması yasaklanabilir ya da izne tabi olabilir.  Burada, oluşturulacak Mali Üst Kurul’un yanı sıra, kulüp bünyesinde de FFP(Finansal Fair Play) kurallarına uygun bir yönetim organı ya da kurul tesis olunabilir. Önce kulüp borçlanması bu şekilde oto kontrolden geçmiş olur.

Borçlanma olanağı aynı zamanda kulüplere mutlaka kurumsal yapılanma sonrası verilecek bir izinle gerçekleştirilmelidir. Kendi bünyesinde kurumsal yönetim ve yönetişimi kuramayan kulüplerin borçlanma imkanları kısıtlanmalıdır. Bu bağlamda her kulübün mutlaka bağımsız dış denetimleri, belirli aralıklarla yapılmalı, bu denetim sonrasında yine kulüplerin kredibiliteleri notlanarak, oluşacak kredibiliteye göre borçlanabilmeleri sağlanmalıdır.

Sonuç

Avrupa futbolunun son beş yılda gelirleri önemli artışlar kaydederken, giderlerinde de önemli artışlar yaşandı. Avrupalı üst düzey kulüplerin gelirleri ile giderleri arasındaki bu açığın artması kulüpleri yoğun olarak yabancı kaynak arayışına itti. Bunun doğal sonucu ise aşırı borçlanma oldu. Ancak, aşırı borçlanmanın en büyük sıkıntısı, mali ve iktisadi konjonktürün giderek bozulduğu Avrupa’da kulüplerin fonlama olanaklarını daralttı ve finans maliyetlerini artırdı. Bu ise kulüplerin çok ciddi finansal darboğazlara girmesine  neden oldu. Nitekim İskoç liginin asırlık kulüplerinden Glasgow Rangers’ın 59 milyon Sterlinlik borcu ile kayyuma gitmek durumunda kalması, bu anlattıklarımızın pratikteki en son örneği olarak karşımıza çıkıyor.

Bizim kulüplerimizde ise mali durum gerçekten vahim durumda. Mevcut borçlarımız özkaynaklarımızın üzerinde. Yani özkaynak açığı veriyoruz. UEFA’nın son hazırladığı kulüp lisanslama kriterleri kapsamındaki finansal raporda yer alan verilere göre Türk futbol ligi Avrupa’da özkaynak açığı veren 19 ligden birisi ve borçlarımız özkaynaklarımızdan yaklaşık yüzde onbeş daha fazla.

Gelirlerimiz giderlerimizi karşılamakta yetersiz kalıyor. Gelir çeşitliliğinde Avrupa’nın gerisindeyiz. Süper Ligimizde naklen yayın gelirlerinin toplam gelir içindeki payı %65. Bu gerçekten çok yüksek bir rasyo. Diğer gelirlerimizi yeterince artıramadığımız için göbeğinden yayın gelirlerine bağlı bir lige sahibiz. Bu ise ligimizin finansal kırılganlığının giderek artmasına neden oluyor.

Gelirlerimiz içinde ücretlerin oranı ise yüzde altmışyediye yükselmiş durumda. Avrupa’daki 53 ülke liginin ortalaması ise %64 civarında.{jcomments on}

 .

 

 

 

                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  25210  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Tuğrul Akşar Cuma, 02 Nisan 2010.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

Neden Futbol Ekonomisi?

 

www. Futbolekonomi.com’un  vizyon ve misyonu temel olarak  Futbol Ekonomisi Stratejik Araştırma Merkezi’nin (FESAM) vizyon ve misyonuna paralel ve aynı düzlemdedir.

 

Bu bağlamda temel misyonumuz: Futbolun yerel ve küresel makro özelliklerini incelemek ve yeni yapısal modeller önermek; bu kapsamda entelektüel gelişimi hızlandırmak ve buna ilişkin referans olabilecek bir database oluşturmak ve bunu tüm futbol araştırmacılarının emrine sunmak... Bu amaçla yapılan çalışmaları yayımlamak; gerekli her türlü bilimsel futbol araştırma ve geliştirme projelerine entelektüel anlamda destek vermek.

 

Temel Vizyonumuz: Önerilen yeni modellerin gerçekleştiğini görmektir.

 devamı >>>

finansal-futbol-anim-1

tugrulaksar_ge_roportaj

Tuğrul Akşar Güngör Urasın sorularını yanıtlıyor

  Yazar Tuğrul Akşar,
Milliyet Gazetesi Yazarı Güngör Uras'ın
sorularını yanıtlıyor.
detay için tıklayınız..

 

Spor Endexi

 

05/11/2024

Kapanış Günlük
Değişim %
  BİST 100

8.698,48

-0,17

 bjk BJKAS

4,48

-2,18

 fb FENER

100,30

0.00

 gs GSRAY

6,83

+0,15

 trabzon TSPOR

0,93

0,00

   SPOR ENDEKSİ

3.075,321

-0,41

Videolar

Tuğrul, Tuğrul Akşar, Pusula, Ekonomi, Futbol, Futbol Ekonomi, Mali,VİDEONUN DEVAMI VE DİĞER VİDEOLAR İÇİN TIKLAYIN.

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 43823983

TRENDYOL SÜPER LİG 2024-2025 SEZONU

  

 

 Sıra TAKIMLAR 0 G B M A Y AV

1

Galatasaray 13 11 2  0 35 13 22 35
2 Fenerbahçe 13  10   2 1 36  12   24

32

3 Samsunspor 14 9 2  3

29

14 15

29

4 Eyüpspor 14  6   5  3 21 15 6 23
5 Beşiktaş 13 6 4  3  22  15 7 22
6 Göztepe 13 6 3 4 24  19 

  5

 21 
7

Başakşehir

13 5  4  4 21 18 3 19
8 Ç.Rizspor 13 6 1

6

15 20 -5 19
9 Sivasspor 14 5 3 6 18    22  -4 18
10 Konyaspor 14 5 3 6 16 21 -5 18
11 Antalyaspor 13 5 2 6

17

25   -8 17
12 Trabzonspor 13 3 6 4 18  16 2 15
13 G.Antep FK 13 4 3

6

19  21  -2  15
14 Kasımpaşa 13 3 6 4 16 19 -3 15
15 Alanyaspor 13 3 5 5 12 16 -4 14
16

Kayserispor

13

2

6 5 13 25 -12 12
17 Bodrum FK 14 3 2 9 10 21 -11 11
18 Hatayspor 13 5 7 12 20  -22 8

19

A.Demirspor 13 0 2 11 9 31 -22

 

                 

Okur Yazar


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı  info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

 

Annual Review of Football Finance 2023

Annual Review of Football Finance 2023

Deloitte Sports Grup'un Avrupa Futbol Finansmanına ilişkin 32. kez düzenlediği yıllık futbol finans raporuna göre, Avrupa futbol pazarı 2021 - 22 sezonunda bir önceki yıla göre %7 büyüyerek 29.5 Milyar Euro büyüklüğüne ulaştı. Rapora ulaşmak için tıklayınız

Deloitte Money League - 2024

Deloitte Money league 2024

Deloitte Money League Raporunu 27. kez yayınladı. Rapora göre Avrupa'nın en zengin 20 kulübünün 2022-23 sezonunda gelirleri toplam 10.5 Milyar Euro'ya ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

UEFA Kulüp Finans&Yatırım Raporu 2024

 

UEFA Raporu-2023

UEFA Kulüp futbolunun finansal durumları ve yatırımlarına ilişkin yıllık görünüm ve benchmark raporunu yayınladı. Okumak için tıklayınız

 


 

2021-Money-league-Raporu

 

Yirmidördüncü Deloitte Money League raporuna göre Barcelona'nın 715.1 Milyon Euro'luk geliriyle ilk sırada yer aldığı, tamamı merkez lig kulüplerinden oluşan ve bir önceki yıla göre gelirleri %12 azalan Para Ligi raporunu okumak için tıklayınız

 


 

 

annual report 202021 photo

 

Avrupa Futbolunun patronu UEFA’nın gelirleri 5.7 Milyar Euro’ya Ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

 


 

 UEFA-Kulup-Futbolu-Lisanslama-2023


UEFA’nın 2023’te yayınladığı en son  Kulüp Lisanslamaya İlişkin Karşılaştırma raporuna göre kulüpler Pandemi döneminde 7.3 Milyar Euro zarar ettiler. UEFA raporu, Avrupa kulüp futbolunun endişe verici bir resmini çiziyor. Raporu okumak için tıklayınız.

 


    

191112 Aktifbank Ekolig

 

Türk futbolunun gelirlerinin ve ekonomik görünümünün mercek altına alındığı Futbol Ekonomi Raporu – EkoLig'in dördüncü sayısı yayınlandı. Süper Lig’in 2017-2018 sezonu sonunda 3,2 milyar TL olan geliri, 2018-19 sezonunda 4,2 milyar TL’na ulaştı. Bkz.

 

 

master bm report lowres

 

The European Club Footballing Landscape 2022


UEFA'nın Avrupa Lulüp futboluna ilişkin 13, kez yayınladığı, Covid-19'un etkilerinin de analiz edildiği raporu okumak için Bkz.


 

 EkoSpor-y

“Ekospor’un aylık bültenlerinden haberdar olmak için tıklayınız”

 

Süper lig Marka değeri araştırma

''Taraftar Algısına Göre Türkiye Süper Ligi Marka Değerini Etkileyen Faktörlerin ve Marka Değeri Boyutlarının Değerlendirilmesi'' Prof. Dr. Musa PINAR öncülüğünde yapılan bu araştırmayı okumak için tıklayınız.

 

 

the-european-elite-2019

KPMG Avrupa’nın 32 Elit Kulübünün değerlemesini yaptı. Süper Lig’den Galatasaray ve Beşiktaş’ın da bulunduğu bu raporda en değerli kulüp 3.2 Milyar Euroluk değeriyle Real Madrid oldu. Raporu okumak için tıklayınız.
 

Endustriyel_futbol

 

Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı Üzerine

Futbolun Endüstriyel gelişimi, kulüplerin sportif ve iktisadi/mali yapılanışını derinden etkiliyor. Dorukhan Acar’ın Kurumsal Yönetim temelli yaklaşımı ile "Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı"yı okumak için tıklayınız

 

 

Türkiye'de Kadın Futbolunun Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu

 

imagesCAVM4O4L

 

Dr. Lale ORTA’nın Kadın Futboluna Entelektüel Bir Yaklaşım Sergilediği makalesi için tıklayınız.” 

 

 

İngiliz Futbolunda Kurumsal Yönetişim Üzerine

 

governance_in_football

 

Tüm kulüplerimize ve Türk Futbol yapılanmasına farklı bir bakış açısı kazandırabileceğini düşündüğümüz, İngiliz Parlementosu’nun Kültür, medya ve spor Komitesi’nin hazırladığı raporu okumak için tıklayınız. 

 

money-and-soccer

“Money scorring goals”, Gerçekten de “Para Gol Kaydedebiliyor mu? “

Euro 2012’nin olası ekonomik etkilerini
okumak için tıklayınız. 



FFP

Futbolda Finansal Sürdürülebilirlik Kapsamında ''Finansal Fair Play Başa Baş Kuralı ve Beşiktaş Futbol Kulübü Üzerinde Bir Uygulama 
Hüseyin AKTAŞ/Salih MUTLU,

okumak için tıklayınız.