Süper Kupa Hikayesi ve Arap Sermayesi
Bizi Takip Edin Futbol ekonomisi facebookta futbol ekonomisi twitterde
x
Buradasınız >> Ana Sayfa Haberler & Makaleler Genel Diğer Yazarlar Süper Kupa Hikayesi ve Arap Sermayesi

Süper Kupa Hikayesi ve Arap Sermayesi

2626 1665161176449-gettyimages-1241430276

Anıl Çobanoğulları- 12 Ocak 2023 Oynan(a)mayan Süper Kupa’nın ülke gündemini uzun zamandır işgal ettiği bir gerçek olarak karşımızda duruyor.

Konuyla alakalı akıllarda oluşan sorulara verilmesi gereken bazı cevaplar var. Kupa neden Riyad’da oynatılmak istendi? Maç neden oynanmadı? Aradığımız cevapları sadece futbolun içinde aramak, kadük tartışmalara hapsediyor. Bu bağlamda ismiyle namüsemma kupaya dair soruları futbol, ekonomi ve politika üçgenine alarak cevaplamak elzem görünüyor.

Sorulara cevap aramaya başlamadan önce burada değineceğim Arap sermayesi kavramını kısaca anlatmakta fayda var. Sermayenin temel özelliği kendini sürekli yeniden üretmesi ve temas ettiği her şeyi kendine benzetmesidir. Yani bir üretim süreci olmalı ve artı değer ortaya çıkmalıdır. Sermayedar artı değere el koyarak sermayesini genişletmelidir. Bu genişlemenin üssel bir fonksiyon olduğu varsayılır ve sonsuza kadar süreceği kabul edilir. Ancak Arap sermayesinin kendine has niteliklerini görmek gerekiyor. Bu ülkelerde petrol ağırlıklı olarak doğal kaynaklardan elde edilen sermaye, kendini yenilemek için üretim sürecine ihtiyaç duymaz. Topraktan fışkıran sermayenin devamlılığı için üretim süreçlerinden azade olması ona nevi şahsına münhasır özellikler yüklemektedir. Bu özelliklerin ilki, Arap sermayesinin üretici değil tüketici olmasıdır. Bir yatırım/üretim mantığıyla değil satın alma mantığıyla hareket eder. İkinci özelliği nobranlıktır. Müşteri her zaman haklıdır mantığı çerçevesinde ürünü kendi kültürüne göre büker ve öyle satın alır. Üçüncü ve en önemli özelliği ise kayıt dışı ekonomiye olan tutkunluğudur. Demokrasi, hukuk, şeffaflık, hesap verilebilirlik, denetim gibi kavramlardan pek hazzetmez. Sorularımıza cevap ararken Arap sermayesinin bu üç özelliğini akılda tutmak işimizi kolaylaştıracak.

Arap sermayesi bir süredir özellikle devlet fonları aracılığıyla gözünü futbola dikti. Majör liglerde satın aldıkları kulüpler, dünya kupası gibi küresel organizasyonlar, transfer piyasasında rekabet edilemeyecek ücretlerle oyunun dengesini bozan inorganik müdahaleler yaptılar, yapıyorlar. Futbolun en kitlesel iletişim araçlarının başında geldiğini düşünürsek Arap sermayesinin futbola olan ilgisinin en basit tabirle ‘’kültürel satın alma’’ işlemi olduğunu söylemek yanlış olmaz.  

Arap Sermayesi ve Türkiye İlişkisi

 ‘’Bütün mutlu aileler birbirine benzer. Her mutsuz ailenin ise kendine özgü bir hikayesi vardır.’’

                                                                          Lev Tolstoy, Anna Karenina

2017 yılında geçtiğimiz Başkanlık sistemi ekonomik vaatlerinin hiçbirini yerine getiremedi. Yasama-yürütme-yargı sacayakları üzerine kurulu denge mekanizmasının tek elde toplanmasının sonuçları hiç iç açıcı olmadı. Batı sermayesi (üretime dayalı) ve üretim faktörleri hızla ülkeyi terk etti. Ekonomik göstergelerinin sürekli negatif yönde seyrettiği bu dönem, iktidarı farklı arayışlara itmeye mecbur bırakıyor. Türkiye hem politik hem de ekonomik anlamda yüzünü batıdan doğuya çevirmek zorunda. Özellikle döviz kuru ve enflasyonun sıcak para girişiyle baskılanmaya çalışılması sonucu ortaya çıkan mevcut politik ve ekonomik yapı, Arap sermayesi için adeta biçilmiş kaftan. Mevcut dar boğazdan çıkmak adına Arap Yarımadası’na yapılan ziyaretlerin sıklığı gözden kaçmıyor. Futbol için de farklı bir durumdan söz edemeyiz. Döviz kurunun önlenilemeyen yükselişi özellikle kulüplerin borç yükünü artırdı. Gelir seviyesi düşen halk için futbol harcamaları artık lüks tüketim haline geldi. Yayın gelirleri, sponsorluk gelirleri, stadyum gelirleri gibi ana kalemler eriyip gitti. Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) özerk bir kurum olmasına rağmen uzun yıllardır iktidarın  işaret ettiği isimler tarafından tek adaylı seçimlerle iş başı yaptı. Haliyle iktidar yüzünü nereye döndüyse futbolu yönetenler de peşinden koştu. 

Neden Riyad?

Tarihine baktığımızda kupa ilk defa yurtdışına çıkmıyor. Bildiğimiz bu formatına 2006 yılında kavuşan Süper Kupa ilk 3 yılında (2006-2007-2008) Almanya’da oynandı. Bu durum gurbetçilerin yoğunluğu düşünüldüğünde mantıklı bir karar gibi görünüyordu. Ve hatta adına yakışan organizasyonlara şahit olduk diyebiliriz. Sonraki senelerde İstanbul ve Anadolu’da oynanan maçlarla devam etti. 2011 yılında oynanmayan Süper Kupa mücadelesi ise başlı başına ayrı bir yazı konusu olarak kenarda dursun. 2023 yılında Fenerbahçe ve Galatasaray arasında oynanacak Süper Kupa organizasyonunun 29 Aralık tarihinde Riyad’da yapılması kararı, aylar öncesinden duyurulmuştu. Her iki kulüpten de Cumhuriyet’in 100. yılında bu müsabakayı Suudi Arabistan’da oynamak istemediğini belirten açıklamalar gelse da bir şekilde ikna oldular. Ortada bir sözleşme olduğu söylendi. Ayrıntılarını hiç bilemediğimiz. Şeffaflıktan yoksun. Denetimden uzak. Ez cümle Süper Kupa’yı eğip, büküp Arap sermayesine satmaya çalışmışız. 

Maç Neden Oynanmadı?

Maç günü gelip çattığında evdeki hesabın çarşıya uymadığını anladık. Sahaya ‘’Yurtta Sulh Cihanda Sulh’’ pankartıyla çıkılmak isteniyordu. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’e ait sözün yer aldığı pankarta Suudi yetkililer kesinlikle izin vermeyeceklerini bildirdiler. TFF’nin kulüplerle ve yetkililerle yaptığı toplantıda arayı bulmaya çalışması nafileydi. Çünkü bazı şeyler vardı ki onlara paha biçilemezdi. Geri kalan her şeyi Arap sermayesi satın alabilirdi. Aslında halkın paha biçilemez değerlerinin neler olduğu, Cumhuriyet’in 100. yıl kutlamalarında açıkça ortaya konmuştu. Vatandaşın iktidarın mevcut yönünü çevirdiği rotadan pek de hoşnut olmadığı ayan beyan gözler önüne serilmişti. Bu maçın oynanmamasının temelinde futbolun bir oyundan çok daha fazlası olduğu gerçeği yatıyor. Almasını bilene çok açık politik mesajlar veriliyor. Anlaşılan o ki hala futbolun paydaşları içinde -Fenerbahçe Başkanı Ali Koç hariç- bu mesajı anlayan bir yetkili yok. Bu konudaki net tavrı tebrik etmek ve bu konuda kendisine destek olmak gerekiyor. Son olarak karşılaşmanın iptal edilmediğini, ertelendiğini unutmamak lazım.  {jcomments on}

                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  739  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Futbol Ekonomi Site Yetkilisi Perşembe, 22 Eylül 2011.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

Neden Futbol Ekonomisi?

 

www. Futbolekonomi.com’un  vizyon ve misyonu temel olarak  Futbol Ekonomisi Stratejik Araştırma Merkezi’nin (FESAM) vizyon ve misyonuna paralel ve aynı düzlemdedir.

 

Bu bağlamda temel misyonumuz: Futbolun yerel ve küresel makro özelliklerini incelemek ve yeni yapısal modeller önermek; bu kapsamda entelektüel gelişimi hızlandırmak ve buna ilişkin referans olabilecek bir database oluşturmak ve bunu tüm futbol araştırmacılarının emrine sunmak... Bu amaçla yapılan çalışmaları yayımlamak; gerekli her türlü bilimsel futbol araştırma ve geliştirme projelerine entelektüel anlamda destek vermek.

 

Temel Vizyonumuz: Önerilen yeni modellerin gerçekleştiğini görmektir.

 devamı >>>

finansal-futbol-anim-1

tugrulaksar_ge_roportaj

Tuğrul Akşar Güngör Urasın sorularını yanıtlıyor

  Yazar Tuğrul Akşar,
Milliyet Gazetesi Yazarı Güngör Uras'ın
sorularını yanıtlıyor.
detay için tıklayınız..

 

Spor Endexi

 

05/11/2024

Kapanış Günlük
Değişim %
  BİST 100

8.698,48

-0,17

 bjk BJKAS

4,48

-2,18

 fb FENER

100,30

0.00

 gs GSRAY

6,83

+0,15

 trabzon TSPOR

0,93

0,00

   SPOR ENDEKSİ

3.075,321

-0,41

Videolar

Tuğrul, Tuğrul Akşar, Pusula, Ekonomi, Futbol, Futbol Ekonomi, Mali,VİDEONUN DEVAMI VE DİĞER VİDEOLAR İÇİN TIKLAYIN.

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 43946530

TRENDYOL SÜPER LİG 2024-2025 SEZONU

  

 

 Sıra TAKIMLAR 0 G B M A Y AV

1

Galatasaray 13 11 2  0 35 13 22 35
2 Fenerbahçe 13  10   2 1 36  12   24

32

3 Samsunspor 14 9 2  3

29

14 15

29

4 Eyüpspor 14  6   5  3 21 15 6 23
5 Beşiktaş 13 6 4  3  22  15 7 22
6 Göztepe 13 6 3 4 24  19 

  5

 21 
7

Başakşehir

13 5  4  4 21 18 3 19
8 Ç.Rizspor 13 6 1

6

15 20 -5 19
9 Sivasspor 14 5 3 6 18    22  -4 18
10 Konyaspor 14 5 3 6 16 21 -5 18
11 Antalyaspor 13 5 2 6

17

25   -8 17
12 Trabzonspor 13 3 6 4 18  16 2 15
13 G.Antep FK 13 4 3

6

19  21  -2  15
14 Kasımpaşa 13 3 6 4 16 19 -3 15
15 Alanyaspor 13 3 5 5 12 16 -4 14
16

Kayserispor

13

2

6 5 13 25 -12 12
17 Bodrum FK 14 3 2 9 10 21 -11 11
18 Hatayspor 13 5 7 12 20  -22 8

19

A.Demirspor 13 0 2 11 9 31 -22

 

                 

Okur Yazar


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı  info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

 

Annual Review of Football Finance 2023

Annual Review of Football Finance 2023

Deloitte Sports Grup'un Avrupa Futbol Finansmanına ilişkin 32. kez düzenlediği yıllık futbol finans raporuna göre, Avrupa futbol pazarı 2021 - 22 sezonunda bir önceki yıla göre %7 büyüyerek 29.5 Milyar Euro büyüklüğüne ulaştı. Rapora ulaşmak için tıklayınız

Deloitte Money League - 2024

Deloitte Money league 2024

Deloitte Money League Raporunu 27. kez yayınladı. Rapora göre Avrupa'nın en zengin 20 kulübünün 2022-23 sezonunda gelirleri toplam 10.5 Milyar Euro'ya ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

UEFA Kulüp Finans&Yatırım Raporu 2024

 

UEFA Raporu-2023

UEFA Kulüp futbolunun finansal durumları ve yatırımlarına ilişkin yıllık görünüm ve benchmark raporunu yayınladı. Okumak için tıklayınız

 


 

2021-Money-league-Raporu

 

Yirmidördüncü Deloitte Money League raporuna göre Barcelona'nın 715.1 Milyon Euro'luk geliriyle ilk sırada yer aldığı, tamamı merkez lig kulüplerinden oluşan ve bir önceki yıla göre gelirleri %12 azalan Para Ligi raporunu okumak için tıklayınız

 


 

 

annual report 202021 photo

 

Avrupa Futbolunun patronu UEFA’nın gelirleri 5.7 Milyar Euro’ya Ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

 


 

 UEFA-Kulup-Futbolu-Lisanslama-2023


UEFA’nın 2023’te yayınladığı en son  Kulüp Lisanslamaya İlişkin Karşılaştırma raporuna göre kulüpler Pandemi döneminde 7.3 Milyar Euro zarar ettiler. UEFA raporu, Avrupa kulüp futbolunun endişe verici bir resmini çiziyor. Raporu okumak için tıklayınız.

 


    

191112 Aktifbank Ekolig

 

Türk futbolunun gelirlerinin ve ekonomik görünümünün mercek altına alındığı Futbol Ekonomi Raporu – EkoLig'in dördüncü sayısı yayınlandı. Süper Lig’in 2017-2018 sezonu sonunda 3,2 milyar TL olan geliri, 2018-19 sezonunda 4,2 milyar TL’na ulaştı. Bkz.

 

 

master bm report lowres

 

The European Club Footballing Landscape 2022


UEFA'nın Avrupa Lulüp futboluna ilişkin 13, kez yayınladığı, Covid-19'un etkilerinin de analiz edildiği raporu okumak için Bkz.


 

 EkoSpor-y

“Ekospor’un aylık bültenlerinden haberdar olmak için tıklayınız”

 

Süper lig Marka değeri araştırma

''Taraftar Algısına Göre Türkiye Süper Ligi Marka Değerini Etkileyen Faktörlerin ve Marka Değeri Boyutlarının Değerlendirilmesi'' Prof. Dr. Musa PINAR öncülüğünde yapılan bu araştırmayı okumak için tıklayınız.

 

 

the-european-elite-2019

KPMG Avrupa’nın 32 Elit Kulübünün değerlemesini yaptı. Süper Lig’den Galatasaray ve Beşiktaş’ın da bulunduğu bu raporda en değerli kulüp 3.2 Milyar Euroluk değeriyle Real Madrid oldu. Raporu okumak için tıklayınız.
 

Endustriyel_futbol

 

Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı Üzerine

Futbolun Endüstriyel gelişimi, kulüplerin sportif ve iktisadi/mali yapılanışını derinden etkiliyor. Dorukhan Acar’ın Kurumsal Yönetim temelli yaklaşımı ile "Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı"yı okumak için tıklayınız

 

 

Türkiye'de Kadın Futbolunun Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu

 

imagesCAVM4O4L

 

Dr. Lale ORTA’nın Kadın Futboluna Entelektüel Bir Yaklaşım Sergilediği makalesi için tıklayınız.” 

 

 

İngiliz Futbolunda Kurumsal Yönetişim Üzerine

 

governance_in_football

 

Tüm kulüplerimize ve Türk Futbol yapılanmasına farklı bir bakış açısı kazandırabileceğini düşündüğümüz, İngiliz Parlementosu’nun Kültür, medya ve spor Komitesi’nin hazırladığı raporu okumak için tıklayınız. 

 

money-and-soccer

“Money scorring goals”, Gerçekten de “Para Gol Kaydedebiliyor mu? “

Euro 2012’nin olası ekonomik etkilerini
okumak için tıklayınız. 



FFP

Futbolda Finansal Sürdürülebilirlik Kapsamında ''Finansal Fair Play Başa Baş Kuralı ve Beşiktaş Futbol Kulübü Üzerinde Bir Uygulama 
Hüseyin AKTAŞ/Salih MUTLU,

okumak için tıklayınız.