Sebahattin Devecioğlu- 5 Mart 2021 Türk futbolunun alt yapısını oluşturan, Bölgesel Amatör Lig (BAL) oldukça önemli bir lig. BAL Ligi 2019-2020 sezonunda 10.yılını tamamladı, 9 yıldır sorunsuz devam eden Bölgesel Amatör Lig, 10. Sezonunda Covid-19 salgını nedeniyle problemli bir dönem geçirmişti. TFF 2019-2020 sezonunda BAL’ın ertelenmesiyle sadece 9 takım 3. Lig'e çıkacakken, 20 takımı 3.Lig'e çıkardı.

TFF geçen sezon BAL'da küme düşmeyi kaldırdı. 60 civarında takım yerel lig takımlarıyla baraj maçı oynayarak, BAL'da kalıp kalmama mücadelesi verecekken, bu maçları oynatmayarak hem BAL takımlarının hem de yerel lig takımlarının 2020-2021 sezonunda BAL'da mücadele etmesine ve yerel ligden direkt BAL'a çıkan ve BAL'da kalan toplam 268 takımla 2020-2021 sezonunu sağlıklı bir şekilde başlatma kararı almıştı. Bu takımlardan 128'i geçen sezon BAL'da yer alan takımlardan, 140'ı ise ilk kez Bölgesel Amatör Lig'de yer alacak yerel lig takımlarından oluşuyordu.

Türkiye Futbol Federasyonu Yönetim Kurulu'nun 23.09.2020 tarihli toplantısında, amatör maçların Ekim ayı sonuna kadar ertelenmesi ve bu tarihten sonra ilgili kurulların görüşleri doğrultusunda tekrar değerlendirme yapılması kararlaştırılmıştı.

TFF, 26 Şubat 2021 de almış olduğu yeni bir kararla; Covid-19 salgını nedeniyle amatör futbol sahalarının antrenman ve müsabakalara kapatılması ve hafta sonları uygulanan sokağa çıkma kısıtlaması nedeniyle amatör futbol müsabakalarının oynatılması ile ilgili bir takvim oluşturulamamasını vurgulayarak; Gelinen süreçte, Türkiye Futbol Federasyonu, futbol sezon takviminin daralmasını da dikkate alarak 2020-2021 sezonunda yerel amatör futbol liglerinin oynatılmamasına, bununla birlikte şartların uygun olması, ilgili kurum ve kuruluşların onay vermesi halinde sadece Bölgesel Amatör Lig müsabakalarının oynatılmasına karar verdi.

Buna göre; Covid-19 salgınının devam ettiği dikkate alınarak aynı il veya birbirine yakın il takımlarının aynı gruplarda yer alması esasına dayalı belirlenecek gruplandırma sistemi ile grup müsabakaları ve bölge birinciliği müsabakaları yaklaşık 15 haftalık bir sürede tamamlanacak.

2020-2021 sezonu Bölgesel Amatör Lig 52 gruptan oluşacak olup, gruplarda yer alacak takım sayılarına göre iki veya üç devreli lig usulü olarak karşılaşmalar oynanacak. Her grubun birincisi olan takım bölge birinciliği müsabakalarına katılmaya hak kazanırken grupta en altta yer alan takım kendi ilinin yerel ligine dönüş yapacak.

Bölge birinciliğine katılma hakkı kazanan 52 takım 9 ayrı tarafsız grup merkezinde müsabakalarını oynayacak ve 9 bölgenin birincileri TFF 3. Lig’e çıkma hakkı kazanacak.

Müsabakalar 17-18 Nisan 2021 tarihlerinde başlatılacak. Grupların oluşumu ve 2020-2021 sezonu ayrıntılı BAL Statüsü önümüzdeki günlerde açıklanacak olup, grupların açıklanması sonrası grup kuraları ve fikstür çekimi yapılacak.

TFF, BAL statüsü hazırlanırken yerel amatör liglerin oynatılmaması dezavantajını avantaja çevirmeye yönelik kararlar alınmalıdır. Uzun süredir oynatılamayan yerel amatör liglerin heyecanını BAL liginde yaşatmaya yönelik önlem ve tedbirler almalıdır.

Avrupa’da futbolun daha geniş bir toplum üzerinde oldukça olumlu bir etkisi olduğu görülmüştür.Futbolun ulusların gayri safi yurtiçi hasılasına (GSYİH) getirdiği katma değeri hesaplamak için maliyet-fayda analizinin kullanılması, yönetim organları arasında giderek daha yaygın hale gelmektedir.

UEFA Grow sosyal yatırım getirisi modeli geliştirerek, Hükümetlerin ve ulusal derneklerin Avrupa'nın en popüler kitlesel katılım sporunun sosyal faydalarını değerlendirmesine olanak tanıyan bir maliyet-fayda analizi gerçekleştirdi.  Avrupa'nın 55 ulusal derneğinin sahada ve saha dışında büyüme potansiyellerini gerçekleştirmelerine yardımcı olmak için bir dizi stratejik geliştirme hizmeti sunan Grow adlı bir UEFA programı öncülük etti.

Model, bugüne kadar, 25 Avrupa ülkesinde 8.6 milyon kayıtlı amatör oyuncunun, (Ekonomi : 10,8 milyar Avro. Toplum :12,3 milyar Avro, Sağlık : 16,3 milyar Avro) alanlarda doğrudan ve ayni tasarruflarda yılda 39.4 milyar Euro kümülatif bir birikim yarattığını göstermektedir.

25 Avrupa ülkesinin her birindeki ulusal federasyonlar, modeli amatör futbolun sosyal yatırım getirisini hesaplamak için kullandı: Aralık 2020'nin ilk haftasında, bu federasyonlardan üçü amatör futbolun ulusal ekonomiye katkısının Arnavutluk’ da (45 milyon Avro), Estonya’da (90 milyon Avro) ve Almanya’da (13. 9 milyar Avro) olduğu görülmüştür.

Bu modelin Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi, Dünya Sağlık Örgütü ve Birleşmiş Milletler tarafından geçerliliğinin doğrulanması uygulanabilirliğini kolaylaştırmaktadır.

Ayrı bir modeli; İngiltere Premier Ligi, pandemi sebebiyle yaşanan mali zorlukları hafifletmeye yardımcı olmak için İngiliz Futbol Ligi (EFL) ile 250 milyon sterlinlik kurtarma paketi konusunda anlaşarak gerçekleştirmeye çalışmaktadır. Anlaşmaya göre Premier Lig, EFL'ye bağlı 2. lig kulüplerine toplam 200 milyon sterlinlik kredi sağlanması için yardımda bulunacak 3. lig ve 4. lig kulüplerine ise 50 milyon sterlin hibe edilecek.

TFF buna benzer finansal bir bakış açısıyla, amatör futbolun sürdürülebilir gelişimini desteklemek ve teşvik etmek için, mevcut ve planlanan ulusal bütçelerin ve fonlarının yeniden tahsis edilmesi imkânlarını araştırması ve harekete geçirmesi gerekmektedir. 

TFF, BAL ligine özgü bir finansal model geliştirerek, BAL liginde mücadele edecek kulüpleri maddi ve sosyal olarak desteklemeli, sağlık, gıda, malzeme desteği sağlamalıdır. Kulüpler, Sağlık Hizmetleri konusunda, Sağlık Bakanlığının tüm imkânlarından ücretsiz faydalanmalıdır, Sporcuların ve Teknik adamların, Kulüp personellerinin PCR testleri ücretsiz yapılmalıdır. Bu lig’deki tüm sporcular ve teknik adamlar lig sürecinde özel sigortalandırılmalıdır. Deplasman giderleri, konaklama ve iaşe bedelleri Türkiye Futbol Federasyonu tarafından karşılanmalıdır.

Bu maddi ve sosyal desteklerle oluşturulacak spor ortamı, Amatör futbola BAL gibi fayda sağlayacaktır.