Geleceğin Mesleği: Sportif Direktörlük
Bizi Takip Edin Futbol ekonomisi facebookta futbol ekonomisi twitterde
x
Buradasınız >> Ana Sayfa Haberler & Makaleler Genel Hüseyin ÖZKÖK Geleceğin Mesleği: Sportif Direktörlük

Geleceğin Mesleği: Sportif Direktörlük

Hüseyin Özkök- 17 Mayıs 2018 Spor Arena Plus Nisan sayısında yayınlanan yazımda kulüplerin mali açmazdan nasıl kurtulabileceği ve bu bağlamda kulüp sahipliği konusunu irdeleyerek yegane çarenin yapılan harcamaların gelirleri aşmaması ile kulüplerin ülkenin futbol otoritesi tarafından denetlenmesinde olduğunun altını özellikle çizmiştim. 

 

Kendi kapitalizmini yaratan futbolun yönetimi, dev rakamlar göz önüne alındığında hiç de kolay değil. Kulüplerin kasasına girip çıkan olağanüstü yüksek meblağlarıartık eskiden olduğu gibi ‘bakkal defteri’ düzeniyle yönetmek imkansız. Yani gelir gider dengesini sağlamak için, işinin ehli insanların görevlendirilmesi günümüzde işin olmazsa olmaz kuralı.

 

İşte bu bağlamda futbolun bu tip bir idari bir pozisyona ihtiyaç duymasıyla dünyada çok sayıda kulüp tarafından benimsenen bir olgu, futbolun yönetiminde anahtar rol oynamaya başladı. Sportif Direktörlük. (veya Futbol Direktörü)

 

  1. Bu görev alanında şu anda dünyadamodel ön plana çıkıyor. 
  2.  

-Başta Almanya olmak üzere Avrupa kulüplerinde ortaya çıkan teknik direktörün üzerinde yer alan sportif direktörlük modeli.

-İngiltere’de olduğu gibi teknik adamlarınmenajer sıfatıyla idari anlamda da sorumluluk taşıdığı model.

  1. Ancak iki modelin de uygulanmadığı ülkeler ve kulüplerde ise başkanlık modelinin geçerli olduğunun altını çizmek gerekiyor. Örneğin, Türkiye’de kulüpler hepimizin bildiği gibi tamamen başkanın söz sahibi olduğu bir düzenleyönetilirken, Avrupa’da buna en güzel örnek olarak Real Madrid gösterilebilir. 
  2.  

NASIL ORTAYA ÇIKTI

 

Sportif direktörlük kavramı ilk olarak Bayern Münih kulübü tarafından hayata geçirildi. 1964-1977 yılları arasında görev yapan Robert Schwann, Almanya’nın profesyonel anlamda ilk sportif direktörü oldu ve dünya devi Bayern’in bugünlere gelmesinde ilk taşları döşeyen kişi olarak tarihe geçti. Daha sonra futbol takımının uluslararası kariyerli oyuncusu Uli Hoeness, oyuncu menajer olarak bu görevi sürdürmeye başladı. O dönem 26 yaşında olan bugünün Bayern Başkanı, 1978 yılında Magirus-Deutz ile bir sponsorluk anlaşması gerçekleştirdi. Firmadan alınan parayla da Paul Breitner’in Eintracht Braunschweig’dan Bayern Münih’e geri dönüşü sağlandı. Hoeness, 1979 yılında dizinden geçirdiği sakatlık nedeniyle 27 yaşında futbola veda etmek zorunda kalırken, 1 Mayıs 1979 günü Bundesliga tarihinin en geç sportif direktörü olarak göreve başlayarak profesyonel yöneticiliğe de ilk adımını atmış oldu. Daha sonra ABD’de Merchandising (Ürün pazarlama) eğitimi alan Alman futbol adamı, başarılı uygulamalarıylaBayern’in dünyanın en iyi ve ekonomisi en çlü kulüplerinden biri olmasında en önemli rollerden birini üstlendi.

 

  1. Bayern Münih ve peşi sıra sportif direktörlü enstrümanını devreye sokan kulüplerden sonra Almanya Futbol Federasyonu da 2006 yılında Matthias Sammer’isportif direktör olarak göreve getirerek bu uygulamayı federasyon çatısı altında ilk kez hayata geçirdi.önemli karar, Almanya’nın 2014 Dünya Kupası şampiyonluğuna giden yolu da açmış oldu
  2.  

SPORTİF DİREKTÖRÜN ÖZELLİKLERİ NELER OLMALI

 

Futbol kulüplerinde sportif direktörlük özel yetkinlikler isteyeçok önemli bir görevFutbol ayakkabısını çıkartıp üzerine takım elbise giyerek kulüp yönetiminde söz sahibi olunan günler artık çok gerilerde kaldı. Futbol oynamış olmak bir kulübün futbol departmanının yönetimi için yeterli bir kıstas olmaktan çıkalı uzun zaman olduYine geçen ay yayınlanan yazımda belirttiğim gibifutbol artık maç başlamadan önce sahanın dışında oynanan ve çevresinde ortaya çıkan sayısız dinamiği barındıran bir oyun. Çok komplike hale gelen bu oyunu yönetmek için kesinlikle gerekli donanıma sahip olmak ön koşul. Çünkü bir kulüp bu önemli yöneticinin aldığı kararlarla yoluna devam edip bir yerde geleceğini belirliyor. Bu nedenle sportif direktörlük profesyonel futbolun en önemli unsurlarından biri haline gelmiş durumda

 

  1. Peki yeterli donanıbir sportif direktörünsahip olması gereken özellikler neler?
  2.  

Bir sportif direktör futbolun yanında bir işletmenin ekonomisi ve finansının nasıl yönetileceğini bilmek durumunda. Milyarlarca Euro’nun el değiştirdiği bugünkü futbol ekonomisinde hesaptan anlamayan bir kişinin başarılı olması mümkün değil. Örneğin, Bayern Münih’in efsane kalecilerinden Oliver Kahn, futbol kariyerinden hemen sonra Schalke’den aldığı sportif direktörlük teklifini işletme eğitimi almadan yapamayacağını söyleyerek kabul etmezken bankacılık mesleğinden gelen Christian Heidel ise futbol oynamadığı halde Mainz’dabu görevi başarıyla icra etti. Şimdi de Kahn’ın reddettiği Schalke’de bugünsportif direktörlük koltuğunda oturuyor. Yani Heidel, işletme, finansman ve ekonomi bilgisine sahip olarak futbol oynamamış birinin de bu işi başarıyla yapabileceğinin en güzel kanıtı oldu

 

FUTBOLDAN GELMİŞ OLMAK AVANTAJLI

 

Futbolun içinden gelmiş olmak ve sporculuk yaşamında edinilen tecrübelerin sportif direktörlük mesleğinde avantaj sağlayacağı yadsınmaz bir gerçekAncak bu durum futbolun ekonomisinin yanında finans kontrolü, sözleşme hukuku, genel hukuk, spor hukuku, satış ve pazarlama, personel yönetimi, proje yönetimi, müzakere yönetimi, piyasa bilgisi, iletişim yönetimi gibi kıstasların yerine getirilmesiyle bir anlam kazanıyor. Bütün bunların yanında iletişim ve organizasyon yeteneği, takım oyununa inanmak, analiz yapabilme yetisi, kendini kabul ettirme özelliği ve diplomatik beceriye sahip olunması da günümüz futbol piyasasında gereken özellikler arasındaEn önemli noktalardan biri de bu insanların yönetici olarak da nasıl hareket etmeleri gerektiğinin ve futboldaki kariyerlerinin geride kaldığınınbilincinde olmaları

 

Bu özelliklere haiz bir sportif direktörün görevlerinin başında planlama ve organizasyon geliyor. Takım kadrosunun gerekli ve kulübün sistemine uygun transferlerle oluşturulması, alt yapı oyuncularının takibi ve scouting’in yanında maçlar, kamplar ile seyahatlerden oluşan futbol takviminin yönetimi, sporcuların seyahatlerde konaklamasının organize edilmesi bu kişinin görev alanı içine girmekte. 

 

Alman kulüplerine baktığımızda şu anda sportif direktörlük yapan tüm eski futbolcuların gerekli eğitimleri aldıktan sonra bu göreve soyunduklarını görüyoruz. Bunların yanında Leverkusenli Stefan KiesslingMainz kalecisi Adler, Bayern kalecisi Ulreich, Bremenli JunuzovicMönchengladbachlı Ginterde şu an futbol yaşamlarını sürdüren ancak futbol yönetimi eğitimlerini şimdiden tamamlayan isimler. 

 

  1. GÖREVLER NELER
  2.  

Futbol kulüplerinden farklı olarak Alman Futbol Federasyonu’nda çalışan sportif direktör, başta sporun ve bilimin tüm olanaklarını kullanarak futbolun gelişimini sağlamak, socuting organizasyonu, performans tanısı ve video analizleri gibi konularda görev alanı belirlenen bir profesyonel. A Takımı hariç tüm yaş gruplarındaki takımlarından sorumlu durumdaAyrıca A Milli Takımı teknik direktörü ile birlikte belirlenen oyun felsefesini tüm yaş gruplarındaki takımlara aşılanmasını sağlamak da görevleri arasında. Bunların yanında federasyonun her yıl 10 Milyon Euro ayırdığı yetenek gelişim programlarını kulüplerin gelişim merkezleri ile koordine etmek ve spor bilimcilerinin denetiminde yeni antrenman konseptlerini hayata geçirmek ve federasyonun antrenör yetiştirme programını optimize etmek de federasyon sportif direktörünün görev alanına girmekte. 

 

Bizim ülkemizde ise Türkiye Futbol Federasyonu, Fatih Terim’i Galatasaray’dan alarak göreve getirdiğinde dünyada eşi benzeri görülmemiş bir pozisyon yarattı. Türkiye Futbol Direktörlüğü. Yani Terim, hem çok stresli bir yarışma ortamında bulunan A Milli Takım ile ilgili tüm ayrıntılarla uğraşacak hem de 780.576 km2’lik bir ülkenin futbolunu kalkındırmaya soyunacaktı. Görev tanımlamasından anlaşılan buydu. Ancak herkes biliyordu ki, bu görev tamamen Fatih Terim için biçilmiş bir elbiseydi ve o bu elbiseyi çıkarttığında giyecek kimse olmayacaktı. Nitekim Terim ülke futbolunun gelişimi ile ilgili kapsamlı bir proje sunmasına karşın A Milli Takımı stresiyle birlikte ülke futbolu için çok fazla bir şey yapamadı. Hatta bana göre iki işi birbirini baltaladı. Deneyimli hocanın gidişinin ise özel hayatındaki bir olaydan kaynaklanması ise işin ironik tarafıydı. Türkiye Futbol Direktörlüğü’de Terim’le birlikte tarihe karışmış oldu.

 

TÜRKİYE’DE SPORTİF DİREKTÖRLÜK

 

Başkanlık sisteminden başka bir yönetim tarzı olmayan Türkiye’de Avrupa’da sportif direktörlük rüzgarları esmeye başlayınca kamuoyuna şirin ve iş yapıyor gözükmek derdindeki kulüp başkanları, çeşitli zamanlarda sportif direktör getirdiklerini ilan ettiler. Örneklemek gerekirse, Aykut Kocaman, Terraneo, Cenk Ergün, Önder Özen bunlardan bazılarıydı. Ancak bu ve diğer Sportif Direktör unvanı ile görev yapan isimlerin hiçbiri yukarıda belirttiğim anlamda yetkilere sahip olarak görev yapamadılar. Çünkü Türkiye’de futbolu en iyi başkanlar bildiği için Türk tipi sportif direktörler ya abilik, ya seyahat organizasyonu yaptılar ya da göstermelik şekilde transferlerde imza atılar. İşler kötü gidince de el altında suçlanacak biri olarak öne sürüldüler. Bırakın başkandan yetki almayı, teknik direktöre söz dahi söyleyemediler. 

 

Fenerbahçe kulübü başkan adayı Ali Koç, seçilirse profesyonel bir ekip kuracağını söylüyor. Fakat,şu ana kadar anlaşılan o ki, Koç ekibini yurt dışından getirmeyi planlıyor. Ancak özellikle henüz yabancı ülkede başarılı olmuş sportif direktörün neredeyse hiç olmadığı futbol dünyasında Türkiye gibi kulüpleri borç içinde yüzen, futbol düzeni problemli bir ülkeye yabancı sportif direktör getirmek bence çok mantıklı olmayacaktır. Sportif direktör, o ülkenin düzenini her şeyiyle A-Z’ye bilen ve lisanını konuşan biri olmalıdır. Almanya örneğine baktığımızda kulüplerin tamamının Alman yada Salihamidzic gibi Almanya’da yetişmiş ve o ülkenin lisanını ana dili gibi konuşan kişilerden olduğunu görüyoruz. En önemli nokta ise bir sportif direktörün, Aykut Kocaman örneğinde olduğu gibi, kesinlikle teknik direktörlük hedefinin olmaması gerekiyor. Böyle bir ajandası olan sportif direktörler daima başkanların stepne olarak gördüğü yedek teknik direktörlerdir.  

 

SONUÇ

 

Ülkemizde gerçek anlamda sportif direktörlüğün hayata geçirilmesi oldukça zor gözüküyor. Türkiye’deki başkanlar yönetime geldiklerinde ülke gündeminde yer alacaklarını çok iyi bildiklerinden bir sportif direktörün rol çalmasına asla müsaade etmezler. Mesela, Beşiktaş Başkanı Fikret Orman, “gelecekte Beşiktaş’ta da sportif direktörlük olmalı” derken bu düşüncesini hayata geçirmek için pek adım atma niyetinde değil. Amacı, başkanlığın bütün nimetlerinden sonuna dek faydalanmak. O işi ondan sonra gelenlere bırakmayı tercih etmesinin tek nedeni bu. 

 

Türkiye’de bu sistemi hayata geçirmek pek mümkün gözükmüyor ama uygulayan ilk kulübün de gelecek adına çok önemli bir adım atacağına çok eminim. 

 

Diğer yandan Avrupa’da futbolu bırakmaya yakın veya bırakmış çok sayıda oyuncu spor yönetimi eğitimi alarak hazırlıklarını yapıyor. Bu bağlamda antrenörlük eğitimi alanların sayısında ciddi bir azalma var. Almanya’da uzmanlar, tüm spor sisteminin içinde maaşı en düşükten en yükseğe tam 800 bin sportif direktörün görev yaptığını sanıyor. Çünkü bu sporun ve futbolun dev ekonomisi yukarıda belirttiğimiz gibi işinin ehli insanlara ihtiyaç duyuyor. Türkiye’de de eski futbolcular çoğunlukla antrenör diploması almaya çalışıyor. Oysa futbolda geleceğin mesleği sportif direktörlük olacak ve bu işin eğitimini alanlar kendilerine önemli avantajlar sağlayarak hem çok para kazanacaklar hem de ülke futboluna katkı sağlayacaklar. {jcomments on}

 

                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  7649  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Hüseyin Özkök Salı, 15 Haziran 2010.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

Neden Futbol Ekonomisi?

 

www. Futbolekonomi.com’un  vizyon ve misyonu temel olarak  Futbol Ekonomisi Stratejik Araştırma Merkezi’nin (FESAM) vizyon ve misyonuna paralel ve aynı düzlemdedir.

 

Bu bağlamda temel misyonumuz: Futbolun yerel ve küresel makro özelliklerini incelemek ve yeni yapısal modeller önermek; bu kapsamda entelektüel gelişimi hızlandırmak ve buna ilişkin referans olabilecek bir database oluşturmak ve bunu tüm futbol araştırmacılarının emrine sunmak... Bu amaçla yapılan çalışmaları yayımlamak; gerekli her türlü bilimsel futbol araştırma ve geliştirme projelerine entelektüel anlamda destek vermek.

 

Temel Vizyonumuz: Önerilen yeni modellerin gerçekleştiğini görmektir.

 devamı >>>

finansal-futbol-anim-1

tugrulaksar_ge_roportaj

Tuğrul Akşar Güngör Urasın sorularını yanıtlıyor

  Yazar Tuğrul Akşar,
Milliyet Gazetesi Yazarı Güngör Uras'ın
sorularını yanıtlıyor.
detay için tıklayınız..

 

Spor Endexi

 

09/10/2024

Kapanış Günlük
Değişim %
  BİST 100

9.132,30

+0,97

 bjk BJKAS

5,13

-1,54

 fb FENER

103,70

+1,37

 gs GSRAY

6,42

-1,13

 trabzon TSPOR

0,94

+1,38

   SPOR ENDEKSİ

3.159,12

+0,06

Videolar

Tuğrul, Tuğrul Akşar, Pusula, Ekonomi, Futbol, Futbol Ekonomi, Mali,VİDEONUN DEVAMI VE DİĞER VİDEOLAR İÇİN TIKLAYIN.

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 42418247

TRENDYOL SÜPER LİG 2024-2025 SEZONU

  

 

 Sıra TAKIMLAR 0 G B M A Y AV

1

Galatasaray 8 7  0 24 8 16 22
2 Samsunspor 8  6   0 2 14  7   7

18

3 Beşiktaş 7 5 2  0 15 5 7

17

4 Fenerbahçe 7  5   1  1 16  5  11 16
5 Başakşehir 7 4 2  1   14  9 5 14
6 Göztepe 7 3 3 1 14  9 

  5 

 12 
7

Eyüpspor

8 3  3  2   13 10  3 12
8 Konyaspor 8 3 2

10  11 -1 11
9 Bodrumspor 8 3 1 10  -2 10
10 Trabzonspor 7 1 6 0  1 9
11 Alanyaspor 8 2 3

7

10   -3  9
12 Kasımpaşa 8 2 11 -2  8 
13 Sivasspor 2 2

4

8  11  -3  8
14 Antalyaspor 8 2 4 10  16  -6 8
15 Rizespor 8 2 5 5 16 -11 7
16

Gaziantep

7

1

2 4 7 11 -4 5
17 Kayserispor 7  4 3 6 13  -7 4
18 Hatayspor 7 3 4 5 11  -6 3

19

A.Demirspor 8 0 1 7 7 20 -13

 

                 

Okur Yazar


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı  info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

 

Annual Review of Football Finance 2023

Annual Review of Football Finance 2023

Deloitte Sports Grup'un Avrupa Futbol Finansmanına ilişkin 32. kez düzenlediği yıllık futbol finans raporuna göre, Avrupa futbol pazarı 2021 - 22 sezonunda bir önceki yıla göre %7 büyüyerek 29.5 Milyar Euro büyüklüğüne ulaştı. Rapora ulaşmak için tıklayınız

Deloitte Money League - 2024

Deloitte Money league 2024

Deloitte Money League Raporunu 27. kez yayınladı. Rapora göre Avrupa'nın en zengin 20 kulübünün 2022-23 sezonunda gelirleri toplam 10.5 Milyar Euro'ya ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

UEFA Kulüp Finans&Yatırım Raporu 2024

 

UEFA Raporu-2023

UEFA Kulüp futbolunun finansal durumları ve yatırımlarına ilişkin yıllık görünüm ve benchmark raporunu yayınladı. Okumak için tıklayınız

 


 

2021-Money-league-Raporu

 

Yirmidördüncü Deloitte Money League raporuna göre Barcelona'nın 715.1 Milyon Euro'luk geliriyle ilk sırada yer aldığı, tamamı merkez lig kulüplerinden oluşan ve bir önceki yıla göre gelirleri %12 azalan Para Ligi raporunu okumak için tıklayınız

 


 

 

annual report 202021 photo

 

Avrupa Futbolunun patronu UEFA’nın gelirleri 5.7 Milyar Euro’ya Ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

 


 

 UEFA-Kulup-Futbolu-Lisanslama-2023


UEFA’nın 2023’te yayınladığı en son  Kulüp Lisanslamaya İlişkin Karşılaştırma raporuna göre kulüpler Pandemi döneminde 7.3 Milyar Euro zarar ettiler. UEFA raporu, Avrupa kulüp futbolunun endişe verici bir resmini çiziyor. Raporu okumak için tıklayınız.

 


    

191112 Aktifbank Ekolig

 

Türk futbolunun gelirlerinin ve ekonomik görünümünün mercek altına alındığı Futbol Ekonomi Raporu – EkoLig'in dördüncü sayısı yayınlandı. Süper Lig’in 2017-2018 sezonu sonunda 3,2 milyar TL olan geliri, 2018-19 sezonunda 4,2 milyar TL’na ulaştı. Bkz.

 

 

master bm report lowres

 

The European Club Footballing Landscape 2022


UEFA'nın Avrupa Lulüp futboluna ilişkin 13, kez yayınladığı, Covid-19'un etkilerinin de analiz edildiği raporu okumak için Bkz.


 

 EkoSpor-y

“Ekospor’un aylık bültenlerinden haberdar olmak için tıklayınız”

 

Süper lig Marka değeri araştırma

''Taraftar Algısına Göre Türkiye Süper Ligi Marka Değerini Etkileyen Faktörlerin ve Marka Değeri Boyutlarının Değerlendirilmesi'' Prof. Dr. Musa PINAR öncülüğünde yapılan bu araştırmayı okumak için tıklayınız.

 

 

the-european-elite-2019

KPMG Avrupa’nın 32 Elit Kulübünün değerlemesini yaptı. Süper Lig’den Galatasaray ve Beşiktaş’ın da bulunduğu bu raporda en değerli kulüp 3.2 Milyar Euroluk değeriyle Real Madrid oldu. Raporu okumak için tıklayınız.
 

Endustriyel_futbol

 

Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı Üzerine

Futbolun Endüstriyel gelişimi, kulüplerin sportif ve iktisadi/mali yapılanışını derinden etkiliyor. Dorukhan Acar’ın Kurumsal Yönetim temelli yaklaşımı ile "Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı"yı okumak için tıklayınız

 

 

Türkiye'de Kadın Futbolunun Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu

 

imagesCAVM4O4L

 

Dr. Lale ORTA’nın Kadın Futboluna Entelektüel Bir Yaklaşım Sergilediği makalesi için tıklayınız.” 

 

 

İngiliz Futbolunda Kurumsal Yönetişim Üzerine

 

governance_in_football

 

Tüm kulüplerimize ve Türk Futbol yapılanmasına farklı bir bakış açısı kazandırabileceğini düşündüğümüz, İngiliz Parlementosu’nun Kültür, medya ve spor Komitesi’nin hazırladığı raporu okumak için tıklayınız. 

 

money-and-soccer

“Money scorring goals”, Gerçekten de “Para Gol Kaydedebiliyor mu? “

Euro 2012’nin olası ekonomik etkilerini
okumak için tıklayınız. 



FFP

Futbolda Finansal Sürdürülebilirlik Kapsamında ''Finansal Fair Play Başa Baş Kuralı ve Beşiktaş Futbol Kulübü Üzerinde Bir Uygulama 
Hüseyin AKTAŞ/Salih MUTLU,

okumak için tıklayınız.