Gürdoğan Yurtsever- 13 Temmuz 2015 Denetim komiteleri, tüm dünyada önemi giderek artan yapılanmaların başında geliyor. Denetim Komitesi'nin öncelikle Spor Kulüplerindeki Denetleme Kurulu'ndan farklı bir yapılanma olduğunu vurgulamak gerekiyor.

Bilindiği üzere dernek statüsünde olan kulüplerde ilgili mevzuat gereğince en az üç asil ve üç yedek üyeden oluşan denetleme kurulları bulunuyor. Bu kurullar genel kurul tarafından seçiliyor ve kulüplerin tüzüklerinde belirtilen sürelerle görev yapıyor.

Bu kurullar kulübün tüzükte belirtilen amaçlar doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, hesap ve kayıtların mevzuata ve tüzüğe uygun tutulup tutulmadığını belirli aralıklarla denetleyerek yönetim kurulu ve genel kurula sunuyor.

Fakat bu kurulların, gerçek bir denetim işlevi göremediği, şekli ve kısmi denetimler yapabildiği biliniyor. Zaten yapıları itibarıyla, tam zamanlı çalışmayan ve fahri nitelikte üst kurullar olduğundan, bu kurullardan gerçek anlamda denetim yapmalarını beklemek de doğru değil.

Denetim komitesi yönetim kurulu bünyesinde oluşturulan bir komitedir

Denetim komiteleri ise kurum veya şirket yönetim kurulunun bünyesinde oluşturulan ve yönetim kurulunun alt komitesi niteliğindeki yapılanmalardır. 2000'li yılların başlarında bir çok ülkede yaşanan büyük şirket skandalları ve muhasebe hileleri, bağımsız ve etkili bir denetimin önemini ortaya koydu, riskleri yönetmenin gerekliliği anlaşıldı. Bir çok farklı konuyla uğraşan yönetim kurullarının kontrol, risk yönetimi ve denetim gibi konulara yeteri kadar zaman ayıramadığı ve bunun da önemli risklere ve zararlara neden olduğu görüldü.

Bunun sonucunda yönetim kurullarının en önemli fonksiyonlarından olan gözetim ve kontrol fonksiyonunu ön plana çıkaran düzenlemeler yapıldı, yönetim kurullarının sorumlulukları artırıldı. Bunun bir yansıması olarak da denetim komiteleri oluşturulması öngörüldü.

Komitenin üye sayısı çeşitli ülke uygulamalarında farklılık gösteriyor. Bununla birlikte denetim komiteleri genel olarak en az iki yönetim kurulu üyesinden oluşuyor. Komite üyelerinin bağımsız olması ve icrai bir görevinin bulunmaması önem taşıyor.

Yönetim kurulunun gözetim fonksiyonunu işlevsel hale getiriyor

Denetim komiteleri fiilen denetim yapan organlar değildir. Yönetim kurulunun gözetim ve kontrol fonksiyonlarını yerine getirmesinde yardımcı olan, işlevsel hale getiren, yönetim kurulunu kurumdaki riskler ve eksiklikler konusunda bilgilendiren ve karar almasına imkan sağlayan, yönetim kurulu ile denetim birimleri arasında köprü görevi gören denetim komiteleri çağdaş yönetim uygulamalarında oldukça önemli bir yere sahip. Ülkemizde de SPK ve BDDK tarafından yapılan düzenlemelerle halka açık şirketlerde ve bankalarda denetim komitesi kurulması zorunlu hale getirildi.

Denetim komitelerinin bir çok sorumluluğu bulunuyor. Kurumun iç kontrol ve risk yönetimi sistemlerinin etkin ve yeterli olmasını, muhasebe ve finansal raporlama sisteminin şeffaf ve güvenilir olmasını gözetmek, bağımsız denetim kuruluşunun yeterliliğini ve faaliyetlerini değerlendirmek, iç denetim planlarını onaylamak, denetim birimlerinin koordinasyonunu sağlamak, denetim bulguları ve aksiyon takipleri ile ilgili değerlendirme yapmak gibi hususları bu kapsamda belirtmek mümkün.

 Gerek dünyada gerekse de ülkemizde henüz yeni olsa da denetim komiteleri kurumsal yönetimin yerleşmesi ve risklerin azaltılması açılarından kurumlarda önemli bir rol üstleniyor ve değer katıyor. Bu süreçte denetim komitelerine yüklenen rol ve sorumluluklar da artıyor.

Başarılı bir denetim komitesi uygulaması için, yönetim kurulunun konuya önem vermesi, komitede görevlendirilen üyelerin konuyla ilgili uzmanlığının bulunması, komite yönetmeliğinin yönetim kurulu tarafından onaylanması, komitenin düzenli toplantılar yapması, gerektiği zaman diğer birimlerden veya dışarıdan danışmanlık hizmeti alması gibi hususlar önem taşıyor.

Denetim Komitesi, spor kulüpleri için de faydalı bir yapılanmadır

Denetim komiteleri, günümüzde bir çok şirketi bünyesinde barındıran ve adeta holding haline dönüşen spor kulüpleri için de mevcut risklerin yönetilmesi açısından oldukça önemli ve faydalı yapılanmalardır.

Fakat spor kulüplerinde denetim komitesi kurulmasına yönelik herhangi bir zorunluluk bulunmuyor. Yalnızca SPK mevzuatı gereği kulüplerin halka açık şirketleri ile sınırlı olarak uygulanıyor.

Bununla birlikte zorunlu olmasa da ihtiyaç görülerek bazı spor kulüplerinde denetim komitesi kurulduğu görülüyor. Örneğin Fenerbahçe Spor Kulübü’nün kurduğu Denetim Komitesi; İki yönetim kurulu üyesi, seçimle gelen denetleme kurulu üyeleri ve iç denetim müdüründen oluşuyor. Bu komite risklerin yönetilmesi bakımından Yönetim Kurulu’na yardımcı oluyor.

Denetim komiteleri kulüplerin mevcut risklerinin yönetilmesi, olası zararlardan korunmaları ve kurumsallaşmaları için büyük önem taşıyor. Bu nedenle zorunlu olmasa da kulüplerin bu komiteyi kurması ve etkin işletmesi gerekiyor.{jcomments on}

Gürdoğan Yurtsever

Tekstil Bankası A.Ş.

İç Kontrol, Uyum ve Mevzuat Başkanı/

Türkiye İç Denetim Enstitüsü (TİDE)

Yönetim Kurulu Başkanı

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş